เทคนิคการเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐาน
โดย : นายธานินทร์ จั่นแจ้ง วันที่ : 2017-03-15-15:09:44ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 40/1 หมู่ที่ 8 ตำบลเนินมะกอก
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
สืบเนื่องจากโรงเรียนบ้านวังทอง หมู่ที่๘ ตำบลเนินมะกอก อำเภอบางมูลนาก จังหวัดพิจิตร ได้ดำเนินโครงการจุดขยายผลศูนย์ชัยพัฒนาการเกษตรสิรินธร ซึ่งมีกิจกรรมที่หลากหลาย เช่น การปลูกผักปลอดสารพิษ การเพาะพันธุ์ไม้ การเลี้ยงปลา การเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐาน ฯลฯ และได้เปิดให้ประชาชนในหมู่บ้านได้เข้าไปเรียนรู้ในกิจกรรมต่างๆ ข้าพเจ้าจึงมีความสนใจในเรื่องการเพาะเห็ดนางฟ้า ซึ่งสามารถที่จะนำมาเป็นอาชีพเสริมหลังจากการทำนาได้ เนื่องจากมีต้นทุนการผลิตต่ำและสร้างรายได้เป็นอย่างดีลงทุนครั้งเดียวสามารถเก็บผลผลิตได้นานหลายเดือน ทำได้ง่าย
วัตถุประสงค์ ->
1. เพื่อให้สามารถสร้างงานสร้างรายได้ให้ครอบครัวได้
2. เพื่อก่อให้เกิดอาชีพเสริมที่มีความยั่งยืนและสามารถพัฒนาเป็นอาชีพหลักได้
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ขี้เลื่อยไม้ยางพารา ๑๐๐ กก. ความชื้น ๖๐ – ๗๐ % (ดูตามสภาพของขี้เลื่อย)
2. รำละเอียด ๕ กก.
3. ปูนขาว ๑ กก.
4. ยิปซั่ม ๐.๕ กก.
5. ดีเกลือ ๐.๒ กก.
อุปกรณ์ ->
1. ถุงพลาสติกสำหรับอัดก้อนเห็ด
2. เครื่องอัดก้อนเห็ด
3. ถังนึ่งก้อนเห็ด
4. ชั้นวางก้อนเห็ด
๕. คอพลาสติก, สำลี, กระดาษ, ยางวง
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. ผสมสูตรอาหารทั้งหมดเข้าเป็นเนื้อเดียวกัน
2. เพิ่มความชื้นโดยการรดน้ำให้มีความชื้น ๖๐ – ๗๐%
3. อัดถุงขนาด ๖.๕ x ๑๒.๕ น้ำหนัก ๘๐๐ กรัม/ถุง
4. อัดให้แน่นใส่คอพลาสติกจุกด้วยสำลีและปิดด้วยกระดาษ
5. นึ่งฆ่าเชื้อด้วยหม้อนึ่งแบบไม่ใช้ความดัน๓ ซม.อุณหภูมิประมาณ ๙๕–๑๐๐ องศาเซลเซียล
6. เมื่อครบตามเวลาปล่อยให้เย็นและทำการใส่เชื้อเห็ดจากเมล็ดข้าวฟ่าง
7. ทำการพักเชื้อประมาณ ๓๐ วัน โดยการเก็บไว้ในโรงพักเชื้อไม่ให้โดนแสงแดดและความชื้น หากพบว่าก้อนเชื้อเกิดราดำหรือราเขียว ให้รีบแยกออกเพื่อทำลายป้องกันการระบาดของเชื้อ
8. ผสมอาหารเพาะเห็ด (ขี้เลื่อยไม้ยางพารา ๑๐๐ กก. + รำละเอียด ๕ กก. + ยิปซั่ม ๐.๕ กก. + ปูนขาว ๑ กก. + ดีเกลือ ๐.๒ กก.)
9. บรรจุอาหารเพาะลงในถุงพลาสติกทนร้อน
10. รวบปากถุงบีบไล่อากาศออก แล้วอัดถุงให้แน่น
11. นำไปนึ่งฆ่าเชื้อด้วยถังนึ่ง ไม่อัดความดัน อุณหภูมิประมาณ ๙๕ – ๑๐๐ องศาเซลเซียส ประมาณ ๓ ชั่วโมง
12. นำถุงอาหารเพาะเห็ดมาใส่เชื้อเห็ดนางฟ้า
13. นำมาพักเชื้อประมาณ ๓๐ วัน
14. นำไปเปิดดอก โดยการเปิดจุกสำลีออก
15. เก็บผลผลิตและทำการรดน้ำ
ข้อพึงระวัง ->
โรคของเห็ดนางฟ้าภูฐาน ได้แก่ ราดำ ราเขียว ราจุดไข่ปลาและราส้ม ส่วนมากราดำและราเขียวจะเกิดในช่วงของการพักเชื้อ ทั้งนี้อาจจะติดเชื้อมาจากช่วงของการใส่เชื้อเห็ด เนื่องจากสถานที่ใส่เชื้อมีลมแรงหรือสถานที่ไม่สะอาด อาจเกิดจากขั้นตอนการนึ่งก้อนเชื้อที่ใช้ความร้อนไม่สูงพอ