จักสานไม้ไผ่
โดย : นายบุญจันทร์ ศรีสงคราม วันที่ : 2017-03-10-09:53:44ที่อยู่ : 63 หมู่ที่ 8 ตำบลคอกช้อง อำเภอสระใคร
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
สืบทอดจาก ปู่ ย่า ตา ยาย ซึ่งมีแม่จอม ภูริศรีเป็นก่อตั้งกลุ่มจักสานกระติ๊บข้าวไม้ไผ่ เมื่อปี พ.ศ.2556 ต่อมา นายบุญจัน ศรีสงคราม ผู้นำชุมชน เป็นผู้ประสานสืบต่อมาเป็นกลุ่มจักสานไม้ไผ่ บ้านดงมุข มาจนถึงปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ ->
เพื่อรักษาภูมิปัญญาไว้ให้ลูกหลานสืบต่อไป
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
อุปกรณ์ ->
ไม้ไผ่ มีด มีดจักตอก หวายเส้น เชือกไนล่อน เหล็กแหลม
กระบวนการ/ขั้นตอน->
เตรียมไม้ไผ่ วัดระยะไม้ที่จะทำกำหนดกระติ๊บข้าวน้อยใหญ่ตามความต้องการลูกค้า เพราะใช้เป็นภาชนะใช้ในครัวเรือน (2 ป้อง/1 กระติ๊บ)
ขั้นตอนการสานกระติบข้าว
1. นำปล้องไม้ไผ่มาตัดหัวท้าย ตัดเอาข้อออก ผ่าเป็นซีกทำเส้นตอกกว้างประมาณ2-3 ม.ม. ขูดให้เรียบและบาง
2. นำเส้นตอกที่ได้มาสานเป็นรูปร่างกระติบข้าว หนึ่งลูกมี 2 ฝา มาประกอบกัน
3. นำกระติบข้าวที่ได้จากข้อ (2.) มาพับครึ่งให้เท่า ๆ กันพอดี เรียกว่า 1 ฝา
4. ขั้นตอนการทำฝาปิด โดยจักเส้นตอกที่มีความกว้าง 1 นิ้ว สานเป็นลายตามะกอก และลายขัด
5. นำฝาปิดหัวท้ายมาตัดเป็นวงกลม มาใส่เข้าที่ปลายทั้งสองข้าง6. ใช้ด้ายไนล่อน และเข็มเย็บเข้าด้วยกันรอบฝาปิดหัวท้าย
7. นำก้านตาลที่ม้วนไว้มาเย็บติดกับฝาล่าง ที่เป็นตัวกระติบข้าว
8. นำกระติบข้าวที่ได้ไปรมควันจากฟางข้าว เพื่อกันแมลงเจาะ และเพื่อความสวยงาม ทนทาน ไม่เกิดราดำ
9. นำไม้มาเหลาเป็นเส้นตอก กลมยาวเส้นผ่าศูนย์กลาง 2-3 ม.ม. ความยาวรอบ บางเท่ากับฝากระติบพันด้วยด้ายไนล่อน แล้วเย็บติดฝาขอบบน เพื่อความสวยงาม
10. เจาะรูที่เชิงกระติบข้าว ด้วยเหล็กแหลม 2 รู ให้ตรงข้ามกัน แล้วทำหูที่ฝาด้านบน ตรงกับรูที่เจาะเชิงไว้
11. ใช้ด้ายไนล่อนสอดเข้าเป็นสายไว้สะพายไปมาได้สะดวก จะได้กระติบข้าวที่สำเร็จเรียบร้อย สามารถนำมาใช้และจำหน่ายได้
ข้อพึงระวัง ->