การพัฒนาอาชีพครัวเรือนตามแนวทางสัมมาชีพ
โดย : นางกรกฎ จันทรเสนา ตำแหน่ง : เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน วันที่ : 2017-05-15-18:50:26ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 189 หมู่ที่ 3 ตำบลโคกพระ อำเภอกันทรวิชัย
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ในปัจจุบันสถานการณ์เกี่ยวกับการประกอบอาชีพของภาคการเกษตรในชุมชนมีภาวะความเสี่ยงสูงเกิดจากการประกอบอาชีพแบบดั้งเดิม ราคาผลผลิตตกต่ำ ไม่มีอาชีพเสริม สร้างรายได้และการรวมกลุ่มมีข้อจำกัด และกลุ่มอาชีพไม่ได้รับการส่งเสริมและพัฒนาอย่างเพียงพอ ประกอบกับในหมู่บ้านมีปราชญ์ชาวบ้าน (ภูมิปัญญาท้องถิ่น) มีความเชี่ยวชาญและมีประสบการณ์ประสบผลสำเร็จในการประกอบอาชีพ แต่ขาดโอกาสการพัฒนาองค์ความรู้และขยายผลความรู้สู่การพัฒนาอาชีพ สร้างรายได้อย่างเป็นระบบโดยให้ประชาชนในหมู่บ้านเรียนรู้สิ่งที่อยากทำ ฝึกปฏิบัติจริงให้สามารถนำไปเป็นอาชีพได้ โดยคัดเลือกปราชญ์ชาวบ้านที่มีความรู้ประสบการณ์เป็นวิทยากรสัมมาชีพชุมชนหนึ่งคนเข้าประชุมเชิงปฏิบัติการวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับเขต/จังหวัด/อำเภอ ไปสร้างวิทยากรสัมมาชีพระดับหมู่บ้านอีกจำนวน ๔ คน รวมหมู่บ้านละ ๕ คน ฝึกอาชีพที่สนใจในครัวเรือนเป้าหมายหมู่บ้านละ ๒๐ คน เมื่อครัวเรือนผ่านการฝึกปฏิบัติขั้นพื้นฐานแล้วก็สามารถสร้างอาชีพบนพื้นฐานปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงสร้างผลิตภัณฑ์ขึ้นมาเข้าสู่ระบบ OTOP เพื่อขยายผลทางการตลาดให้กว้างขึ้นภายใต้การบูรณาการความร่วมมือของประชารัฐ ส่งผลให้เศรษฐกิจฐานรากเติบโตอย่างมีคุณภาพมั่นคงตลอดไป
วัตถุประสงค์ ->
ในการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน มีกระบวนการและขั้นตอนการดำเนินการ ดังนี้
1 ขั้นเตรียมการ
๑.๑ นักวิชาการจัดเตรียมความพร้อมข้อมูลปราชญ์ชาวบ้านในการฝึกอบรมวิทยากรสัมมาชีพชุมชน โดยการสำรวจข้อมูลปราชญ์ชาวบ้านและจัดทำทะเบียนข้อมูลปราชญ์ชาวบ้าน
๑.๒ ประสานการคัดเลือกปราชญ์ชาวบ้านหรือผู้ประสบความสำเร็จหรือเชี่ยวชาญในอาชีพ ที่พร้อมเข้ารับ การอบรมเป็นวิทยากรผู้ถ่ายทอดสัมมาชีพ จำนวน 1 คน จากเวทีประชาคม เข้าอบรมการพัฒนาทักษะการถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับปราชญ์ชุมชน (วิทยากรสัมมาชีพชุมชน)
๑.๓ การประสานวิทยากรสัมมาชีพชุมชนกลับไปสร้างทีม โดยคัดเลือกปราชญ์ชุมชนเข้าร่วมเพิ่มเติมอีกหมู่บ้านละ ๔ คน รวมเป็น 5 คน (ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน)
๑.๔ การศึกษาแนวทางการสร้างสัมมาชีพชุมชนจากเอกสารแนวทางสร้างสัมมาชีพชุมชน
ของกรมการพัฒนาชุมชนและเตรียมประสานพื้นที่ดำเนินการ ประสานผู้นำชุมชนเตรียมพื้นที่ในการดำเนินการสร้างสัมมาชีพชุมชน
2 ขั้นตอนดำเนินการ
๒.๑ ร่วมกับวิทยากรสัมมาชีพชุมชน ปรึกษาหารือเพื่อวางแผน ออกแบบ วิธีการจัดประชุมฯ และจัดทำเอกสาร เตรียมสื่อที่จำเป็นและเกี่ยวข้องกับการดำเนินกิจกรรม๒.2 ดำเนินงานโครงการส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน ส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน โดยมีขั้นตอนการประสานและสนับสนุนทีมวิทยากร และจัดทำเป็นปฏิทินสนับสนุนการจัดฝึกอบรมสัมมาชีพชุมชนให้หมู่บ้านตามโครงการ สังเคราะห์ข้อมูลอาชีพ รวมถึง ทักษะพื้นฐาน (ทุนเดิม)
๒.3 สนับสนุนทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน ดำเนินการส่งเสริมให้ครัวเรือนนำอาชีพที่ได้ฝึกปฏิบัติไปประกอบอาชีพหรือพัฒนาอาชีพ ให้ก่อเกิดเป็นอาชีพและมีรายได้หรือลดรายจ่ายได้อย่างต่อเนื่อง
๒.4 การสนับสนุนขับเคลื่อนหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงต้นแบบตามแนวทางของกรมการพัฒนาชุมชน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ปัจจัยความสำเร็จ
- หลักการมีส่วนร่วม (ทุกส่วนราชการ+ผู้นำชุมชน+หัวหน้าคุ้ม+ชุมชนทุกครัวเรือนได้เข้ารับการเรียนรู้ร่วมและมีส่วนร่วมด้วยกัน)
- ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ตัวชี้วัด ๖X๒ (ทุกครัวเรือนมีและปฏิบัติร่วมกัน)
- การบูรณาการทำงาน (กำหนดกรอบ แผนงานร่วม)
-การประชาสัมพันธ์ (การเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร เป็นแรงกระตุ้นและสร้างความชื่นชม ยินดีได้)
-ความมุ่งมั่น เสียสละของวิทยากรสัมมาชีพชุมชน
อุปกรณ์ ->
๑. เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน ต้องมีการเตรียมความพร้อมในการขับเคลื่อนกิจกรรม การคัดเลือก
ปราชญ์ชุมชน ต้องมีองค์ความรู้ที่เหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ การคัดเลือกต้องสมัครใจและตั้งใจฝึกอาชีพ
๒. มีการติดตามสนับสนุนการดำเนินงานของครัวเรือนสัมมาชีพและปราชญ์ชุมชนอย่างสม่ำเสมอ
๓. มีการขยายผลวิถีชีวิตประชาชนตามแนวแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงถึงระดับครัวเรือน ระดับชุมชน
ให้เกิดการเรียนรู้ การพึ่งพา
๔. มีการจัดระบบข้อมูลข่าวสาร/ข้อมูลสารสนเทศชุมชนที่น่าสนใจ/หลากหลายรูปแบบ
๕.มีการถอดบทเรียน/สรุปผลการดำเนินงาน/เผยแพร่ประชาสัมพันธ์ พัฒนาให้เกิดศูนย์เรียนรู้ชุมชน
กระบวนการ/ขั้นตอน->
การเสริมสร้างสัมมาชีพชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ให้ประสบผลสำเร็จต้องอาศัยหลักการพัฒนาชุมชนเป็นสำคัญ ได้แก่ การมีส่วนร่วมของประชาชน การช่วยเหลือตนเอง ความคิดริเริ่มของประชาชน ความต้องการของชุมชน เน้นการศึกษาตลอดชีวิต การคิดอย่างต่อเนื่องครบวงจร เชื่อมโยงการผลิต การตลาด และผู้นำชุมชนเป็นบุคคลที่สำคัญในการเปลี่ยนแปลงชุมชนและทำให้ชุมชนเกิดความสามัคคีร่วมมือกันสร้างสิ่งที่ดีขึ้นมา โดยเฉพาะผู้นำชุมชนที่มีวิสัยทัศน์
ข้อพึงระวัง ->