ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การทำแจ่วบอง

โดย : นางละออ อุ่นเมือง วันที่ : 2017-05-14-14:50:56

ที่อยู่ : 138 หมู่ที่ 2 ตำบลห้วยส้ม อำเภอภุกระดึง จังหวัดเลย

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ปลาร้าบอง หรือเรียก แจ่วบอง จัดเป็นผลิตภัณฑ์ที่ทำจากปลาร้า ด้วยการนำปลาร้ามาสับหรือใส่ทั้งตัว พร้อมกับผสมกับเครื่องเทศแล้วคลุกผสมให้เข้ากันจนได้ปลาร้าบองที่มีรสเค็ม มัน และเผ็ดหรือรสอื่นตามเครื่องปรุงที่ใส่ ปลาร้าบอง/แจ่วบอง จัดเป็นอาหารพื้นบ้านของชาวอีสานที่เป็นต้นตำรับทำกันมาตั้งแต่สมัยโบราณตามวัฒนธรรมอีสานที่ทำปลาร้าบองสำหรับรับประทานกับข้าวเหนียว ทั้งในยามที่อยู่บ้านหรือออกทุ่งนา ซึ่งสามารถทำได้ง่าย พกพาง่าย เพียงขนาดสองสามช้อนก็ทำให้อิ่มได้ ในช่วงแรกๆ ปลาร้าบองยังเป็นผลิตภัณฑ์ที่ทำกันสำหรับรับประทานเฉพาะในครัวเรือน แต่ปัจจุบัน มีการพัฒนาการผลิตให้เป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถจำหน่ายในท้องตลาดได้ด้วยการบรรจุในบรรจุภัณฑ์ชนิดต่างๆทั้งขวดแก้ว และพลาสติก พร้อมติดฉลากยี่ห้อให้มีความน่าเชื่อถือ ปัจจุบันถึงแม้วิถีชีวิตของชาวบ้านจะเปลี่ยนไปแต่อาหารต่างๆ โดยเฉาะแจ่วไม่ได้เสื่อมความนิยมลงไปเลย  เพราะเหตุนี้เราจึงได้ทำแจ่วบองขึ้น

วัตถุประสงค์ ->

 1. เพื่อถ่ายทอดความรู้ในการทำแจ่วบอง

 2. เพื่อนำไปเป็นรายได้เสริมต่อยอดเป็นธุรกิจ

 3. เพื่อส่งเสริมการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ในชุมชน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

- ปลาร้า 1 ทัพพี

- ตะไคร้ 3 ต้น

- หอมแดง 5 หัว

- พริกขี้หนู 5-6 เม็ด

- พริกป่น 1 1/2 ช้อนโต๊ะ

- ใบมะกรูด 5 ใบ

- น้ำมะขามเปียก 2 ช้อนโต๊ะ

- ข่า 5 แว่น

- กระเทียม 4 กลีบ

- น้ำมันพืช 2 ช้อนชา

- ผงชูรส

อุปกรณ์ ->

1. มีด

2. กะละมัง

3. ถ้วย

4. ตะหลิว

5. เขียง

6. กระทะ

7. เตาแก๊ส

8. กล่องบรรจุน้ำพริก

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. ต้มน้ำกับปลาร้าให้เดือด ยกลงกรองเอาก้างปลาออก

2. โขลกข่า ตะไคร้ หอมแดงกระเทียมที่คั่วไว้กับพริกขี้หนูคั่วโขลกละเอียดเข้าด้วยกันให้ละเอียด ตักใส่ถ้วย

3. ใส่น้ำต้มปลาร้าและเนื้อปลาย่างโขลกละเอียดปรุงรสด้วยน้ำมะขามเปียก น้ำปลา น้ำตาลเล็กน้อยเพื่อให้รสกลมกล่อมยิ่งขึ้นโขลกให้เข้ากันดี

4. ตักแจ่วบองใส่กระทะตั้งไฟอ่อนคั่วให้แจ่วบองร้อนคนให้ทั่วประมาณ 5-10 นาที (จะเก็บไว้ได้นานขึ้น) ยกลงจากเตาปล่อยให้แจวบ่องเย็นลงพออุ่นๆ ตักใส่ขวดแก้วไว้กิน หรือขวดพลาสติกจำหน่าย

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดเลย
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา