ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ปัจจุบันการเพาะเห็ดเป็นที่นิยมอย่างกว้างขวางเพราะได้ผลผลิตเร็วและมีตลาดรองรับ เป็นทางเลือกหนึ่งในการประกอบอาชีพที่ไม่ต้องใช้เงินลงทุนสูงนัก แต่สร้างรายได้ให้เป็นที่น่าพอใจ สามารถทำเป็นอาชีพหลักหรืออาชีพรองได้ การซื้อเชื้อเห็ดคุณภาพดี ไม่มีจุลินทรีย์อื่นปนเปื้อน ให้ผลผลิตสูง และได้กำไรดีนั้นเป็นหน้าที่ของผู้เพาะเห็ดที่ต้องจำเองว่าบริษัทหรือห้างร้านใดที่ผลิตเห็ดคุณภาพดี แต่บางครั้งเชื้อเห็ดจากร้านเดียวกับคุณภาพกลับไม่สม่ำเสมอดีมี ปัญหาเช่นนี้ทำให้ผู้เพาะดอกเห็ดขายหันมาสนใจที่จะผลิตเชื้อเห็ดเอง แม้จะลงทุนสูงกว่าการซื้อก้อนเชื้อเห็ดมาเปิดดอก หากแต่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการยึดการเพาะเห็ดเป็นอาชีพ ซึ่งต้องทำการสำรวจตลาดและค้นคว้าข้อมูลในการผลิตมาให้ดีเสียก่อน เห็ดมีหลายชนิดอาทิ เห็ดฟาง เห็ดหอม เห็ดนางรม เห็ดนางฟ้า เป็น

วัตถุประสงค์ ->

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1) วัสดุเพาะ โดยทั่วไปจะใช้วัสดุเหลือทิ้งทางการเกษตร อาทิ ขี้เลื่อยไม่ยางพารา ขี้เลื่อยไม้อ่อน ฟางข้าว ชานอ้อย ฯลฯ

2) ถุงพลาสติกทนร้อนขนาด 6.75 นิ้ว x 12.5 นิ้ว หรือ ขนาด 8 นิ้ว x 12 นิ้ว

3) คอขวดพลาสติกเส้นผ่าศูนย์กลาง 0.5 นิ้ว

4) สำลี

5) ยางรัด

6) หม้อนึ่งเชื้อ

7) โรงเรือนบ่มเส้นใย

8) โรงเรียนเปิดดอก

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

สูตรอาหารก้อนเชื้อเห็ด

                ขี้เลื่อยยางพาราแห้ง (ไม่ต้องหมัก)  100 กิโลกรัม

                รำละเอียด  5  กิโลกรัม

                ปูนขาว  1  กิโลกรัม

                ยิปซั่ม   2  กิโลกรัม

                ดีเกลือ  0.2  กิโลกรัม

                (ปรับความชื้นในวัสดุเพาะประมาณ  60-65%)

ขั้นตอนการผลิต

1. นำส่วนผสมข้างต้นผสมให้เข้ากันด้วยมือหรือเครื่องผสม ปรับความชื้นประมาณ 60-65% โดยการเติมน้ำมันลงไปพอประมาณ

2. ใช้มือกำขี้เลื่อยขึ้นมาบีบให้แน่น แล้วสังเกตว่าถ้ามีน้ำซึมออกมาตามร่องนิ้วมือแสดงว่าเปียกไป ให้เติมขี้เลื่อยแห้ง แต่ถ้าไม่มีน้ำซึมให้แบมือออก ขี้เลื่อยจะรวมกันเป็นก้อนแล้วแตกออก 2-3 ส่วน แสดงว่าใช้ได้ (มีความชื้นประมาณ 60-65% แต่ถ้าแบมือแล้วขี้เลื่อยไม่รวมตัวกันเป็นก่อนแสดงว่าแห้งไป ให้เติมน้ำลงไปอีก

3. เมื่อผสมคลุกเคล้าส่วนผสมเข้ากันดีแล้วให้บรรจุขี้เลื่อยใส่ลงถุงพลาสติกทนความร้อนน้ำหนักบรรจุ 8-10 ขีด หรือ 2 ใน 3 ของถุง แล้วกดให้แน่นพอประมาณ ใส่คอขวด รัดด้วยหนังยางจุกสำลี

4. นำไปนึ่งฆ้าเชื้อที่ 90-100 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง

5. นำถุงพลาสติกออกพักให้เย็นในที่สะอาด เปิดจุกสำลี ต่อเชื้อที่ต้องการลงไปตรงคอขวด

6. นำถุงเชื้อเห็ดไปบ่มไว้ในที่สะอาด มีอากาศถ่ายเทสะดวกพ่นยาฆ่าแมลงทุกวันจนกว่าเส้นใยจะเต็มถุง (ระยะเวลาต่างกันตามชนิดของเห็ด)

7. เมื่อเส้นใยเห็นเดินเต็มถุงแล้ว คัดเอาเฉพาะถุงที่ไม่มีการปนเปื้อนมาเปิดในโรงเรือนเปิดดอกเพื่อให้เกิดดอกเห็ดต่อไป ภายในโรงเรือนต้องสะอาด มีอากาศถ่ายเทดี มีแสงสว่าง และเก็บความชื้นได้ดีพอสมควร(ความชื้นสัมพันธ์ภายในโรงเรือนประมาณ 70% ขึ้นไป) รดน้ำทุกวันเพื่อให้เห็ดออกดอก

ลักษณะเชื้อเห็ดที่ดี มีวิธีสังเกตดังนี้

1. เห็ดตระกูลนางรม (เห็ดนางรมฮังการี เห็ดนางฟ้าภูฏาน เห็ดนางฟ้า) เส้นใยเดินเต็มถุง มีสีขาว หากมีสีเหลือง แสดงว่าเส้นใยเห็ดเริ่มแก่แล้ว

2. เห็ดเป๋าฮื้อ เห็ดขอนขาว เห็ดลม เส้นใยเดินเต็มถุง มีสปอร์เห็ดสีดำตกอยู่

3. ถุงบรรจุต้องไม่มีรอยแตกและรั่ว

4. ไม่เชื้อราเขียวหรือราอื่นเจริญบนก้อนเห็ด

ข้อพึงระวัง ->