การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์
โดย : นายวินิตย์ ชูแก้ว วันที่ : 2017-04-19-11:10:11ที่อยู่ : 95 ม.7 ตำบลอุ่มเม่า
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
การปลูกผักไฮโดรโปรนิกส์ คือการปลูกผักไม่ใช้ดิน โดยใช้น้ำในการปลูก ข้อดี คือสามารถปลูกพืชได้ทุกฤดูกาล มีความสดและความสะอาดและปลอดภัย ด้วยเหตุผลดังกล่าวทำให้เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค โดยเฉพาะกลุ่มรักสุขภาพและผู้ที่สนใจจะปลูกผักไว้บริโภคในครัวเรือน
วัตถุประสงค์ ->
ในสถานการณ์โลกปัจจุบันนี้การบริโภคพืชผักถือว่าเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำรง ชีพของมนุษย์ เพราะพืชผักเป็นแหล่งของวิตามิน เกลือแร่ และเยื่อใย อีกทั้งยังมีสารอาหารที่ช่วยในการเกิดโรค ต่างๆ จึงท าให้ความนิยมในการบริโภคผักมีมากขึ้น แต่ต้องค านึงถึงความปลอดภัยเป็นหลัก เพราะพืชผักส่วน ใหญ่ที่วางขายในท้องตลาดทั่วไป พบว่ามีสารพิษตกค้างที่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค ด้วยเหตุนี้จึงมีการกำหนด มาตรฐานความปลอดภัยด้านอาหารสากล หรือ codex ซึ่งเป็นที่ยอมรับของนานาประเทศ รับรองว่าผักปลอดภัย ประชาชนส่วนใหญ่จึงหันมาสนใจดูแลสุขภาพของตนเองมากขึ้น เพื่อหลีกเลี่ยงการตายผ่อนส่งจาก อาหารที่ปนเปื้อนสารพิษจากการใช้สารเคมีก าจัดศัตรูพืช รวมทั้งเชื้อโรคต่างๆที่ปนเปื้อนมากับการปลูกพืชบน ดิน โดยการบริโภคผักปลอดสารพิษ ซึ่งในปัจจุบันการผลิตผักปลอดสารพิษมีอยู่หลายรูปแบบ เช่น การปลูกผัก แบบเกษตรอินทรีย์ การปลูกผักในโรงเรือน การปลูกผักไร้ดิน (Hydroponics)ฯลฯ แต่การปลูกพืชบนดินมักมี ปัญหาเกี่ยวกับโรค และแมลงในดิน เพราะมีการเจริญเติบโตช้าและอ่อนแอท าให้โรคและแมลงเข้าท าลายได้ง่าย รวมทั้งการจัดการปุ๋ยและระบบน้ าท าได้อยาก เพราะการดูดซับของดิน ความเป็นกรด-ด่าง และสภาพแวดล้อมที่ มีผลต่อการน้ำธาตุอาหารที่อยู่ในดินไปใช้ ท าให้พืชที่ปลูกบนดินเจริญเติบโตได้ไม่เต็มศักยภาพตามพันธุกรรม ของพืชนั้นๆ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
-เมล็ดพันธุ์ผักสลัด - เมล็กผักสลัด แบบเคลือบ กรีนโอ็ค,เรดโอ็ค,
บัตเตอรเฮด,เรดคอรัล ,คอส
-ปุ๋ยนํ้า ผักสลัดพร้อมแกลอน
อุปกรณ์ ->
- ท่อ PVC ขนาด 2 นิ้ว ผมใช้สีขาวเพราะจากการหาข้อมูลพบว่าสีขาวจะอมความร้อนน้อยกว่าสีฟ้า ^^ ผมใช้ชุดละ 9 เส้นครับ
- ข้อต่อ PVC งอ 90 ขนาด 2 นิ้ว แบบบาง 11 ตัว
- ข้อต่อ PVC 3 ทาง ขนาด 2 นิ้ว แบบบาง 8 ตัว
- บอลวาล์ว ขนาด 1/2 นิ้ว 9 ตัว
- ท่อ PVC ขนาด 1/2 นิ้ว 2 เส้น
- สายยางขนาด 1/2 นิ้ว 2 เมตร
- ถัง 200 ลิตร
- ข้องอเกลียวใน 1/2 นิ้ว 1 ตัว
- ท่อรับสายยาง ขนาด 1/2 นิ้ว 1 ตัว
- แผ่นโฟมปลูก
- พลาสติกใสคลุมหลังคาแปลงปลูก ความหนาไม่น้อยกว่า 150 ไมครอน
เคลื่อบสารป้องกันยูวี
-ถ้วยปลูก ผักสลัด สีดํา /สีขาว
ขนาด สูง 5.5 ซม. ปากกว้าง 5 ซม ฐาน 3 ซม.
- แผ่นฟองน้ำ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. การเตรียมพื้นที่และโต๊ะปลูก
ประกอบโต๊ะปลูกและติดตั้งตามวิธีการประกอบชุดไฮโดรโปนิกส์ และนำโต๊ะปลูกมาวางในตำแหน่งที่ได้รับแสงแดดอย่างน้อย 6 ชั่วโมง/วัน
2. พันธุ์และเมล็ดพันธุ์ผัก เมล็ดพันธุ์ผักมี 2 ชนิดคือ
2.1 เคลือบดินเหนียว เนื่องจากเมล็ดผักมีขนาดเล็ก ทำให้เป็นอันตรายและสูญเสียได้ง่าย จึงมีการเคลือบเมล็ดด้วยดินเหนียว เมล็ดที่เคลือบจะมีอายุการเก็บรักษาสั้น เนื่องจากได้มีการกระตุ้นการงอกมาแล้ว แต่จะสะดวกสำหรับการใช้งาน
2.2 ไม่เคลือบ คือเมล็ดพันธุ์ปกติ
3. การเพาะต้นกล้า
นำวัสดุปลูก เช่น เพอร์ไลท์ เวอร์มิคูไลท์ ใส่ถ้วยเพาะและนำเมล็ดผักใส่ตรงกลางถ้วย กลบเมล็ดและรดน้ำให้เปียกและเก็บไว้ในที่ปลอดภัย รดน้ำทุกวัน ประมาณ 3-5 วัน เมล็ดเริ่มงอก และเริ่มให้สารละลายอ่อนๆ แทนน้ำ
4. การปลูกบนราง ขนาด 1.5 เมตร
4.1 ตัวอย่างเติมน้ำ 10 ลิตร และเติมสารอาหาร A และ B อย่างละ 100 ซีซี หรือ 10 ซีซี/น้ำ 1 ลิตร
4.2 นำต้นกล้าที่แข็งแรง อายุประมาณ 2 สัปดาห์ ย้ายมาวางบนโต๊ะปลูก และเดินเครื่องปั๊มน้ำ
5. การดูแลประจำวัน
5.1 รักษาระดับน้ำให้อยู่ในระดับควบคุมอยู่เสมอ เช่น 10 ลิตร
5.2 ควบคุมค่า EC อยู่ระหว่าง 1-1.8 โดยเครื่อง EC meter ปรับลดโดยการเพิ่มน้ำ และปรับค่า EC เพิ่มโดยการเพิ่มปุ๋ย กรณีไม่มีเครื่องวัดสามารถประมาณการเติมสารอาหาร A และ B ดังตาราง
5.3 ควบคุมค่า pH อยู่ระหว่าง 5.2-6.8 โดยเครื่อง pH meter หรือ pH Drop test ปรับลดโดยการกรดฟอสฟอริก หรือกรดไนตริก (pH down) และปรับค่า pH เพิ่มโดยการเติมโปตัสเซียมไฮดรอกไซด์ (pH up) ปริมาณ 2-3 หยด
6. การเก็บเกี่ยว เก็บเกี่ยวเมื่ออายุ 45 วัน
ข้อพึงระวัง ->
ข้อเสีย
- จะต้องใช้ผู้ที่มีความชำนาญ และประสบการณ์มากพอสมควร ในการควบคุมดูแล
- ข้อเสียที่สำคัญที่สุด คือ เป็นระบบที่มีราคาแพงมาก เนื่องจากประกอบด้วยอุปกรณ์ต่างๆมากมาย และมีราคาแพง