ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การทอเสื่อกกบ้านโคกศรี  หมู่ที่ 3  ตำบลดงลิง  อำเภอกมลาไสย  จังหวัดกาฬสินธุ์  เป็นการอนุรักษ์ภูมิปัญญาพื้นบ้านที่มีการสืบสานมายาวนานตั้งแต่บรรพบุรุษ ปู่ ย่า ตา ยาย  มาจนถึงปัจจุบันนี้  โดยเฉพาะในช่วงเดือนสิงหาคมถึงกันยายนของทุกปี ชาวบ้านโคกศรี  ก็มักจะใช้เวลาที่ว่างเว้นจากการทำไร่นา  มาทอเสื่อกกเพื่อใช้ในครัวเรือน เป็นของฝากญาติพี่น้อง  ตลอดทั้งจำหน่ายเป็นรายได้เสริม  ทำให้พี่น้องประชาชนในหมู่บ้านมีรายได้เพิ่มขึ้น นำไปสู่คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

วัตถุประสงค์ ->

1.       เพื่อใช้วัตถุดิบภายในหมู่บ้าน

2.       เพื่อให้เกิดความสามัคคีของสมาชิกและคณะกรรมการกลุ่มฯ

3.       เพื่อต้นทุนการผลิตต่ำ

4.       เพื่อรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ทำมาอย่างต่อเนื่องจากบรรพบุรุษ

5.       เพื่อเพิ่มรายได้

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.       เส้นกก

2.       เชือกไนลอน

3.       น้ำ

4.       สีย้อม

อุปกรณ์ ->

1.       กี่

2.       ฟืม

3.       ไม้สอด

กระบวนการ/ขั้นตอน->

เลือกขนาดของฟืมให้ได้ขนาดตามที่ต้องการ นำฟืมไปตั้งในโฮงที่จะทอแล้วตั้งให้ได้ระดับ ระยะห่างจากเหล็กตีนเสื่อประมาณ 2 ฟุต นำเชือกไนลอนมาขึงจามริมฟืมซี่แรก จะเริ่มจากด้านซ้าย หรือขวาก่อนก็ได้แล้วแต่ถนัด การขึงเชือกใช้คน 2 คน คนหนึ่งนั่งอยู่ที่หัวเสื่อคอยมัดเชือกที่ขึงให้ตึง และแน่น อีกคนนั่งอยู่ตีนเสื่อคอยสอดเชือกเข้ากับเหล็กตีนเสื่อ ใช้เชือกสอดเข้าไปในรูฟืมที่เจาะไว้ เป็นสองแถว แล้วดึงปลายเชือกไปเกาะติดกับตะปูที่เราตอกงอไว้ติดกับไม้อีกท่อนหนึ่ง แล้วยึดกันให้แน่น เชือกดึงให้ยาวตามความยาวของเสื่อ พรมนำใส่กกที่จะทอ  ในการทอเสื่อจะใช้คน 2 คน คนแรกเป็นคนทอ อีกคนหนึ่งเป็นคนคอยสอดเส้นกก กกที่นำมาทอจะใส่ถุงพลาสติกเพื่อให้กกนิ่มและทอได้แน่น การทอคนทอจะต้องคว่ำฟืมเพื่อให้มีช่องว่างสำหรับสอดกก คนสอดจะสอดเส้นกกโดยแนบส่วนหัวของเส้นกกกับไม้สอด สอดไปตามช่องระหว่างเชือกที่แยกออกจากกันขณะที่คว่ำฟืม พอสอดไปสุดริมเชือกอีกข้างดึงไม้สอดกลับคืนคงเหลือแต่เส้นกก คนทอก็กระทบฟืมเข้าหาตัวแล้วคนทอก็หงายฟืม คนสอดก็ใช้ส่วนปลายของเส้นกกแนบกับไม้สอด สอดกกเข้าไปอีก คนทอก็กระตุกฟืมเข้าหาตัว แล้วไพริมเสื่อทางด้านซ้ายมือ การไพริมเสื่อ คือ การใช้ปลายกกม้วนงอลงแล้วสอดพับเชือกขัดไว้ให้แน่น ต่อไปคว่ำฟืม ไพริมเสื่อทางด้านขวามือ ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ขนาดตามที่ต้องการ ในขณะทอหากต้องการให้การทอง่ายยิ่งขึ้นให้ใช้เทียนไขถูกับเส้นเอ็นที่ขึงไว้ให้ทั่ว เพื่อที่จะให้เอ็นลื่นไม่ฝืด ตัดริมเสื่อทั้งสองด้านให้เรียบร้อย เสื่อจะมีความสวยงามมากยิ่งขึ้น ใช้มีดตัดเชือกเอ็นทางตีนเสื่อเพื่อให้เสื่อออกจากโฮง มัดเอ็นที่ปลายเสื่อ เพื่อเป็นการป้องกันเสื่อรุ่ย นำเสื่อที่ทอเสร็จแล้วผึ่งแดดไว้จนแห้งสนิท จึงพับเก็บไว้จำหน่ายหรือแปรรูปต่อไป

 

       การทอเสื่อที่สวยงามนั่นต้องใช้คามปราณีตและความอดทนสูงเพราะการทอเสื่อต้องใช้ระยะเวลาในการทอมาก จึงจะได้เสื่อที่สวยงามมาก และอีกอย่างหนึ่งก็คือการใช้สีในการใส่ลวยลายให้เกิดสีสรรค์สวยงามตามใจผู้ทำ และความต้องการของลูกค้า

ข้อพึงระวัง ->

-