ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การทอผ้าเป็นเอกลักษณ์ทีมีการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อต้องการให้ชุมชนหรือผู้ที่สนใจได้นำไปปฏิบัติ สร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

เส้นด้าย  สีย้อมธรรมชาติ

อุปกรณ์ ->

ฟืน  หม้อ  น้ำ  สีจากธรรมชาติ เปลือกไม้ต่างๆ

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.   การฟอกเส้นฝ้าย  โดยวิธีการต้มน้ำให้ร้อน  ใส่ผงซักฟอกที่มีผงฟอกขาวผสม  4  ช้อนโต๊ะ  สารส้ม  2 ช้อนโต๊ะ  คนให้ละลายแล้วนำฝ้ายที่เตรียมไว้ลงไปแช่ประมาณ  2  ชั่วโมง  เสร็จแล้วนำฝ้ายที่ฟอกขึ้นล้างน้ำให้สะอาด  พักไว้

2.  เตรียมส่วนต่าง ๆ  ของพืชที่จะนำมาเป็นสีย้อม  ล้างให้สะอาด  พักไว้

3.  ต้มน้ำให้เดือด  แล้วใส่ส่วนต่าง ๆ  ของพืชที่จะนำมาเป็นสีย้อมฝ้ายลงไปต้น  เช่น  

-  ถ้าเป็นส่วนของเปลือกไม้  นำไปเคี่ยว  ประมาณ  4  ชั่วโมง  หรือจนได้สีตามต้องการแล้วตักเปลือกไม้ออก  กรองให้ได้น้ำสีใส ๆ (ใส่น้ำที่จะต้มประมาณตามส่วนของพืชที่ใช้)

-  ถ้าเป็นใบไม้  ให้คั้นหรือตำ  กรองเอาแต่น้ำ  แล้วต้มให้เดือด  (ใช้มากน้อยดูจากสีน้ำที่คั้น)

a. เมื่อได้สีที่ต้องการแล้ว  ให้นำจุลสี  เพื่อให้สีติด  นำฝ้ายที่ฟอกแล้วลงย้อม  แช่ไว้ประมาณ  1  ชั่วโมง  ในขณะที่แช่ไว้ให้หมั่นกลับฝ้ายอยู่เสมอ  หรือได้สีตามต้องการ

b. นำฝ้ายที่แช่สีได้สีตามต้องการแล้ว  ขึ้นจากน้ำย้อม  แล้วล้างน้ำให้สะอาด  และซักฝ้ายที่ล้างเสร็จแล้วด้วยผงซักฟอก  เพื่อให้ล้างสีที่ไม่ติดฝ้ายออกให้หมด  (เมื่อนำไปทอเป็นผ้าผืนแล้ว  นำไปซักจะสีไม่ตก)  แล้วล้างน้ำให้สะอาด

c. นำฝ้ายที่ล้างแล้ว  ลงไปนวดในแป้งมัน  แล้วบิดพอหมาด ๆ  นำไปนึ่งประมาณ  30  นาที  พอสุกได้ที่ยกลง  เอาฝ้ายมากระตุก  (วิธีกระตุก  ให้นำฝ้ายสอดเข้ากับราวไม้ที่แข็งแรงไม่หักง่าย  แล้วใช้มือกระตุกฝ้าย)  เพื่อให้เส้นฝ้ายแตก  ไม่ติดกัน  หรือเรียกว่า  “การลบแป้ง”  เสร็จแล้วนำไปตากแดดให้แห้ง  แล้วนำฝ้ายที่ได้ไปกรอและค้น  เพื่อนำไปทอเป็นผ้าตามลายที่ต้องการ ทอผ้าตามลายที่ต้องการจนเสร็จ  จะได้ผ้าฝ้ายย้อมสีธรรมชาติ

ข้อพึงระวัง ->