ค้นหาองค์ความรู้

นางมาลา  แซ่ลี้   เป็นเกษตรกรที่ได้ทดลองปลูกมาหลายชนิด  เรียนรู้วิธีการ เทคนิคที่หลากหลายลองผิดลองถูกกับการปลูกพืชผักมาจำนวนมากจนมาทดลองเพาะต้นกล้าผักหวานป่า  ผักหวานป่าเป็นผักที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูงชนิดหนึ่ง  ผักหวานป่าเป็นเครื่องยาไทยจำพวกผักจะใช้ส่วนรากมาทำยา รากมีรสเย็นสรรพคุณ แก้ไข้ แก้ดีพิการ แก้เชื่อมมัว แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้กระสับกระส่าย พบว่าผักหวานป่าเป็นทั้งอาหารและยาประจำฤดูร้อนแก้อาการของธาตุไฟได้ตามแพทย์แผนไทย ส่วนยอดก็นิยมนำมาปรุงอาหารมีรสหวานกรอบช่วยแก้ร้อนในกระหายน้ำและระบายความร้อนหรือใช้ปรุงเป็นยาเขียวเพื่อลดไข้ ลดความร้อน ปัจจุบันพบว่ามีการนำมาพัฒนาเป็นชาผักหวานป่าทำเป็นเครื่องดื่มต้านอนุมูลอิสระ ส่วนของลำต้นจะใช้แก่นผักหวานต้มรับประทานน้ำเป็นยาแก้ปวดตามข้อหรือปานดงหรือจะใช้ต้นผักหวานกับต้นนมสาวเป็นยาเพิ่มน้ำนมแม่หลังคลอดบุตร รากต้มรับประทานน้ำเป็นยาเย็นแก้พิษร้อนในแก้น้ำดีพิการและแก้ปวดมดลูก           เมื่อผักหวานป่ามีสรรพคุณมาก  จึงได้ศึกษาการเพาะผักหวานป่าอย่างจริงจังจนประสบความสำเร็จ  มีความรู้สามารถถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้ที่สนใจได้  อีกทั้งยังเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ให้แก่ครอบครัวอด้วย

การขยายพันธุ์ผักหวานป่า สามารถทำได้ 4 วิธีคือ

                             1. การเพาะเมล็ด

                             2. การตอนกิ่ง

                             3. การชำไหล(ราก)

                             4. การสกัดราก

                   การเพาะเมล็ด เป็นวิธีที่ได้ผลและนิยมที่สุด

                   1. เก็บหรือซื้อผลผักหวานป่าที่สุกแล้วเปลือกจะมีสีเหลืองสด นำมาหมักไว้ประมาณ 3 - 4 วัน  โดยใส่กระสอบปุ๋ยเข่งหรือภาชะนะอื่น ๆ  ที่ระบายอากาศได้ดี เพื่อให้ผลผักหวานป่าเน่า จะได้แยกเนื้อกับเมล็ดออกจากกันได้ง่ายๆ

                   2. เมื่อผลผักหวานเริ่มเน่าสังเกตดูว่าจะมีราสีขาวขึ้นนำมาเอาเนื้อของผลผักหวานป่าออก โดยใช้มือขยี้แต่ต้องใส่ถุงมือยางเพราะยางของผลผักหวานอาจจะระคายเคืองผิวได้ ขยี้และใช้น้ำล้างจนหมดเมือกเหลือแต่เมล็ดต้องทำด้วยความระมัดระวังอย่าให้เมล็ดผักหวานช้ำอาจจะเสียหายข้างในแต่มองไม่เห็นจะมีผลต่อการงอกของเมล็ด

                   3. คัดเมล็ดพันธุ์ผักหวานป่าโดยการนำไปล้างน้ำ สังเกตถ้าเมล็ดไหนลอยน้ำให้คัดทิ้ง

                   4. นำเมล็ดผักหวานป่าที่ล้างสะอาดแล้วไปตากลมในที่ร่ม(ห้ามตากแดดเป็นอันขาด)  บนพื้นปูนในห้องน้ำ สังกะสีหรือใช้กระสอบป่านปูรองพื้นก็ได้แต่ถ้าปูบนพื้นดินต้องระวังปลวกกินกระสอบด้วยโดยเกลี่ยให้มีความสูงที่ซ้อนกันไม่เกิน 3 เมล็ด  ทิ้งไว้ประมาณ 2 – 3 วัน   จากนั้นใช้กระสอบป่านปูทับเมล็ดผักหวานป่าอีกทีหนึ่งแล้วรดน้ำให้ชุ่ม เช้า-เย็น หรือจะเพาะเมล็ดผักหวานป่าในทรายก่อสร้างก็ได้ โดยนำทรายใส่ในกระบะแล้วนำเมล็ดผักหวานป่าลงเพาะในทราย รดน้ำให้ชุ่มเช้า-เย็น

                    5. ประมาณ 3 – 5 วัน  เมล็ดผักหวานป่าเริ่มมีรอยปริเป็นร่องขสีขาวๆและอีกประมาณ 1 -2 วัน  (รวม 7 วัน)  จะมีรากเริ่มงอกออกมาให้นำลงถุงเพาะชำที่เตรียมไว้ในเรือนเพาะชำประมาณเดือนที่ 2  จึงจะเริ่มเห็นใบของต้นกล้าผักหวานป่าเพราะในเดือนแรกรากจะลงดินก่อนรดน้ำ วันละ1-2 ครั้ง ประมาณ 4-5 เดือน ก็นำลงแปลงปลูกได้แต่ก่อนนำต้นกล้าลงแปลงปลูกจริงควรเปิดหลังคาเรือนเพาะชำหรือนำต้นกล้า ออกรับแสงที่ใกล้เคียงกับธรรมชาติและลดการให้น้ำตามสัก 3-4 วัน  ตามสมควรเพื่อให้ต้นกล้ามีอัตราการรอดในแปลงปลูกสูงขึ้น

การคิดค้นลองผิดลองถูก และการจดบันทึกกระบวนการวิธีต่าง ๆ  เพื่อปรับปรุง แก้ไขให้ดียิ่งขึ้น  มีความอดทน