ค้นหาองค์ความรู้

             - ด้วยราคายางปรับตัวลดลงจึงคิดหารายได้เสริมจึงได้พบว่าการปลูกมะนาวในปล้องบ่อให้ราคาที่สูง บำรุงดูแลรักษาได้ง่าย ต้านทานต่อโรค สามารถทำมะนาวนอกฤดู ตลอดจนตลาดยังมีความต้องการอีกมากจึงได้ศึกษาด้วยตนเอง จากผู้รู้ จากการไปศึกษาดูงานและจากหน่วยงานราชการเพิ่มเติมจึงเกิดความชำนาญและได้ถ่ายทอดไปยังบุคคลอื่นในหมู่บ้าน

สำหรับเกษตรกรที่คิดจะปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์จำนวน 100 บ่อ จะใช้เนื้อที่ประมาณ 1 ไร่เท่านั้น ซึ่งจะใช้เงินลงทุนมากในช่วงเริ่มแรก ส่วนค่าใช้จ่ายหลักจะอยู่ที่วงบ่อซีเมนต์และฝารองซึ่งเมื่อรวมค่าใช้จ่ายกิ่งพันธุ์มะนาว, ระบบน้ำ ฯลฯ รวมเป็นเงินในการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์จำนวน 100 วงบ่อ เป็นเงิน 27,000 บาทโดยประมาณ 

ต้นมะนาวในวงบ่อเมื่อมีอายุต้นเพียง 8 เดือน จะบังคับให้ต้นออกฤดูแล้งได้โดยใช้หลักการเดียวกับการปลูกลงดินคือคลุมพลาสติกให้กับต้นมะนาวในช่วงเดือนกันยายนและกระตุ้นการออกดอกในเดือนตุลาคมจะได้ผลผลิตมะนาวแก่ในช่วงเดือนมีนาคม-เมษายนซึ่งเป็นช่วงที่มะนาวราคาแพงที่สุดเท่ากับว่าในการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์จะใช้เวลาเพียงปีเดียวเท่านั้นสามารถเก็บผลผลิตได้ในช่วงฤดูแล้ง

ปัญหาหนักอกสำหรับมะนาวในวงบ่อซีเมนต์

             การปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ ยังเป็นที่นิยมกันอย่างแพร่หลาย บางรายประสบความสำเร็จในปีแรก หรือปีที่สองภายหลังการปลูก เนื่องจากมะนาวในช่วงนี้ให้ความสมบูรณ์ ปุ๋ย ธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง รวมทั้งการเอาใจใส่อย่างใกล้ชิดในช่วงต้น ครบครัน หาที่ติไม่ได้ ผลผลิตก็เป็นไปตามที่คาดหวังหรือวางแผนไว้ ก็เพิ่มปริมาณการปลูกโดยรวดเร็วในเวลาต่อมา

             จุดหนึ่งสำหรับผู้ปลูกมะนาวที่ชอบสังเกต พฤติกรรมการเปลี่ยนแปลงของการเจริญเติบโตของมะนาว ย่อมมองเห็นความผิดปกติของมะนาวในช่วงระยะเวลาตั้งแต่ปีที่ 2 เป็นต้นไป อาการโดยส่วนใหญ่ที่พบ มะนาวมักมีใบเหลือง ลำต้นกิ่งก้าน เริ่มมีอาการคล้ำดำไม่เขียวเหมือนระยะ 1-2 ปีแรก แม้จะแตกใบอ่อนก็แตกออกมาแคระแกรน ผลผลิตเริ่มลดลง หรือทรงอาการใบเหลืองเป็นระยะเวลานาน แม้ว่าให้ปุ๋ยตามปกติแล้วก็ตาม มะนาวที่ปลูกในวงบ่อซีเมนต์ก็ไม่แตกต่างจากสุนัขที่คุณเคยปล่อยไว้นอกกรงบ้าง ในกรงบ้าง อยู่มาวันหนึ่งเจ้าสุนัขตัวนั้น จะต้องอยู่ในกรงตลอดไป ตัวก็ใหญ่ขึ้น เคยมีอิสระ อยากไปไหนก็ได้ไป กรงก็แคบลง (จริงๆ เท่าเดิม แต่ตัวใหญ่ขึ้น) สุนัขก็มีอาการเครียดให้เห็น อย่างน้อยก็มีเสียงพร่ำบ่น โหยหวน ตามภาษาสุนัข บอกกับเจ้าของว่าอยากออกนอกกรง..............

             ดังนั้น เราจะพอจะสรุปได้ว่าปัญหาของการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์จะมีตั้งแต่ราว 2-3 ปีเป็นต้นไป อาการและปัญหาเราได้พบแล้วข้างต้น เชื่อว่ามีชาวสวนมะนาวอีกหลายรายที่เจอปัญหาแต่ไม่มีโอกาสได้พูดออกมา บางสวนแทบรื้อออกเริ่มทยอยมาปลูกใหม่ นั่นหมายความว่าไม่ประสบความสำเร็จ การลงทุนใหม่จะเกิดขึ้นในไม่ช้านี้อีกแล้ว อาการเหล่านี้ไม่สามารถแก้ไขจากระบบใบภายนอกที่เห็นได้ทั้งหมด ปัญหาหลักคือ ดิน ธาตุอาหาร ในวงบ่อซีเมนต์ ปัญหารองคือ การให้น้ำมีความไม่สมดุลต่อวงบ่อฯ ปัญหาหลักควรแก้โดยการใส่ปุ๋ยอินทรีย์หรือปุ๋ยคอกช่วยปรับแร่ธาตุในดินให้สัมพันธ์กันกับธาตุหลักและธาตุรอง หลังจากมะนาวสมบูรณ์ขึ้นจะต้องตัดแต่งกิ่งเพื่อควบคุมทรงพุ่ม ปัญหารอง เกิดจากการให้น้ำในวงบ่อฯ ที่ไม่ทั่วถึงทั้งพื้นผิวหน้าวงบ่อฯ มากไป หรือน้อยไป บางครั้งการให้น้ำในปริมาณน้อยพอเหมาะ เป็นระยะเวลานานๆ ทำให้ดินที่อยู่ใต้วงบ่อฯไม่เคยได้รับน้ำเลย พอเวลาก้าวสู่ปีที่ 2 รากมะนาวปริมาณมากก็จะไม่สมบูรณ์ ดังนั้น ในรอบระยะเวลา 1 – 2 เดือน แนะนำว่าควรให้น้ำให้เต็มวงบ่อฯ หรือรดด้วยสายยางก็ได้ 1 ครั้ง เพื่อควบคุมระบบดินในวงบ่อซีเมนต์ให้มีความชุ่มชื่นสม่ำเสมอกัน

ข้อควรระวังอีกประการหนึ่งที่สำคัญ เมื่อมะนาวให้ผลผลิตผลิตในระยะปีที่ 1-2 ไปแล้ว ในระยะการให้ผลต้องใส่ปุ๋ยบำรุงต้น เช่น 25-7-7 หรือ 15-15-15 ในระยะเวลาให้ผล ต้องให้ปริมาณพอเหมาะในน้อยไป มากไปควบคู่กันไป อย่าปล่อยให้มะนาวให้ผลผลิตแล้วค่อยบำรุง หรือทิ้งระยะห่างเด็ดขาด 

บ่อขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 90 เซนติเมตร กว้างกว่า 10 เซนติเมตรดินผสมที่จะใช้ปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ จะใช้วัสดุปลูกหลัก 3 ชนิด คือ หน้าดิน 3 ส่วน ขี้วัวเก่า 1 ส่วน และเปลือกถั่วเขียว 2 ส่วน ผสมคลุกเคล้ากัน 

          การใช้เปลือกถั่วเขียวจะช่วยให้สภาพดินมีการระบายน้ำที่ดี ถ้าใช้แค่หน้าดินผสมกับขี้วัวจะทำให้ดินปลูกแน่น เวลาให้น้ำไป 3-4 วัน น้ำยังไม่ถึงข้างล่างของวงบ่อ ยังได้ยกตัวอย่างปริมาณของดินที่จะใช้ในการปลูกมะนาว จำนวน 100 วงบ่อ จะต้องใช้หน้าดินประมาณ 1 คันรถสิบล้อ เทคนิคในการผสมวัสดุปลูกจะต้องปูพื้นด้วยหน้าดินเป็นขั้นแรก หลังจากนั้น ใส่ขี้วัวเก่าเป็นชั้นที่ 2 แล้วตามด้วยเปลือกถั่วเขียวเป็นชั้นบนสุด หลังจากนั้นใช้เครื่องตีพรวนติดรถไถจะเร็วกว่าใช้แรงงานคน

 

1) รางวัล ผู้นำอชดีเด่น .   หน่วยงาน สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนราธิวาส

          2) รางวัล คนดีศรีสุคิริน  หน่วยงาน ปกครองอำเภอสุคิริน

1) โครงการ/หลักสูตร โครงการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์ หน่วยงาน สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอสุคิริน

          2) โครงการ/หลักสูตร ปลูกพืชเศรษฐกิจเพื่อลดรายจ่ายเพิ่มรายได้ หน่วยงาน องค์การบริหารส่วนตำบลสุคิริน