ความรู้สัมมาชีพชุมชน

image1

การปลูกผักไฮโดรโปนิกส์

โดย : นายวินิตย์ ชูแก้ว วันที่ : 2017-04-19-11:10:11

ที่อยู่ : 95 ม.7 ตำบลอุ่มเม่า

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การปลูกผักไฮโดรโปรนิกส์ คือการปลูกผักไม่ใช้ดิน โดยใช้น้ำในการปลูก ข้อดี คือสามารถปลูกพืชได้ทุกฤดูกาล มีความสดและความสะอาดและปลอดภัย ด้วยเหตุผลดังกล่าวทำให้เป็นที่ต้องการของผู้บริโภค โดยเฉพาะกลุ่มรักสุขภาพและผู้ที่สนใจจะปลูกผักไว้บริโภคในครัวเรือน

วัตถุประสงค์ ->

ในสถานการณ์โลกปัจจุบันนี้การบริโภคพืชผักถือว่าเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการดำรง ชีพของมนุษย์ เพราะพืชผักเป็นแหล่งของวิตามิน เกลือแร่ และเยื่อใย อีกทั้งยังมีสารอาหารที่ช่วยในการเกิดโรค ต่างๆ จึงท าให้ความนิยมในการบริโภคผักมีมากขึ้น แต่ต้องค านึงถึงความปลอดภัยเป็นหลัก เพราะพืชผักส่วน ใหญ่ที่วางขายในท้องตลาดทั่วไป พบว่ามีสารพิษตกค้างที่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภค ด้วยเหตุนี้จึงมีการกำหนด มาตรฐานความปลอดภัยด้านอาหารสากล หรือ codex ซึ่งเป็นที่ยอมรับของนานาประเทศ รับรองว่าผักปลอดภัย ประชาชนส่วนใหญ่จึงหันมาสนใจดูแลสุขภาพของตนเองมากขึ้น เพื่อหลีกเลี่ยงการตายผ่อนส่งจาก อาหารที่ปนเปื้อนสารพิษจากการใช้สารเคมีก าจัดศัตรูพืช รวมทั้งเชื้อโรคต่างๆที่ปนเปื้อนมากับการปลูกพืชบน ดิน โดยการบริโภคผักปลอดสารพิษ ซึ่งในปัจจุบันการผลิตผักปลอดสารพิษมีอยู่หลายรูปแบบ เช่น การปลูกผัก แบบเกษตรอินทรีย์ การปลูกผักในโรงเรือน การปลูกผักไร้ดิน (Hydroponics)ฯลฯ แต่การปลูกพืชบนดินมักมี ปัญหาเกี่ยวกับโรค และแมลงในดิน เพราะมีการเจริญเติบโตช้าและอ่อนแอท าให้โรคและแมลงเข้าท าลายได้ง่าย รวมทั้งการจัดการปุ๋ยและระบบน้ าท าได้อยาก เพราะการดูดซับของดิน ความเป็นกรด-ด่าง และสภาพแวดล้อมที่ มีผลต่อการน้ำธาตุอาหารที่อยู่ในดินไปใช้ ท าให้พืชที่ปลูกบนดินเจริญเติบโตได้ไม่เต็มศักยภาพตามพันธุกรรม ของพืชนั้นๆ

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

-เมล็ดพันธุ์ผักสลัด - เมล็กผักสลัด แบบเคลือบ กรีนโอ็ค,เรดโอ็ค,
บัตเตอรเฮด,เรดคอรัล ,คอส
-ปุ๋ยนํ้า ผักสลัดพร้อมแกลอน

อุปกรณ์ ->

- ท่อ PVC ขนาด 2 นิ้ว  ผมใช้สีขาวเพราะจากการหาข้อมูลพบว่าสีขาวจะอมความร้อนน้อยกว่าสีฟ้า ^^ ผมใช้ชุดละ 9 เส้นครับ
- ข้อต่อ PVC งอ 90 ขนาด 2 นิ้ว แบบบาง 11 ตัว 
- ข้อต่อ PVC 3 ทาง ขนาด 2 นิ้ว แบบบาง 8 ตัว
- บอลวาล์ว ขนาด 1/2 นิ้ว 9 ตัว
- ท่อ PVC ขนาด 1/2 นิ้ว 2 เส้น
- สายยางขนาด 1/2 นิ้ว 2 เมตร
- ถัง 200 ลิตร
- ข้องอเกลียวใน 1/2 นิ้ว 1 ตัว
- ท่อรับสายยาง ขนาด 1/2 นิ้ว 1 ตัว
- แผ่นโฟมปลูก
- พลาสติกใสคลุมหลังคาแปลงปลูก ความหนาไม่น้อยกว่า 150 ไมครอน 
เคลื่อบสารป้องกันยูวี
-ถ้วยปลูก ผักสลัด สีดํา /สีขาว 
ขนาด สูง 5.5  ซม.  ปากกว้าง  5  ซม  ฐาน  3  ซม.
- แผ่นฟองน้ำ

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.    การเตรียมพื้นที่และโต๊ะปลูก 

ประกอบโต๊ะปลูกและติดตั้งตามวิธีการประกอบชุดไฮโดรโปนิกส์  และนำโต๊ะปลูกมาวางในตำแหน่งที่ได้รับแสงแดดอย่างน้อย 6 ชั่วโมง/วัน

2.      พันธุ์และเมล็ดพันธุ์ผัก  เมล็ดพันธุ์ผักมี 2 ชนิดคือ 

2.1  เคลือบดินเหนียว  เนื่องจากเมล็ดผักมีขนาดเล็ก  ทำให้เป็นอันตรายและสูญเสียได้ง่าย  จึงมีการเคลือบเมล็ดด้วยดินเหนียว  เมล็ดที่เคลือบจะมีอายุการเก็บรักษาสั้น  เนื่องจากได้มีการกระตุ้นการงอกมาแล้ว  แต่จะสะดวกสำหรับการใช้งาน

2.2    ไม่เคลือบ  คือเมล็ดพันธุ์ปกติ

 

3.    การเพาะต้นกล้า 

นำวัสดุปลูก เช่น เพอร์ไลท์ เวอร์มิคูไลท์ ใส่ถ้วยเพาะและนำเมล็ดผักใส่ตรงกลางถ้วย  กลบเมล็ดและรดน้ำให้เปียกและเก็บไว้ในที่ปลอดภัย  รดน้ำทุกวัน  ประมาณ 3-5 วัน เมล็ดเริ่มงอก  และเริ่มให้สารละลายอ่อนๆ แทนน้ำ

4.      การปลูกบนราง ขนาด 1.5 เมตร 

4.1  ตัวอย่างเติมน้ำ 10 ลิตร  และเติมสารอาหาร A และ B อย่างละ 100 ซีซี  หรือ 10 ซีซี/น้ำ 1 ลิตร 

4.2  นำต้นกล้าที่แข็งแรง  อายุประมาณ 2 สัปดาห์  ย้ายมาวางบนโต๊ะปลูก  และเดินเครื่องปั๊มน้ำ

5.      การดูแลประจำวัน

5.1    รักษาระดับน้ำให้อยู่ในระดับควบคุมอยู่เสมอ เช่น 10 ลิตร

5.2  ควบคุมค่า EC อยู่ระหว่าง 1-1.8  โดยเครื่อง EC meter  ปรับลดโดยการเพิ่มน้ำ  และปรับค่า EC เพิ่มโดยการเพิ่มปุ๋ย  กรณีไม่มีเครื่องวัดสามารถประมาณการเติมสารอาหาร A และ B ดังตาราง

5.3  ควบคุมค่า pH อยู่ระหว่าง 5.2-6.8  โดยเครื่อง pH meter  หรือ pH Drop  test ปรับลดโดยการกรดฟอสฟอริก  หรือกรดไนตริก (pH down)  และปรับค่า pH เพิ่มโดยการเติมโปตัสเซียมไฮดรอกไซด์ (pH up) ปริมาณ 2-3 หยด

6.      การเก็บเกี่ยว  เก็บเกี่ยวเมื่ออายุ 45 วัน

ข้อพึงระวัง ->

ข้อเสีย
- จะต้องใช้ผู้ที่มีความชำนาญ และประสบการณ์มากพอสมควร ในการควบคุมดูแล
- ข้อเสียที่สำคัญที่สุด คือ เป็นระบบที่มีราคาแพงมาก เนื่องจากประกอบด้วยอุปกรณ์ต่างๆมากมาย และมีราคาแพง

รูปประกอบ -> image1 image2

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดกาฬสินธุ์
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา