เทคนิคการทำพานบายศรีฯ
โดย : นายสุวรรณ มูลจัด ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-04-03-18:23:15ที่อยู่ : บ้านเลขที ๑๒ หมู่ที่ ๖ ตำบลห้วยตึ๊กชู
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
สืบทอดความรู้มาจากรุ่นแม่ รุ่นยาย และด้วยความที่ชอบอยู่แล้วก็เลยศึกษาเพิ่มเติมจนมีความรู้ความเชี่ยวชาญ
วัตถุประสงค์ ->
1. ใบตองที่ได้ทำความสะอาดแล้ว นำมาฉีกเพื่อเตรียมไว้สำหรับม้วนหรือพับทำกรวยบายศรี
2. นำใบตองมาพับม้วนให้เป็นกรวยปลายแหลม นำดอกพุดมาวางเสียบไว้ที่ส่วนยอดปลายแหลม
ให้เป็นกรวยลูก ส่วนกรวยแม่ไม่ต้องเสียบดอกพุด แล้วนำลวดเย็บกระดาษมาเย็บใบตองไว้
เพื่อไม่ให้ใบตองคลายตัวออกจากกัน
3. นำกรวยแม่และกรวยลูกมาห่อด้วยใบตองที่ฉีกเตรียมไว้ (เรียกว่าริ้ว) ลงแช่ในกาละมังหรือถังน้ำ
ผสมสารส้มประมาณ 20 นาที จากนั้นนำไปแช่ในน้ำผสมน้ำมันมะกอก
4. นำริ้วที่ทำเสร็จและแช่ในน้ำผสมน้ำมันมะกอกแล้ว มาประกอบเข้ากับพานบายศรี 3 ชั้น
ควรเริ่มประกอบจากพานที่วางอยู่ชั้นล่างสุดก่อน โดยวางให้ริ้วอยู่บนพานมีระยะห่างเท่า ๆ กันทั้งหมด 4 ริ้ว
ใช้ไม้ปลายแหลมมากลัดจากด้านบนของริ้วให้ทะลุไปยึดติดกับโฟมที่รองไว้บนพื้นพาน การประกอบริ้วกับพานตามขนาดกลางและเล็กจะต้องให้ริ้วชั้นที่ 2 วางสลับกับริ้วชั้นแรก และริ้วบนพานชั้นบนสุด ก็ให้สลับกับริ้วบนพานชั้นกลาง
5. การประกอบริ้วกับพานชั้นบนสุดให้ห่อใบตองเป็นกรวยขนาดใหญ่เป็นแกนกลาง ให้รวบปลายสุด ของริ้วทั้ง 4 เข้าหากัน แล้วนำใบตองม้วนเป็นกรวยขนาดใหญ่อีกกรวยมาครอบทับยอดทั้ง 4 ของริ้วไว้
6. นำดอกบานไม่รู้โรยหรือดอกดาวเรืองมาวางรองบนพาน เพื่อไม่ให้มองเห็นโฟมที่รองพื้น
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ใบตองที่นำมาใช้สำหรับทำบายศรี มักนิยมใช้ใบตองจากกล้วยตานี เนื่องจากเป็นใบตองที่มีลักษณะเป็นเงา มันวาว เมื่อโดนน้ำจะยิ่งเกิดประกายสีเขียวเข้มสวยงามยิ่งขึ้น และที่สำคัญ ใบตองจากกล้วยตานี มีความคงทน ไม่แตกง่าย ไม่เหี่ยวง่าย สามารถนำมาพับม้วนเป็นรูปลักษณะต่างๆได้ง่าย และสามารถเก็บไว้ได้นานหลายวัน หรือถ้ารักษาโดยหมั่นพรมน้ำบ่อยๆ ใบตองกล้วยตานี จะสามารถคงทนอยู่ได้นานเป็นสัปดาห์ทีเดียว
เมื่อได้ใบตองกล้วยตานีมาแล้ว จะต้องนำมาทำความสะอาดก่อน ด้วยการเช็ด โดยใช้ผ้านุ่มๆ เช็ดฝุ่นละอองและสิ่งสกปรกต่างๆออกจากใบตองเสียก่อน โดยการเช็ด จะต้องใช้ผ้าเช็ดตามรอยของเส้นใบไปในทางเดียว อย่าเช็ดกลับไปกลับมา หรืออย่าเช็ดขวางเส้นใบเป็นอันขาด เพราะจะทำให้ใบตองเสียหาย มีรอยแตก และช้ำ ทำให้ไม่สามารถนำใบตองมาใช้งานได้เต็มที่
เมื่อเช็ดสะอาดดีแล้ว ก็ให้พับพอหลวมๆ เรียงซ้อนกันไว้ให้เป็นระเบียบ เพื่อรอนำมาใช้งานในขั้นตอนต่อไป
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->