ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

จากการทำนาที่ประสบปัญหาภัยธรรมชาติ  ทำให้หันมาปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์  อำเภอเข้ามาสนับสนุนด้วยให้ความรู้ วัสดุอุปกรณ์งบประมาณ จึงนำสิ่งที่ได้พบเห็นกลับมาพัฒนาให้ตรงกับสภาพบ้านเรา คือ การปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์  

วัตถุประสงค์ ->

สร้างอาชีพและรายได้

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1. บ่อชีเมนต์แบบมีก้น ขนาด 80 ซม. แจะรู 4 หุน 4 รู้ วัดมาจากก้นบ่อ 10 ซม.

1. ดิน โดยใช้ดินร่วนหรือดินร่วนปนทรายผสมกับมูลสัตว์ แกลบหรือผสมวัสดุอื่น เช่น ขี้เถ้า กากมะพร้าว เป็นต้น 
๒. กิ่งพันธุ์มะนาวตอน
๓. ไม้ไผ่ และเชือกฟาง

อุปกรณ์ ->

บ่อซีเมนต์แบบมีก้น ขนาด 80 ซม. แจะรู 4 หุน 4 รู้ วัดมาจากก้นบ่อ 10 ซม.

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การเตรียมบ่อซีเมนต์ก่อนปลูก

บ่อซีเมนต์ที่ซื้อมาใหม่จะมีสารเคมี ถ้าปลูกมะนาวเลยจะทำให้มะนาวตาย ต้องหาอะไรปิดรูไว้ แล้วเปิดน้ำใส่ให้เต็มนำต้นกล้วยหั่นเป็นแว่น ๆแช่น้ำไว้ อย่างน้อย ๑ คน หรือใช้ฟอร์มมารีมล้างก่อนปลูก

การเตรียมดินสำหรับปลูกมะนาว

ส่วนผสมของดินจะใช้วัสดุหลัก 3 ชนิด คือ หน้าดิน 1 ส่วน มูลวัวเก่า 1 ส่วน และ แกลบ+เศษใบไม้ 2 ส่วน ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน การใช้แกลบจะช่วยให้สภาพดินมีการระบายน้ำที่ดีและดินไม่แน่น ถ้าใช้แค่หน้าดินผสมกับขี้วัวจะทำให้ดินปลูกแน่นมากเกินไป เวลาให้น้ำไป 4-5 วัน น้ำยังไม่ถึงข้างล่างของบ่อ และการใส่ดินจะต้องใส่ให้พูนเป็นภูเขา โดยสิ่งที่ต้องเน้นเป็นพิเศษนั้นคือ จะต้องขึ้นเหยียบที่ขอบวงบ่อ บริเวณตรงกลางไม่ต้องเหยียบ การใส่ดินให้เป็นภูเขาจะช่วยในเรื่องดินยุบลงมาเสมอวงบ่อได้นานถึง 1 ปี

วิธีการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์

หลังจากที่ใส่ดินลงไปในบ่อซีเมนต์แล้ว ให้ทำการขุดตรงกลางออกความลึกพอเหมาะกับขนาดของกิ่งชำ ถุงดำไม่ควรขุดลึกมากเกินไปเพราะขณะที่มะนาวโตจะทำให้รากไปกองกันอยู่ที่ก้นบ่อเร็วเกินไป และจะส่งผลให้มีการเจริญเติบโตที่ช้า หลังจากที่ใส่กิ่งชำลงไปแล้ว ให้กลบกดดินให้แน่นพอสมควร แล้วปักไม้ค้ำลงไปจากนั้นมัดด้วยเชือกแล้วรดน้ำถือว่าเป็นอันเสร็จ แนะนำหากเรามีต้นกล้วยให้ใช้กาบกล้วยแห้งมามัดจะยิ่งดีกว่าใช้พวกเชือกฟาง หรือเชือกที่ทำจากพลาสติก พอเวลาผ่านไปสัก 3-4 เดือน เชือกกล้วยจะสลายหายไปเองโดยไม่ต้องไปตามแก้เชือกมัดออก และมะนาวจะไม่อึดอัดมากเกินไปขณะที่มันกำลังเจริญเติบโต

วิธีการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ที่ถูกต้อง

หลังจากที่ใส่วัสดุปลูกลงในบ่อซีเมนต์เรียบร้อยแล้วให้เกษตรกรขุดเปิดปากหลุมให้มีขนาดเท่ากับขนาดของถุงที่ใช้ชำต้นมะนาว (โดยปกติถ้าใช้กิ่งตอนมะนาวควรจะชำต้นมะนาวไว้นานประมาณ1เดือนเท่านั้นไม่แนะนำให้ซื้อต้นมะนาวที่ชำมานานแล้วหลายเดือนหรือชำค้างปี เนื่องจากจะพบปัญหาเรื่องรากขด ทำให้เจริญเติบโตช้าหรือต้นแคระแกร็น) รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยเคมีสูตรเสมอ เช่น สูตร 16-16-16 อัตราประมาณ 1 กำมือ ถอดถุงดำปลูกต้นมะนาวให้พอดีกับระดับดินเดิม กลบดินแล้วใช้เท้าเหยียบรอบๆ ต้น เพื่อไม่ให้โยกคลอน ปักไม้เป็นหลักกันลมโยกและแนะนำให้ใช้ตอกมัดต้นมะนาวไว้กับหลัก ตอกจะผุเปื่อยหลังจากปลูกไปนานประมาณ 2 เดือน ต้นมะนาวตั้งตัวได้แล้ว แต่ที่หลายคนได้ใช้ปอฟางหรือพลาสติคทาบกิ่งมัดกับหลักจะอยู่ได้นานก็จริง แต่ปัญหาที่จะตามมาจะทำให้ลำต้นมะนาวคอด มีผลต่อการเจริญเติบโตของต้น หลังจากปลูกเสร็จให้เดินท่อ PE เจาะหัวมินิสปริงเกลอร์และวางท่อ PE พาดไปกับวงบ่อเลยเพื่อสะดวกต่อการทำงาน

 

วิธีการดูแลในช่วงแรกเริ่ม

อายุ 1 สัปดาห์ ถึง 3 เดือนโดยประมาณ ควรรดน้ำต้นมะนาวอาทิตย์ละ 2-3 ครั้ง การให้น้ำแต่ละครั้งควรให้ประมาณ 15 นาที โดยให้ในช่วงเช้าหรือเย็น ไม่ควรให้น้ำตอนที่มีแดงแรงเนื่องจากจะทำให้ต้นมะนาวน็อกได้ ส่วนการกำจัดวัชพืชควรให้ความสำคัญเป็นลำดับต้นๆ โดยอย่าให้วัชพืชขึ้นแย่งอาหารบริเวณโคนต้น เนื่องจากวัชพืชพวกนี้จะคอยแย่งสารอาหารจะต้นมะนาวทำให้มะนาวโตช้า แคระแกรน และทำให้ต้นมะนาวมีใบสีเหลือง ควรกำจัดโดยการตัดหญ้าเป็นประจำและสม่ำเสมอ สุดท้ายหลังจากที่เราปลูกมะนาวได้ 1-2 เดือน ให้ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 27-6-6 โดยการใส่เดือนละครั้ง โดยอย่าใส่ชิดบริเวณโคต้นมากเกินไป ใส่ห่างจากโคนประมาณ 20-30 ซม. เพื่อบำรุงต้นให้แข็งแรง และไม่ควรใส่เยอะมากเกินไป

 

 

ข้อพึงระวัง ->

1. การเตรียมดิน ต้องดูว่าดินบ้านเรามีสภาพเป็นอย่างไร (ถ้ามีสูตรดินปลูก)
2. ศึกษาข้อมูลสำหรับกิ่งพันธ์มะนาวที่จะมาปลูก
3. หาข้อมูลการปลูกลงวงซีเมนต์ กับการปลูกลงดิน อย่างไหนจะเหมาะสม กับพื้นที่ของเรา (พื้นที่น้อยควรปลูกลงวงซีเมนต์)
4. การซื้อกิ่งพันธุ์ควรรู้พันธุ์ว่าดกหรือไม่ บางที่เอามาปลูกแล้วไม่มีลูก
5. เฝ้าดูแลประเมินการเจริญเติบโตของมะนาว และสังเกตเรื่องโรคและแมลง