ชื่อองค์ความรู้      เลี้ยงหอยแมลงภู่                                                                                    

ชื่อเจ้าขององค์ความรู้    นายประยุทธ นางงาม                                                                       

ที่อยู่     152/1 บ้านหมากปรก หมู่ 1 ตำบลไม้ขาว อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต                                        

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ                                                                            

          หอยแมลงภู่เป็นอาหารทะเลที่ได้รับความนิยม สามารถประกอบอาหารได้หลากหลาย มีแม่ค้าประจำคอยรับซื้อ ราคาแน่นอน และรับซื้อในปริมาณมาก จึงไม่มีปัญหาสินค้าล้นตลาด นับเป็นอาชีพที่มีความมั่นคง รายได้ดีพอสมควรทีเดียว โดยเฉพาะอย่างยิ่งพื้นที่จังหวัดภูเก็ตที่มีทะเลอันอุดมสมบูรณ์ จึงเหมาะสมต่อการเลี้ยงหอยแมลงภู่

วัตถุประสงค์                                                                                                              

          1. เพื่อส่งเสริมการเลี้ยงหอยแมลงภู่ในชุมชน                                                                            

          2. เพื่อลดรายจ่าย เพิ่มรายได้ในครัวเรือน                                                                      

อุปกรณ์                                                                                                                   

          1. ไม้ไผ่                                                                                                          

          2. พันธุ์หอยแมลงภู่                                                                                             

          3. อวน                                                                                                           

กระบวนการ/ขั้นตอน                                                                                                    

          จะใช้ไม้ไผ่ปักในทะเลประมาณ 3 เดือน เพื่อให้ลูกหอยแมลงภู่มาเกาะ เมื่อได้ลูกหอยแมลงภู่มาจะนำมาแบ่งเลี้ยงบนไม้ไผ่อีกหลาย ๆ ลำ โดยเอาอวนมาหุ้มเพื่อป้องกันหอยร่วง เลี้ยงไปประมาณ 7-8 เดือนก็จะได้หอยที่มีขนาด 20 ตัวต่อกิโลกรัม นำมาขายได้กิโลกรัมละ 4 บาท ถ้าขูดเพรียงทำความสะอาดจะขายได้กิโลกรัมละ 5-6 บาท ปีหนึ่งทำเงินได้ประมาณ 150,000 บาท ซึ่งก็ดีกว่าการทำประมง เพราะเป็นอาชีพที่รายได้แน่นอน ตลาดมีความต้องการสม่ำเสมอ ไม่มีปัญหาเรื่องราคา ขั้นตอนการเลี้ยง คือ นำไม้ไผ่รวกมาตัดขนาดต่างกัน ตั้งแต่ 2.50,3.50 และ 4 เมตร ไม้ไผ่ซื้อจากเมืองกาญจน์ มีคนกลางนำมาขายให้ราคาเมตรละ 1 บาท ต่อมาก็เป็นเชือก และอวน อวนซื้อเป็นพับใหญ่ ๆ พับหนึ่งหนักราว 3.8 กิโลกรัม ราคา 195 บาท เอามาตัดให้แต่ละชิ้นให้มีความยาวขนาด 17-20 ตาอวน หน้ากว้าง 1 เมตร จะได้อวนแผ่นเล็กพอดีหุ้มไม้ไผ่ได้ 500 ลำ

           ในการเลี้ยงหอยแมลงภู่ ครั้งแรกนำไม้ไผ่ไปปักในทะเลใช้เวลา 3-4 เดือน เมื่อได้ลูกหอยติดลำไม้ไผ่ขึ้นมา ก็จะนำมาแบ่งใส่ลำไม้ไผ่ที่เตรียมไว้ ให้ขนาดลูกหอยมีจำนวนพอเหมาะ ในการปักล่อลูกหอยครั้งแรก ปักไม้ลึกประมาณ 1 เมตร ห่างกันประมาณ 30-50 เซนติเมตร ระหว่างแถวห่างประมาณ 1.5-2 เมตร เมื่อครบกำหนด กู้ไม้ไผ่ขึ้นมาก็จะมีลูกหอยมาเกาะไม้ไผ่เป็นกลุ่ม หรือเรียงกันเป็นจำนวนมาก

            พอกู้มาก็เตรียมคน อวน เชือก ไม้ไผ่รอที่ศาลา ยกหอยลงจากเรือใช้เท้าเหยียบให้ลูกหอยหลุดจากไม้ไผ่ นำไปใส่ลงในอวน เอาลำไม้ไผ่มาวาง เอาเชือกร้อยปิดปากอวนไม่ให้หอยหลุด ส่วนลูกหอยที่ติดกันเป็นก้อนก็นำพวงหอยมาผูกติดไม้ไผ่ได้เลย ห่างกันพวงละ 5-6 นิ้ว ร้อยอวนคลุมไว้ จากนั้นก็นำลำไม้ไผ่ที่มีลูกหอยกลับไปปักไว้ในทะเลที่เดิมอีกครั้ง คราวนี้จะปักไม้ไผ่เป็นวงกลมลักษณะเหมือนกระโจม เพื่อป้องกันคลื่นหรือพายุพัดทำลาย กระโจมหนึ่งปักไม้ไผ่ประมาณ 6 ลำปักลึกลงไปในดินประมาณ 1 เมตร ปักเป็นวงกลมให้ปลายไม้ไผ่มารวมกันใช้เชือกไนล่อนผูกปลายรวมกันไว้ แต่ละกระโจมห่างกันประมาณ 1.50 เมตร จะทำให้มีอาหารพอ หอยโตเร็ว

            หลังจากปักไม้ไผ่ลูกหอยแบบกระโจมสัก 3-4 วัน ก็จะเอามีดกรีดอวนที่คลุมตัวหอยให้ขาด ไม่ให้อวนรัดตัวหอย มิฉะนั้นหอยที่โตจะอัดกันแน่นและตายในที่สุด ในตอนนี้หอยจะเติบโตเอง ต้องขยันดูแล มิฉะนั้นคนจะมาขโมย หรือมีปัญหาอื่นต้องดูแล เช่นเชือกที่ผูกหอยรวมกันจะขาด หรือไม้ไผ่หัก ก็แก้ปัญหาได้ทัน                      

ข้อพึงระวัง                                                                                                               

         -ไม่มี -                                                                                                            

ข้อเสนอแนะ               -                                                                                              

ความสามารถในการจำหน่าย/ให้บริการ                                                                               

          มีแม้ค้ารับซื้อหอยเป็นประจำ