เทคนิคส่งเสริมสัมมาชีพชุมชน(การทำไซดักปลาไว้ใช้ในครัวเรือน )
โดย : นายวินัย ธรรมรงค์ ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-06-19-11:35:26ที่อยู่ : 63 หมู่ที่ 1 ตำบลนาท่ามเหนือ
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ได้รับการถ่ายทอดภูมิปัญญาจากปูย่าตายาย ซึ่งมีการทำไซดักปลาไว้ใช้ในครัวเรือน เนื่องจากพื้นที่ในหมู่บ้านมีลำคลอง ก็จะทำไซไว้ใช้ดักจับปลาเพื่อเป็นอาหาร เมื่อครั้งสมัยยังเด็กเห็นปู่ย่าตายายในบ้านทำไซดักปลา ซึ่งทำจากหวายและไม้ไผ่ ก็ลองฝึกหัดทำไซมาตั้งแต่สมัยเด็ก ๆ จนถึงปัจจุบันก็ได้ปรับประยุกต์ใช้วัตถุดิบในการทำบางอย่างให้เหมาะสมกับสภาพทางสังคมในปัจจุบัน มากขึ้น มาใช้โครงเหล็กและพื้นอวนแทน หวายและไม้ไผ่ซึ่งปัจจุบันหาได้ยากโดยเฉพาะหวาย เมื่อนำโครงเหล็กและตาข่ายอวนมาใช้เป็นอุปกรณ์ในการทำไซ ก็สามารถใช้งานได้นานขึ้น วัสดุก็หาได้ง่าย เหมาะกับปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ ->
อุปกรณ์ที่ใช้ กรรไกร และ ตัวชุน
วัตถุดิบที่ใช้ ไม้ไผ่ เหล็ก เชือก อวน
ขั้นตอนการทำ
1. ดัดเหล็กให้เป็นวงกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 16 นิ้ว จำนวน 4 วง
2. นำไม้ไผ่มาดัดทำโครงสร้าง ไซ จำนวน 9 อัน ยาว 1 เมตร
3. เอาเหล็กที่ดัดเป็นวงกลมแล้ว เรียกว่า หนอง มาขึ้นรูปด้วยไม้ไผ่ให้บากหัวไม้ไผ่และท้ายทั้ง
9 อัน แล้วมัดกับหนองทั้ง 4 หนอง
4. นำเอาอวนมาล้อมโครงไม้ไผ่แล้วผูกมัดให้ตึง
5. ต่อจากนั้นมาทำในส่วนของช่องลอดปากไซ ซึ่งเป็นชิ้นส่วนสำคัญในการทำช่องลอดไว้ให้ปลาเข้า
ซึ่งจะต้องตัดอวดเป็น 2 ชิ้น ชิ้นแรกมัดปากทำช่องให้มีความกว้างประมาณ 7 ซม. สำหรับชิ้นที่ 2 มัดปากทำช่องลอดให้มีความกว้างประมาณ 2 ซม. เพื่อดักปลาออกจากไซ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. สืบสานและรักษาไว้ซึ่งภูมิปัญญา
2. สร้างรายได้ให้กับครัวเรือน
อุปกรณ์ ->
พยามดีงอวนให้กระชับพอประมาณ อย่าดึงให้แน่นเกินไปจะทำให้อวนขาด
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->