ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

กรมการพัฒนาชุมชน  ได้กำหนดยุทธศาสตร์กรมการพัฒนาชุมชน  โดยได้จัดสรรงบประมาณให้ดำเนินโครงการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน มีวัตถุประสงค์ เพื่อส่งเสริมอาชีพตามแนวทางสัมมาชีพชุมชนแก่ประชาชนกลุ่มเป้าหมาย  แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 11 (พ.ศ.2560-2564) ได้กำหนดยุทธศาสตร์การสร้างความเหลื่อมล้ำในสังคมเป็น 1 ใน 10 ยุทธศาสตร์การพัฒนาตามแผนฯ และรัฐบาลได้กำหนดนโยบายการบริหารราชการแผ่นดิน จำนวน 11 ด้าน ซึ่งมีนโยบายการลดความเหลื่อมล้ำของสังคมและการสร้างโอกาสเข้าถึงบริการของรัฐเป็นหนึ่งในนโยบายที่สำคัญ ที่มุ่งหวังแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับปากท้องของประชาชนในระดับล่างที่เป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ โดยมีแผนงานที่สำคัญ คือแผนงานการพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากและชุมชนเข้มแข็ง ซึ่งได้มอบให้กระทรวงมหาดไทยที่มีกรมการพัฒนาชุมชนเป็นหน่วยงานหลักบูรณาการไปสู่การปฏิบัติ

                ปัจจุบันนี้สถานการณ์ที่เกี่ยวข้องกับการประกอบอาชีพของประชาชนภาคเกษตรในชุมชนมีภาวะเสี่ยงของอาชีพภาคเกษตรกรรมที่เกิดขึ้นจากการประกอบอาชีพแบบดั่งเดิม เช่น ปลูกพืชเชิงเดี่ยว โดยพืช ราคาผลผลิตตกต่ำ การไม่มีอาชีพหรือรายได้เสริม หลังฤดูการผลิตและยังมีการรวมตัวเป็นกลุ่มค่อนข้างน้อย ส่วนกลุ่มอาชีพที่มีอยู่ยังไม่ได้รับการส่งเสริม และพัฒนาอย่างเพียงพอ ส่งผลให้ประชาชนต้องย้ายไปประกอบอาชีพในเมืองและมีส่วนราชการที่มีสถานที่หรือศูนย์ฝึกอบรมซึ่งสามารถปรับเปลี่ยนเป็นศูนย์ฝึกอาชีพ/แหล่งเรียนรู้การประกอบอาชีพได้ แต่ไม่ใช้ประโยชน์เท่าที่ควร ประกอบกับมีปราชญ์ชุมชนด้านอาชีพที่เชี่ยวชาญและประสบผลความสำเร็จในการประกอบอาชีพต่างๆอยู่ในหมู่บ้าน/ชุมชน แต่มีส่วนน้อยที่สามารถถ่ายทอดให้คนอื่นไปทำตามให้สำเร็จได้ อำเภอวังวิเศษ ได้รับงบประมาณ 46 หมู่บ้าน ซึ่งอยู่ในตำบลอ่าวตง 4 หมู่บ้าน ตำบล   ท่าสะบ้า 3 หมู่บ้าน ตำบลวังมะปราง 11 หมู่บ้าน ตำบลวังมะปรางเหนือ 10 หมู่บ้าน และตำบลเขาวิเศษ 18 หมู่บ้าน ประชาชนที่เข้าร่วมโครงการจะได้รับการพัฒนาอาชีพและรายได้ โดยให้ชาวบ้านสอนชาวบ้านในสิ่งที่เขาอยากทำ ฝึกปฏิบัติจริงให้สามารถนำไปเป็นอาชีพได้ ที่ส่งผลให้เศรษฐกิจฐานรากเติบโตไปได้อย่างมีคุณภาพ

วัตถุประสงค์ ->

1. ศึกษาแนวทางการดำเนินกิจกรรม/โครงการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชน

2. กำหนดแผนงานการดำเนินกิจกรรม/โครงการให้ชัดเจน

3. ประสานความร่วมมือผู้นำชุมชนสัมมาชีพและปราชญ์ชุมชน  ตลอดจนผู้นำชุมชน  ประธานกลุ่มองค์การ  และภาคีการพัฒนาในการให้การสนับสนุนการดำเนินโครงการ

4. จัดเวทีประชุมชี้แจงสร้างความเข้าใจให้กับกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการขับเคลื่อนการดำเนินงาน เพื่อร่วมกันกำหนดแนวทางการและเป้าหมายการดำเนินงาน 

5. ให้การสนับสนุนกิจกรรมตามที่ปราชญ์ชุมชนได้เตรียมจัดเตรียมไว้และครัวเรือนเป้าหมายให้ความสนใจผ่านกระบวนการถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้และผ่านระบบเครือข่ายออนไลน์  เพื่อศึกษาขั้นตอนกระบวนการในการประกอบอาชีพประเภทเดียวกันหรือมีความใกล้เคียงกันเพื่อนำมาระยุกต์ใช้ในหมู่บ้านชุมชน

6. ศึกษาดูงานการส่งเสริมการพัฒนาอาชีพจากกลุ่ม/องค์กร  หรือหมู่บ้านที่ประสบความสำเร็จ  หรือเป็นศูนย์เรียนรู้ในการสร้างงานสร้างอาชีพของหมู่บ้านชุมชนอื่นๆ

7. เสริมสร้างและสนับสนุนกระบวนการบริหารจัดการดำเนินงานสัมมาชีพในรูปแบบกลุ่มอาชีพ  เพื่อให้เกิดความยั่งยืนและต่อเนื่อง

8. ส่งเสริมและสนับสนุนวัสดุในการสาธิตอาชีพตามแผนงาน

9. ติดตามให้การสนับสนุนและเยี่ยมเยียนให้กำลังใจกลุ่มเป้าหมายสัมมาชีพอย่างต่อเนื่อง

10. สรุปและประเมินผลการดำเนินโครงการ

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1. ศึกษาแนวทางการดำเนินกิจกรรม/โครงการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชน

2. กำหนดแผนงานการดำเนินกิจกรรม/โครงการให้ชัดเจน

3. ประสานความร่วมมือผู้นำชุมชนสัมมาชีพและปราชญ์ชุมชน  ตลอดจนผู้นำชุมชน  ประธานกลุ่มองค์การ  และภาคีการพัฒนาในการให้การสนับสนุนการดำเนินโครงการ

4. จัดเวทีประชุมชี้แจงสร้างความเข้าใจให้กับกลุ่มเป้าหมายที่เข้าร่วมโครงการและผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการขับเคลื่อนการดำเนินงาน เพื่อร่วมกันกำหนดแนวทางการและเป้าหมายการดำเนินงาน 

5. ให้การสนับสนุนกิจกรรมตามที่ปราชญ์ชุมชนได้เตรียมจัดเตรียมไว้และครัวเรือนเป้าหมายให้ความสนใจผ่านกระบวนการถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้และผ่านระบบเครือข่ายออนไลน์  เพื่อศึกษาขั้นตอนกระบวนการในการประกอบอาชีพประเภทเดียวกันหรือมีความใกล้เคียงกันเพื่อนำมาระยุกต์ใช้ในหมู่บ้านชุมชน

6. ศึกษาดูงานการส่งเสริมการพัฒนาอาชีพจากกลุ่ม/องค์กร  หรือหมู่บ้านที่ประสบความสำเร็จ  หรือเป็นศูนย์เรียนรู้ในการสร้างงานสร้างอาชีพของหมู่บ้านชุมชนอื่นๆ

7. เสริมสร้างและสนับสนุนกระบวนการบริหารจัดการดำเนินงานสัมมาชีพในรูปแบบกลุ่มอาชีพ  เพื่อให้เกิดความยั่งยืนและต่อเนื่อง

8. ส่งเสริมและสนับสนุนวัสดุในการสาธิตอาชีพตามแผนงาน

9. ติดตามให้การสนับสนุนและเยี่ยมเยียนให้กำลังใจกลุ่มเป้าหมายสัมมาชีพอย่างต่อเนื่อง

10. สรุปและประเมินผลการดำเนินโครงการ

อุปกรณ์ ->

1. ปราชญ์ชุมชนขาดความชำนาญในการเป็นวิทยากรในการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับกลุ่มเป้าหมายในรูปแบบวิชาการต้องอาศัยกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้หรือให้มีการถาม-ตอบ แทนการบรรยายให้ความรู้แก่ผู้เข้าร่วมโครงการฯ 

 2. กลุ่มเป้าหมายเป็นผู้สูงอายุ  สุขภาพร่างกายไม่เอื้ออำนวยต่อการดำเนินกิจกรรมส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชน

กระบวนการ/ขั้นตอน->

แนวทางในการแก้ไขปัญหา

                   1.ประสานกลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมกิจกรรมตามโครงการฯ ล่วงหน้าอย่างน้อย 3 วัน เพื่อเตรียมความพร้อมในการมาเข้าร่วมกิจกรรม

                   2.ส่งเสริมกระบวนการถ่ายทอดความรู้แบบการถาม-ตอบและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างปราชญ์ชุมชนและกลุ่มเป้าหมายเข้าร่วมโครงการฯ ที่มีการดำเนินงานด้านอาชีพประเภทเดียวกันในหมู่บ้านหรือชุมชนอื่นที่ประสบความสำเร็จ เพื่อนำมาเป็นแนวทางในการพัฒนาสัมมาชิพในหมู่บ้านชุมชน

                   3.กลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้สูงอายุ สุขภาพร่างกายไม่พร้อมในกิจกรรมสัมมาชีพบางกิจกรรมให้จัดให้อยู่ในอาชีพที่ไม่ต้องใช้แรงงานหนัก เช่น การทำขนม การเลี้ยงไก่ไข่  โดยให้สมาชิกในกลุ่มช่วยเหลือซึ่งกันและกันในการดำเนินกิจกรรมสัมมาชีพ

กลยุทธ์ในการทำงาน

                    1. ศึกษาคู่มือแนวทางในการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชนให้ครบถ้วนและชัดเจน

                             2. คัดเลือกผู้นำสัมมาชีพและปราชญ์ชุมชนที่มีความรู้ความสามารถและประสบผลสำเร็จในการประกอบอาชีพในหมู่บ้านชุมชน

                   3. เตรียมความพร้อมเครื่องมือ และวัสดุอุปกรณ์ในการถ่ายทอดความรู้ของผู้นำสัมมาชีพชุมชนและปราชญ์ชุมชน  พร้อมทั้งประสานกลุ่มเป้าหมายในการเข้าร่วมกิจกรรมตามแผนงานที่กำหนดให้ชัดเจน

                   4. ติดตามให้การส่งเสริมและสนับสนุนการดำเนินกิจกรรมสัมมาชีพอย่างต่อเนื่อง

 

ข้อพึงระวัง ->