ความรู้ชุมชนสัมมาชีพ (จักสานเตยปาหนัน)
โดย : นางเพ็ญพะโยม พายับ วันที่ : 2017-03-26-16:26:14ที่อยู่ : 118 ม.2 ต.ลิพัง อ.ปะเหลียน จ.ตรัง
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
จักสานเตยปาหนัน เป็นงานจักสานที่ใช้ฝีมือ แรงงานของคนในชุมชน โดยเฉพาะสตรีผู้สูงอายุ สตรีว่างงานซึ่งเสร็จสิ้นจากภาระกิจการทำสวนยาง งานจักสานเตยปาหนันมีการถ่ายทอดความรู้จากบรรพบุรุษยังรุ่นลูกรุ่นหลาน จากรุ่นสู่รุ่นผ่านการการบอก การเล่าเรื่องราว การสอนสมาชิกในครอบครัวจากครอบครัวสู่ชุมชน สะท้อนวิถีชีวิตของคนในชุมชน ทำให้คนในชุมชนมีความผูกพันมีความรักสามัคคี และในชุมชนเองก็มีต้นเตยปาหนันเป็นวัตถุดิบอยู่แล้วจึงไม่จำเป็นต้องไปหาวัตถุดิบจากภายอก
วัตถุประสงค์ ->
เพื่อเป็นอาชีพเสริม สร้างรายได้ให้กับครัวเรือน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1) เส้นเตยตากแห้ง 2) สีย้อม 3) เล็บแมวดึงเส้น 4) รีดเส้น 5) ดึงเส้น
อุปกรณ์ ->
1. มีด
กระบวนการ/ขั้นตอน->
๑) เลือกต้นเตยปาหนัน ใบที่มีขนาดไม่อ่อนและแก่จนเกินไป
๒) ใบเตยที่ตัดจากต้นมาแล้วนำแต่ละใบมากรีดหนามด้านหลังใบออก
3) นำใบเตยที่กรีดหนามด้านหลังออกแล้ว มาลนไฟให้พอใบเริ่มเหี่ยวเป็นเทคนิคสำคัญที่ทำให้เส้นใยมีความมันเงาและป้องกันเชื้อรา
4) นำใบเตยมากรีดเป็นเส้นตอกด้วยอุปกรณ์กรีด เรียกว่า เล็บแมวดึงเส้นตามขนาดที่ต้องการ
5) แยกหนามข้างใบและเส้นตอกเตยออกจากกัน นำเส้นเตยที่ได้ไปผ่านการรีดเส้นเตยอีกครั้ง
6) นำเส้นตอกเตยที่ได้มามัดรวมกันพอประมาณแล้วนำไปแช่น้ำโดยนำของหนักไปทับให้ตอกเตยจมอยู่ใต้น้ำ แช่ไว้ประมาณ 2 คืนจะทำให้สีเขียวของเตยละลายปนอยู่กับน้ำได้เส้นตอกเตยสีขาวเหลือง
7) นำเส้นตอกเตยที่แช่น้ำไว้ประมาณ 2 คืน มาตากแดดให้แห้ง
8) นำสีเคมีผสมกับน้ำละลายในอัตราส่วนที่ต้องการสำหรับการย้อมใส่ในกระทะสำหรับย้อมสี
9) นำตอกเตยที่แห้งพอหมาด ๆ ใส่ในกระทะย้อมสี คนให้เส้นตอกเตยติดสีให้ทั่วทุกเส้น ประมาณ 30 นาที
10) จะได้เส้นเตยปาหนันที่ผ่านการย้อมสีพร้อมที่จะนำไปจักสานต่อไป
11) นำเส้นที่ผ่านการย้อมสีมาจักสานเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
ข้อพึงระวัง ->
-