การปลูกทุเรียน
โดย : นายพนม จันทร์สอง ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-06-13-10:47:17ที่อยู่ : 106/5 หมู่ที่ 3 ตำบลบางไผ่
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ชอบในอาชีพการเกษตรปลูกพืชต่าง ๆ
วัตถุประสงค์ ->
วิธีปลูกทุเรียนมี 7 ขั้นตอนดังนี้
1.กิ่งพันธุ์ทุเรียนที่ปลูกอาจเป็นกิ่งตอน กิ่งเสียบยอด หรือ กิ่งทาบก็ได้ แต่กิ่งพันธุ์ควรมี
อายุประมาณ 1 ปี หากอายุน้อยกว่านี้จะไม่แข็งแรงและหากอายุมากเกินไปรากอาจขดได้ จากนั้นเมื่อได้กิ่งพันธุ์อายุเหมาะสมแล้ว ควรรอให้ใบอ่อนแก่ก่อนหรือ เพฉลาด จึงลงปลูก ไม่ควรลงปลูกขณะที่แตกใบอ่อน เพราะหากโดนแดดจัดจะทำให้ทุเรียนเฉาในทันที และช่วงเวลาที่ปลูกควรปลูกตอนเย็น เพราะจะทำให้ต้นไม่เหี่ยว
2.การปลูกแบบชาวสวนนนท์จะยกโคก(พูนดิน)โดยใช้ดินจากบริเวณที่จะปลูก ทำให้ร่วนซุย
และพูน ขึ้นมาจากพื้นประมาณ 50 เซนติเมตร และมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 เมตร จากนั้นขุดหลุมปลูกบริเวณกลางโคก โดยขุดลงไปเท่าขนาดถุงชำ และใช้ดินร่วนหรือดินผสมปุ๋ยคอกผสมแกลบดิบใส่รองก้นหลุม เพื่อล่อให้รากทุเรียนออกมาหาอาหาร และถ้ามีปลวกให้ใช้พูราดาน 1 ส่วนผสมปุ๋ยอินทรีย์อัดเม็ด 3 ส่วน โรยที่ก้นหลุมประมาณ 1 กำมือก่อนแล้วจึงลงปลูก
3. เมื่อตัดถุงชำ(ถุงสีดำ)ออกแล้ว ควรเอาดินออกประมาณครึ่งหนึ่ง เพื่อให้รากได้เจอกับดิน
ใหม่ที่เราใส่ไว้ที่ก้นหลุม ขณะที่เอาดินออกนั้น ต้องสังเกตที่รากแก้ว หากพบว่ารากแก้วขดอยู่ ก็ควรใช่กรรไกรตัดออก เพราะรากที่ขดนั้นจะทำให้ต้นทุเรียนโตช้ากว่าที่ควร ในกรณีที่กิ่งพันธุ์ทุเรียนที่ชำเอาไว้นาน จะทำให้ดินมีลักษณะจับตัวกันแน่นและรากแก้วของทุเรียนอาจขดอยู่เป็นเรื่องปกติ แต่เราสามารถตัดรากแก้วที่ขดออกได้ เนื่องจาก ทุเรียนมีรากแขนงที่แตกมาจากรากแก้วและมีรากพิเศษ หรือ “รากตะขาบ” เป็นรากหากิน ทำให้การตัดรากแก้วไม่กระทบกระเทือนการหากินของต้นทุเรียน
การปลูกทุเรียนของชาวสวนนนท์จะนิยมปลูกแบบยกร่อง(มีการกักน้ำไว้ในร่องสวน)และมีน้ำใต้ดินมาก จึงแนะนำให้ตัดรากแก้วทั้งในกรณีที่รากแก้วขดและไม่ขด เนื่องจาก หากไม่ตัดรากแก้ว รากแก้วจะลงไปดูดน้ำใต้ดินทำให้ทรงพุ่มของทุเรียนสูงชะลูดเพียงอย่างเดียว และระดับน้ำใต้ดินที่สูงจะทำให้รากแก้วแช่อยู่ในน้ำตลอดปี ดังนั้น** หากผู้ปลูกทำสวนแบบยกร่องสวนหรือมีระดับน้ำใต้ดินสูงควรตัดรากแก้วออกทั้งในกรณีที่รากแก้วขดและไม่ขด ส่วนผู้ที่ไม่ได้ยกร่องก็สังเกตเพียงว่ารากแก้วขดหรือไม่หากรากแก้วขดจึงค่อย ตัดออก
4.เมื่อตอนลงปลูกควรขยายรากให้แผ่ออกหรือจัดรากให้แผ่ออกไปรอบๆ ต้น ให้เหยียดตรงเมื่อทุเรียนโตขึ้นจะได้มีรากสมดุลกัน คือ แผ่รากไปรอบๆ ต้นป้องกันการโค่นล้ม วางกิ่งทุเรียนลงในกลางพูนดินให้ลำต้นตั้งตรง ใช้ไม้ไผ่ปักขนาบไว้ใช้ดินกลบโคน กิ่งตอนกลบพอมิดกาบมะพร้าวกิ่งทาบกลบพอเสมอดินเดิมหรือราว 1 นิ้ว ถ้าเป็นกิ่งเสียบยอดก็เช่นเดี่ยวกันไม่จำเป็นต้องปลูกลึกโค่นทุเรียนจม ถ้าเป็นฤดูฝนปลูกเสร็จแล้วควรให้โคนต้นทุเรียนสูงกว่าระดับดินธรรมดาเล็กน้อยเพื่อกันน้ำแช่โคน ถ้าเป็นฤดูแล้งควรยกขอบรอบๆ
5.การวางแนวปลูกทุเรียนต้องปลูกให้เป็นแถวตรงเป็นระเบียบ ควรปลูกร่องแรกกับร่องสองให้สลับกัน เพื่อความสวยงามและสะดวกเวลาปฏิบัติดูแลรักษา การปลูกไม่เป็นระเบียบทำให้ยากแก่การดูแลและไม่สวยงาม ทำให้เสียเวลาและแรงงานไปโดยเปล่าประโยชน์เพราะทำงานยาก
6. นิสัยทุเรียนไม่ชอบที่โล่งแจ้ง ดังนั้นจึงควรมีไม้บังร่มให้แก่ทุเรียนบ้างโดยเฉพาะทุเรียนในปีแรกที่ยังเล็กอยู่ต้องการร่มเงามาก สามารถบังร่มได้โดยปลูกต้นไม้บังร่มหรือใช้แสลนบังแดดก็ได้ นอกจากนี้ประโยชน์ของไม้บังร่มอาจปลูกเพื่อเป็นรายได้จุนเจือ พืชที่เหมาะสมที่สุดคือกล้วย เพราะกล้วยให้ร่มเงาเร็วที่สุดในการใช้เป็นไม้บังร่มเงาชั่วคราว ส่วนไม้บังร่มถาวรนั้นในสวนแบบยกร่องชาวสวนจะหากิ่งทองหลางมาปลูกสลับระหว่างต้นทุเรียนเสียก่อน เพราะทองหลางนี้นอกจากจะให้ร่มแล้วยังเป็นประโยชน์แก่ทุเรียนอีกด้วย ใบของทองหลางที่หล่นลงร่องพอถึงปีชาวสวนจะขุดขึ้นมาถมโคนทุเรียนซึ่งเป็นพวกอินทรียวัตถุ อันเป็นประโยชน์ต่อทุเรียนต่อไป พอถึงฤดูแล้งน้ำที่ระเหยจากใบทองหลางจะช่วยให้ความชื้นในอากาศมากขึ้น ทำให้ทุเรียนไม่ชะงักการเจริญเติบโต การปลูกไม้บังร่มถาวรนี้ในสวนแบบยกร่องจะต้องปลูกไปพร้อมกับกล้วยหรือปลูกไว้ก่อนแล้ว กล้วยที่แนะนำให้ปลูกคือกล้วยไข่ กล้วยหอม ยิ่งถ้าเป็นสวนทุเรียนที่มีทุนน้อยถ้าได้กล้วยขายเป็นรายได้ไปพลางๆ อย่างน้อยก็พอเป็นค่ารักษาสวน ค่าปุ๋ยทุเรียน หรือไม่ก็เป็นการป้องกันกำจัดวัชพืช เพราะเมื่อมีกล้วยขึ้นปกคลุมแล้ว พวกวัชพืชก็จะขึ้นน้อยลง
ก่อนที่จะปลุกทุเรียนควรที่จะปลูกไม้กันลมโดยรอบคันล้อม และปลูกไม้เพื่อเป็นร่มทุเรียนให้สูงขึ้นอย่างน้อย 3 เมตร เสียก่อน เมื่อเห็นว่าสวนร่มครึ้มดีแล้วจึงค่อยลงมือปลูกทุเรียนได้ ในการปลูกไม้กันลมควรเป็นไม้ที่มีระบบรากลึกแข็งแรง รากไม่แผ่ออกไปกว้าง เพราะจะไปรบกวนทุเรียนแถวริมสุด เป็นไม้ที่ปลูกง่ายไม่ผลัดใบในฤดูแล้ง เจริญเติบโตเร็ว กิ่งไม่เปราะ มีลำต้นเหนียวและโอนอ่อนไปตามกระแสลมได้ มีใบพุ่มหนาตลอดลำต้น ใบไม่ใหญ่โตนัก ไม้กันลมที่ควรใช้ปลูก เช่น แคบ้าน สะเดา ขี้เหล็ก จามจุรี ไม้ไผ่เป็นต้น
7.หลังจากปลูกเสร็จแล้วต้องรดน้ำให้ทันที ในระยะแรกที่ปลูกควรรดน้ำตอนเช้าทุกวันอย่างสม่ำเสมอ และในระยะแรกที่ปลูกไม่ต้องรดมาก เนื่องจากรากยังไม่เจริญไปห่างต้น รดเพียงโคนก็พอ การใช้ขนาด(ขนาดรดน้ำ)หรือเครื่องรดน้ำไม่ควรทำเพราะจะทำให้โคกพังเร็วขึ้น ยังทำให้ดินบริเวณนั้นจับกันแน่นและรากเดินไม่สะดวก เมื่อทุเรียนจะเริ่มตั้งตัวได้ ถ้าเป็นกิ่งทาบหรือต้นเสียบยอดประมาณ 1 เดือน ก็จะเริ่มแตกใบอ่อนถ้าเป็นกิ่งตอนอาจแตกใบอ่อนช้ากว่าเล็กน้อย บางทีอาจ 2 เดือนก็มี ท่านสามารถศึกษาวิธีการดูแลทุเรียนปลูกใหม่ได้ที่หน้าการดูแลทุเรียนปลูกใหม่
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
มีความอดทน ขยัน และหมั่นดูแลอย่างต่อเนื่อง
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ให้มีการฝึกอบรมบ่อย ๆ และศึกษาดูงานต่างจังหวัดเพื่อนำความรู้มาใช้ในการประกอบอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้และลดรายจ่าย
ข้อพึงระวัง ->