การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ
โดย : นายพมน พรมขำ วันที่ : 2017-03-25-14:51:04ที่อยู่ : 131 หมู่ที 3 บ้านปางสวรรค์ ตำบลปางสวรรค์
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เมื่อก่อน ใช้ปุ๋ยเคมีใส่ในไร่ และพบว่าต้นทุนการผลิตสูง ประกอบกับได้มีโอกาสเรียนรู้การทำปุ๋ยหมักชีวภาพ ที่ ศูนย์กสิกรรมธรรมชาติ (คิวเซ) เมื่อประมาณปี 2543 จึงได้ ทดลองทำและนำไปใส่ในไร่ข้าวโพด สวนมะม่วง พบว่าได้ผลผลิตดีและลดต้นทุนการผลิตจึงได้ทำใช้มาจนถึงปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ ->
เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรือนและมีพืชผัหปลอดสารพิษไว้รับประทาน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.มูลสัตว์แห้ง 1 ส่วน
2.แกลบ 1 ส่วน
3.รำละเอียด 1 ส่วนใช้อินทรียวัตถุที่มีอยู่ในท้องถิ่นได้ ในอัตราส่วน สัตว์กับพืช 1 : 1 : 1 : 3
ส่วนที่ 2
1.จุลินทรีย์ 10 ช้อนแกง
2.กากน้ำตาล 10 ช้อนแกง
3.น้ำสะอาด 10 ลิตร
อุปกรณ์ ->
1.มูลสัตว์แห้ง 1 ส่วน
2.แกลบ 1 ส่วน
3.รำละเอียด 1 ส่วน
1.จุลินทรีย์ 10 ช้อนแกง
2.กากน้ำตาล 10 ช้อนแกง
3.น้ำสะอาด 10 ลิตร
กระบวนการ/ขั้นตอน->
วิธีทำ ปุ๋ยโบกาฉิ โบกาฉิ หมายถึง วิธีการนำอินทรียวัตถุมาหมักกับ จุลินทรีย์ แบบไร้อากาศ โดยใช้วัสดุได้หลากหลายตามจุดประสงค์ที่ต้องการนำไปใช้งาน เช่น ใช้ทำปุ๋ย ใช้ผสมอาหารสัตว์ ใช้หมักเศษอาหาร ฯลฯ
ตัวอย่างโบกาฉิใช้ทำปุ๋ย
ส่วนผสมส่วนที่ 1
1.มูลสัตว์แห้ง 1 ส่วน
2.แกลบ 1 ส่วน
3.รำละเอียด 1 ส่วนใช้อินทรียวัตถุที่มีอยู่ในท้องถิ่นได้ ในอัตราส่วน สัตว์กับพืช 1 : 1 : 1 : 3
ส่วนที่ 2
1.จุลินทรีย์ 10 ช้อนแกง
2.กากน้ำตาล 10 ช้อนแกง
3.น้ำสะอาด 10 ลิตร
วิธีทำ
1.ผสมมูลสัตว์ กับแกลบ แล้วรดด้วยส่วนผสมที่ 2 คลุกเคล้าให้เข้ากัน
2.นำรำละเอียดมาผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน วัดความชื้นประมาณ 30 - 40% (ใช้มือกำส่วนผสมบีบแน่น แบมือออกจะเป็นก้อนพอดี)
3.นำไปหมัก
วิธีหมัก มีหลายวิธี เช่น
1.บรรจุถุงปุ๋ย 3/4 ถุง มัดปากถุงแน่น วางราบบนไม้รอง หมักไว้ไม่น้อยกว่า 7 วันจนแห้งสนิท นำไปใช้ได้
2.บรรจุถัง อัดแน่นจนเต็มถัง ปิดแน่น หมักไว้ 10 – 15 วัน นำไปใช้ได้การนำไปใช้
พืชผัก
เตรียมแปลง
•ใส่โบกาฉิตารางเมตรละ 300 - 500 กรัม
•ฉีด พ่น อีเอ็ม ขยาย (1 : 100)
•คลุมดินด้วยฟางหรือหญ้าแห้งและอินทรีย์วัตถุอื่นๆ
* เพื่อหมักดินทำให้ดินอุดมสมบูรณ์การเพาะเมล็ดและย้ายกล้า
•แช่เมล็ดในอีเอ็มขยาย 1 : 1000
•แช่ต้นกล้าในอีเอ็มขยาย 1 : 1000
* ระยะเวลาแช่เมล็ดขึ้นอยู่กับขนาดของเมล็ดการดูแล
•ฉีด พ่น อีเอ็ม (1 : 500)ขยายอาทิตย์ละครั้ง
•รดน้ำผสมอีเอ็มขยาย 1 : 500
•ใส่โบกาฉิครั้งละ 1 - 2 กำมือต่อต้นต่อเดือน
หลังเก็บเกี่ยว
•สับต้นพืชที่ไม่ได้เก็บเกี่ยวลงในแปลง
•โรยโบกาฉิ 300 - 500 กรัมต่อตารางเมตร
•รด จุลินทรีย์ขยาย 1 : 500 (เพื่อให้มีความชื้นเหมาะต่อการทำงานของจุลินทรีย์)
•หมักไว้ 1 สัปดาห์ก่อนย้ายกล้าหรือหว่านเมล็ดพืชไร่
การเตรียมแปลง
•ใส่โบกาฉิ 100 - 200 กิโลกรัม ต่อไร่
•รดจุลินทรีย์ขยาย 50 - 100 ลิตรต่อไร่
เตรียมเพาะเมล็ดและย้ายกล้า
•แช่เมล็ดในน้ำอีเอ็มขยาย 1 : 1000 ก่อนปลูก
•แช่ต้นกล้า กิ่งชำในอีเอ็มขยาย 1 : 1000 ก่อนปลูก
การดูแล
•พ่น จุลินทรีย์ เดือนละ 1 - 2 ครั้ง
•ใส่โบกาฉิเพิ่ม 100 กิโลกรัมต่อไร่*
* ถ้าพืชไร่อุดมสมบูรณ์ดีก็ไม่ต้องใส่โบกาฉิเพิ่มอีก•ฉีด พ่นฮอร์โมนก่อนเก็บเกี่ยว 1 เดือน
หลังเก็บเกี่ยว
•ใส่โบกาฉิและจุลินทรีย์ขยายเพื่อหมักตอซังทำเป็นปุ๋ยไม้ผล
.วิธีใช้
1. การใส่ปุ๋ย (จุลินทรีย์โบกาฉิ, ปุ๋ยคอก)
•ใส่ปุ๋ยคอกแล้วฉีดพ่นอีเอ็มขยายด้วย 1 : 100
•ใส่โบกาฉิปีละ 3 - 4 ครั้ง เพื่อปรับปุรงดินให้ผลผลิตสูง รสชาติดี
* ใส่ครั้งที่ 1 หลังเก็บเกี่ยว ใส่ครั้งที่ 2 หลังจากครั้งที่ 1 ประมาณ 3 – 4 เดือน ใส่ครั้งที่ 3 ก่อนออกดอก ใส่ครั้งที่ 4 ระยะติดผล
ข้อพึงระวัง ->