ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

        เนื่องจากเป็นครอบครัวเกษตรกรรม ทำนามาตั้งแต่รุ่นปู่ย่า จึงสืบทอดมาจนถึงรุ่นตัวเอง ได้ศึกษาลองผิดลองถูก จนมีแนวการทำนาเป็นของตนเอง

วัตถุประสงค์ ->

        2.1 การเตรียมแปลงนา

   เมื่อได้เมล็ดข้าวพันธุ์ดีมาแล้วเกษตรกรควรเลือกแปลงนาที่มีสภาพสมบูรณ์โดยกะขนาดด้วยพื้นที่นาทั้งหมดที่มีอยู่ เช่น หากมีนา 50 ไร่ ต้องใช้พันธุ์ข้าวประมาณ 350 กิโลกรัม สำหรับนาดำ หรือ 900 กิโลกรัมต่อไร่สำหรับนาหว่าน ดังนั้น พื้นที่นาพันธุ์ข้าวที่ต้องการ คือ 1 ไร่ สำหรับนาดำ และ 3 ไร่ สำหรับนาหว่าน ก่อนอื่นให้กำจัดข้าวเรื้อในนาออกให้หมดก่อนโดยการไถพรวนแล้วไขน้ำเข้าให้ข้าวเรื้องอก เสร็จแล้วไถคราดกำจัดข้าวเรื้อก่อนทำการตกกล้าหรือหว่านข้าว

         2.2 การกำจัดข้าวปน

     การกำจัดข้าวปนเป็นขั้นตอนหนึ่งของการรักษาพันธุ์ข้าวให้บริสุทธิ์ โดยต้องหมั่นตรวจแปลงเพื่อกำจัดข้าวเรื้อ ข้าวปน หรือข้าวกลายพันธุ์ เนื่องจากหากมีการปะปนของเมล็ดพันธุ์ข้าวเพียงเมล็ดเดียว หรือข้าวเรื้อเพียงกอเดียว ก็จะทำให้เมล็ดข้าวที่ผลิตได้ไม่ได้มาตรฐานทำให้ไม่สามารถใช้เป็นเมล็ดพันธุ์ได้ จึงควรตรวจและกำจัดข้าวปนในระยะต่างๆดังต่อไปนี้

     ระยะต้นอ่อน ให้ดูสีของต้นข้าวว่ามีสีตรงตามลักษณะพันธุ์หรือไม่ และผิดแปลกไปจากต้นอื่นหรือไม่ ถ้าผิดแปลกไปก็ให้ตัดทิ้ง

     ระยะเจริญเติบโต คือระยะแตกกอ ให้ดูลักษณะทรงกอ การแตกกอ การชูใบ ความสูง สีต้นกาบใบและใบ ลักษณะการเจริญเติบโตของต้นได้แก่ ทรงกอ ความสูง ใบ ขนาดของใบ ลักษณะการชูใบ เช่น บางพันธุ์ใบตั้ง บางพันธุ์ใบแผ่ บางพันธุ์ใบตก หากมีต้นที่มีลักษณะผิดปกติจากพันธุ์ต่าง ๆ ก็ให้ตัดกอหรือต้นข้าวนั้นทิ้ง

     ระยะออกดอก วันออกดอกหากเป็นข้าวพันธุ์เดียวกันจะมีการเจริญเติบโตสม่ำเสมอกันและออกดอกพร้อมกัน ไม่ควรแตกต่างกันมากเกินกว่า 7 วัน ฉะนั้นจึงให้กำจัดต้นที่ออกดอกไม่พร้อมกับต้นข้าวส่วนใหญ่ทิ้งไป 

     ระยะข้าวแก่ ดูลักษณะเมล็ด สีของเปลือกให้ตรงตามพันธุ์ เช่นเมล็ดมีหางแสดงว่าเป็นต้นข้าวกลายพันธุ์ไปแล้ว นอกจากนี้ให้สังเกตรวง ลักษณะของรวงข้าวแต่ละพันธุ์แตกต่างกัน เช่น ความสั้นความยาวของรวง ความถี่ห่างของระแง้ ข้าวกล้องข้าวเจ้าจะมีข้าวกล้องใส ส่วนข้าวเหนียวจะมีข้าวกล้องขุ่น นอกจากนี้ข้าวเจ้าบางพันธุ์จะมีท้องไข่ สำหรับการคัดข้าวไว้ทำพันธุ์เอง เมล็ดพันธุ์ข้าวเป็นปัจจัยประการแรกที่สำคัญ   ต่อการพัฒนาประสิทธิภาพการผลิตข้าว

        2.3 การเก็บรักษาข้าวไว้ทำพันธุ์

    เพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ที่ดีจึงต้องการความประณีตในการเก็บรักษาข้าวไว้ทำพันธุ์ และเพื่อเสริมให้ได้เมล็ดพันธุ์ที่ดีตามคุณลักษณะที่กำหนดควรเก็บไว้ในกระสอบโดยมีความชื้นไม่เกิน  14% แล้วนำไปบรรจุไว้ในยุ้งฉางที่ระบายอากาศได้ดี และสามารถป้องกันแมลงศัตรูพืชได้ นอกจากนี้ควรมีป้ายบอกชื่อพันธุ์ วัน เดือน ปีที่เก็บเกี่ยว และข้อความอื่น ๆ ที่จำเป็นผูกติดไว้ทุกกระสอบ เสร็จแล้วตั้งกระสอบเรียงไว้ให้เป็นระเบียบ

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

        (1) บอกเทคนิคที่ทำให้เกิดความสำเร็จในการทำงาน

             ใช้ปุ๋ยอินทรีย์ร่วมกับเคมี และใช้น้ำหมักชีวภาพเพื่อลดต้นทุน

        (2) ข้อสังเกตที่พบระหว่างปฏิบัติการตามขั้นตอน

             มีโรค และแมลงศัตรูข้าว

        (3) ข้อควรระวังเพื่อไม่ให้เกิดความผิดพลาด ฯ

             ดูแลเอาใจใส่ตลอดเวลา

        (4) วิธีแก้ปัญหาเมื่อเกิดความผิดพลาด

             ป้องกันด้วยวิธีการต่าง ๆ

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ข้อพึงระวัง ->