ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ได้เข้ารับการอบรม เทคนิคการเพาะเห็ด และการแปรรูป จึงได้นำความรู้ที่ได้รับมาจากการอบรมมาประกอบอาชีพ จนสามารถสร้างรายได้ที่เพิ่มขึ้นได้ มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นได้

วัตถุประสงค์ ->

1.เพิ่มรายได้

2.ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์

3.ชุมชนมีรายได้ เกิดการสร้่างงาน สร้างอาชีพในชุมชน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1. ขี้เลื่อย

2.ปูนขาว

3.รำละเอียด

4.นำ้สะอาด

5.ดีเกลือ

6.มันฝรั่ง

7.น้ำตาลเชิงเดียว

8.วุ้น PDA

9.เมล็ดข้างฟ่าง

อุปกรณ์ ->

1.ถุงพลาสติก

2.ยางรัด

3.ขวด

4.หม้อนึ่ง/

5.สำลี

6.ตาชั่งสำหรับก้อนเชื้อเห็ด ซึ่งไม่ควรเกิน ๘ ขีด/๑ ก้อน

7.แอลกอฮอร์

8.เทอร์โมมิเตอร์ วัดอุณภูมิ

9.ตู้เลี้ยงเชื้อ

 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การเพาะเห็ดในถุงพลาสติกมีขั้นตอนการเพาะ ๓ ขั้นตอน ดังนี้

1. การเลี้ยงเชื้อในอาหารวุ้น PDA

2.การเลี้ยงในเมล้ดข้าฟ่าง

3.การทำก้อน

สูตรอาหาร PDA

1.มันฝรั่ง(Patato) ๒๐๐ กรัม

2.น้ำตาลเชิงเดี่ยว (Dextros) ๒๐ กรัม

3.วุ้น (Agar) ๒๐ กรัม

4.น้ำสะอาด ๑,๐๐๐ cc

การเตรียมอาหารเลี้ยงเชื้อ

1.นำมันฝรั่งปอกเปลือกล้างน้ำหั่นเป็นชิ้นขนาด ๑ ลุกบาศก์เซนติเมตรนำไปต้มกับน้ำ (๑,๐๐๐ cc)

2.กรอกเอาแต่นำ้แล้วนำมาผสมกับวุ้นและน้ำตาลเชิงเดี่ยว

3.บรรจุใส่ขวดประมาณ ๑/๔ของขวด ปิดจุกสำลีแล้วหุ้มด้วยกระดาษ

4.นำไปนึ่งในหม้อนึ่งความดัน ๑๕ -๑๗ ปอนด์ ต่อตารางนิ้ง นาน ๒๕-๓๐ นาที

5.เมื่อเย็ยแล้วนำขวดมาเอียง ๔๕-๗๐ องศาเซลเซียส

6.เลี้ยงเชื้อเห็ดในตู้เลี้ยงเชื้อ

การเตรียมเชื่อเห็ดจากเมล็ดข้าวฟ่าง

1.แช่เมล็ดข้าวฟ่างในน้ำประมาณ ๑๐ - ๑๒ ชั่วโมง

2.ต้มหรือนึ่งให้สุก

3.ผึ่งให้แห้ง

4.บรรจุใส่ขวดแบบประมาณ ๑/๒ ของขวด ปิดจุกสำลีแล้วหุ้มด้วยกระดาษ

5.นำไปนึ่งแล้วปล่อยให้เย็ยนำไปเลี้ยงเชื้อเห็ด

6.เลี้ยยเชื้อเห็ดจากเส้นใยที่เจริญในอาหาร PDA

การเพาะเห็ดในถุงพลาสติก

สูตรอาหารก้อนเชื้อ

1.ขี้เลื่อย ๑๐๐ กก.

2.ปูนขาว ๑ กก.

3.รำละเอียด ๕ กก.

4.น้ำสะอาด๗๐-๗๕ %

5.ดีเกลือ ๐.๒ กก.

ขั้นตอนสำหรับทำก้อนเชื้อหลังเตรียมวัสดุ

1.ขี้เลื่อนที่ใช้เป็นขี้เลื่อยกลางเก่ากลางใหม่จะดีที่สุด หากเป็นขี้เลื่อยใหม่ควรกองทิ้งไว้ ประมาณ ๑ สัปดาห์

2.หลังจากเตรียมสูตรอาหารได้แล้วให้นำส่วนผสมไปคลุกเคล้าให้เข้ากัน วิธีตรวจความชื้นว่าเหมาะสมหรือไม่ให้ใช้มือบีบแบมือออกดูว่าก้อนขี้เลื่อยยังเป็นก้อนอยู่ หากระหว่างบีบมีรนำไหลออกมาแสดงว่าแฉะเกินไปหรือถ้าแบมือแล้วก้อนขี้เลื่อยแตกออก แสดงว่าแห้งเกินไป

3.บรรจุใส่ถุงพลาสติกที่ใช้เพาะเห็ด ซึ่งควรบรรจุให้หมดภายในวันเดียวกัน ถุงก้อนเชื้อควรมีนำหนักขนาด ๘ ขีด - ๑ กก. เมื่ออัดก้อนเชื้อแน่นดีแล้วใส่คอขวดพลาสติกอุดด้วยกระดาษแล้วรัดยางวงให้แน่น

4.นำก้อนเชื่้อที่ได้ไปนึ่งเชื้อทันทีใช้เวลาประมาณ ๓ - ๔ ชั่วโมง นับจากน้ำเดือดแล้วทิิ้งไว้ให้เย็น

5.นำหัวเชื้อเห็ดที่เราต้องการเพาะที่เลี้ยงไว้ในเมล้ดข้างฟ่าง ใช้ประมาณ ๑๐-๒๐ เมล็ดต่อก้อน เขี่ยลงในก้อนเชื้อที่เย็นแล้วดีแล้ว รีบปิดปากถุงด้วยสำลี หรือกระดาษทันที วัสุที่ใช้หัวเชื้อควรทำความสะอาดด้วยแอลลกอฮอร์ก่อนทุกครั้ง

6.นำก้อนเชื้อที่ถ่ายเชื่อเห็ดลงเรียบร้อยแล้วไปบ่มไว้ในโรงบ่อก้อนเชื้อต่อไป

การบ่มก้อนเชื้อ

หลังจากใส่เชื้อเห็ดลงในถุงก้อนเชื้อเห็ดแล้วให้นำไปบ่มในโรงบ่มเชื้อหรือบริเวณที่มีอุณหภูมิ ประมาณ ๒๙- ๓๒ องศาเซลเซียส เพื่อให้เส้นใยเจริญในก้อนเชื้อและต้องหมั่นตรวจดูโนงบ่ม ว่ามีแมล มอด แมลงสาบ ปลวก หรือไร ต่างๆหากพบให้รีบนำก้อนเชื้อออกไปกำจัดทันที หรืออาจฉีดพ่นด้วยสารสกัดจากสมุนไพร เช่น ตะไคร้หอม รอบๆโรงบ่ม เพื่อป้องกันไว้ก่อนได้ระยะเวลาในการบ่มเชื้อขึ้นอยู่กับเห็ดแต่ละชนิด อย่างเห็ดหอมก็จะใช้ระยะเวลา ๔ เดือน

การปฏิบัติดูแลรักษา

เห็ดนางฟ้า นางรม ฮังการี  เห็ดภูฐาน และเห็ดนางนวล ใช้เวลาเจริญในระยะเส้นใย ประมาณ ๑-๑.๕ เดือน เมื่อเส้นใยเริ่มรวมตัวกัน ถอดสำลีแล้วนำก้อนเชื้อไปวางในโรงเรื่อนเพื่อให้เกิดดอก รักษาอุณหภูมิ ความขื้นสัมพันธ์ การถ่ายเทอากาศตามที่ต้องการให้ความชื้นภายในโรงเรือน ไม่ควรให้นำขังอยู่ภายในก้อนเชื้อ และไม่ควรให้น้ำถูกดอกเห็ดโดยตรง ถ้าจำเป็นควรให้เป็นละออง นอกจากนี้ต้องรักษาความสะอาดบริเวณที่ปฏิบัติงานและโรงเรือนเพาะเห็ด เพื่อหลีกเลี่ยงการสะสมของเชื้อโรคและแมลง

 

 

 

ข้อพึงระวัง ->

ควรเน้นเรื่องความสะอาดและแมลงรบกวน