สานตะกร้าจากเชือก
โดย : นางสมพงษ์ อดทน วันที่ : 2017-07-14-09:55:21ที่อยู่ : 90/1 หมู่1 ตำบล ท่าแร้งออก
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เริ่มจากความสนใจในงานฝีมือ จึงขวนขวายหาความรู้เพิ่มเติมจากหนังสือเอกสารต่างๆ จนมีหน่วยงานเข้ามาส่งเสริมอาชีพให้กับชาวบ้าน จึงได้ความรู้ในการสานเพิ่มเติม สามารถถักลวดลายต่างๆได้สวยงามและมีความประณีต อีกทั้งมีการพัฒนาชิ้นงานอยู่เสมอ จนเป็นที่รู้จักของคนในชุมชน
วัตถุประสงค์ ->
เพื่อสร้างรายได้ลดรายจ่ายให้แก่ครัวเรือน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
- เชือกใยสังเคราะห์ หรือไหมสังเคราะห์
อุปกรณ์ ->
- โครงตะกร้า ทำจากลวดที่นำมาเชื่อมต่อเป็นรูปทรงตามแบบที่ต้องการ เพื่อยึดเชือกฟางให้แน่น และสร้างความแข็งแรงให้กับตะกร้า
- กรรไกร
- เข็มก้นทอง
- ไฟแช็ก
กระบวนการ/ขั้นตอน->
นำเชือกมัดฟางที่เลือกไว้ตามขนาด สี ที่ต้องการ มาตัดตามความยาว วัดเชือกให้ยาว 220 เซนติเมตร ตะกร้า 1 โครง ใช้เชือกมัดฟาง 180 เส้น เมื่อได้เชือกตามที่ต้องการ ก็นำเอาโครงตะกร้าพันด้วยเชือกมัดฟางมา ต้องพันเชือกมัดฟางให้รอบโครงตะกร้าเพื่อไม่ให้เห็นลวด เมื่อพันถึงส่วนที่เหล็กเชื่อมต่อกัน ให้พันสองรอบเพื่อปิดไม่ให้เห็นโครงลวดตะกร้า เมื่อพันเสร็จจนรอบแล้วให้พันสอดอีกครั้งหนึ่ง จากนั้นเก็บปลายเชือกด้วยความร้อน ก็จะได้โครงตะกร้าที่พันเชือกเสร็จเรียบร้อย การสานก้นตะกร้า นำเชือกที่ตัดไว้มาสอดโดยใช้เข็มก้นทองสอดนำร่อง จากนั้นสอดเส้นเชือกแล้วดึงให้กึ่งกลางของก้นตะกร้า 2 ห่วง ที่อยู่ตรงเส้นผ่าศูนย์กลางของก้นตะกร้า ดึงเชือกให้ลอดผ่านห่วง จนแบ่งครึ่งของเส้นเชือกจะได้เส้นเชือก 4 เส้น การสานก้นตะกร้าใช้เชือก 40 เส้น
วิธีการมัดเชือกให้เป็นดอก
เมื่อทำการมัดปมหน้าคู่เชือก จะได้เชือกเป็น 4 เส้น แบ่งเป็นเส้นผูก 2 เส้นด้านข้าง และ 2 เส้นอยู่ตรงกลางเป็นเส้นแกน หรือเส้นยืน
จากนั้นนำเชือกด้านขวาวางพาดบนเส้นแกนเป็นรูปเลข 4 คล้องเชือกทางซ้ายไปด้านหลังเส้นแกนคู่ออกไปทางวงเชือกด้านขวาแล้วดึงเส้นเชือกให้ตึง
นำเชือกด้านซ้ายวางฟาดเส้นแกน นำเชือกด้านขวาวางบนเชือกด้านซ้าย นำเชือกด้านขวาคลองไปด้านหลังเส้นแกนคู่ออกมาวางทับเส้นด้านซ้าย จากนั้นดึงเชือกให้ตึง การมัดเชือกซ้ำอีก3 ครั้ง ก็จะได้
การทำก้นตะกร้าตัดเชือกยาว เสร็จแล้วคล้องเชือกใส่ห่วงที่ก้นตะกร้า 2 ห่วง ที่อยู่ตรงเส้นผ่าศูนย์กลางของก้นตะกร้า ดึงเชือกให้ลอดผ่านห่วง จนแบ่งครึ่งของเส้นเชือกจะได้เส้นเชือก 4 เส้น จากนั้นมัดเชือก 1 คู่ รอบเส้นโครงเหล็กขึ้นมา 1 ดอก จากนั้นเว้น 1 ห่วง สอดเชือกใส่ห่วงที่ก้นตะกร้าอีก 2 ห่วง และมัดเชือก (2 คู่) 1 ดอกสลับเว้น 1 ห่วง จากนั้นก็ทำการมัดเชือกจนเต็มก้นตะกร้า แล้วสอดเชือกด้านนอกขอบก้นตะกร้า ตัดเชือกและเก็บริมด้วยความร้อนก็จะได้ก้นตะกร้า
การขึ้นลายตัวตะกร้า
ตัดเชือกด้วยความยาว จากนั้นเลือกจุดกึ่งกลางของขอบบนตะกร้าด้านที่ 1 แล้วสอดเชือกใส่ห่วงแล้วดึงเชือกให้อยู่กึ่งกลาง เว้นห่วง 2 ห่วง สลับกับการสอดเส้นเชือก 1 เส้น มัดเชือกให้เป็นดอก สำหรับเส้นเชือกที่อยู่ติดกับเชือกโครงเหล็กของตัวตะกร้าให้นำเชือกมามัด 2 คู่ ซึ่งการมัดดอกต้องมัดให้รอบตะกร้า จำนวน 3 แถว ถึงจะขึ้นลายได้
การพันหูตะกร้า
นำเชือกที่เตรียมไว้ จากนั้นนำมาสอดที่ห่วงชิดริมหูตะกร้าด้านหนึ่ง แล้วมัดดอกเกลียวกับแขนตะกร้า ทั้งสองข้างโดยมัดดอก 1 ครั้งไปทางเดียว พอถึงช่วงที่แขนทั้งสองข้างมา ติดกันให้มัดดอก 1 คู่ ตลอดจนถึงแขนตะกร้าอีกครั้ง จึงมัดเกลียว อีกครั้ง เก็บริมด้วยความร้อนให้เรียบร้อย
ข้อพึงระวัง ->