เทคนิคการเพาะเห็ดลม
โดย : นายบุญมา จันทร์หอม ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-07-04-12:05:06ที่อยู่ : 170 ม.8 ต.สันต้นหมื้อ
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
การเพาะเห็ดลม เพาะเลี้ยงง่าย เหมาะกับสภาพอากาศของชุมชน และเห็ดลมมีราคาที่สูง นิยมบริโภคในภาคเหนือ จึงเป็นเห็ดที่มีความต้องการของตลาด
วัตถุประสงค์ ->
วัสดุอุปกรณ์การเพาะเห็ดที่สำคัญ
1.หัวเชื้อเห็ดบด
2.ขี้เลื่อยไม้เนื้ออ่อนได้แก่ ไม้ยางพารา
3.อาหารเสริมได้แก่รำละเอียด ปูนขาว ยิปซัม ดีเกลือ เกลือแร่ ซึ่งใช้ผสมผสานตามสูตร
4.ถุงพลาสติก ยางรัด สำลี ตะเกียบแอลกอฮอร์สำหรับฆ่าเชื้อ คอขวดพลาสติกและจุกประหยัด และสำลี
5.แอลกอฮอร์สำหรับฆ่าเชื้อแอลกอฮอร์สำหรับจุดไฟ
6.หม้อนึ่งฆ่าเชื้อ
7.โรงเรือนสถานที่ใช้บ่มก้อนเชื้อเห็ด
8.โรงเรือนสถานที่ ที่ใช้เปิดดอกเห็ด เผื่อผลิตเห็ด
การทำถุงก้อนเชื้อ
ควรเริ่มในเดือนกุมภาพันธุ๋ดีที่สุด เพื่อให้ทันช่วงที่อุณหาภูมิืเหมาะสมกับการเจริญเติมโตของเห็ดบด การทำถุงก้อนเชื้อจะใช้ขี้เลื่อยยางพาราเป็นวัสดุเพราะ โดยใช้วัสดุอาหารอื่นๆผสมตามสูตร ดังนี้
1. ชี้เลื่อย 100 กิโลกรัม
2.รำละเอียด 7.5 กิโลกรัม
3.ปลายข้าว 1 กิโลกรัม
4.ปูนขาว 2 กิโลกรัม
5.ยิปซัม 0.5 กิโลกรัม
6. ดีเกลือ 0.2 กิโลกีัม
7.ความชื้น (น้ำ) 65-70 %
8.ภูไมท์ 2-4 กิโลกรัม
วิธีบรจุและรึ่งก้อนเชื้อ
1.บรรจุอาหารเพาะลงในถุงพลาสติกทนความร้อนกดให้แน่น ประมาน2/3ของถุง
2.รวบปากถุง สามคอขวดพลาสติก พับปากถุงลงดึงให้ตึง จากนั้นใช้จุกยางประหยัดอุดลงไป
3.นำไปนึ้งหรือฆ่าเชื้อ ในอุหภูมิ 90-100 องศาเซลเซียสสม่ำเสมอ เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 3 ซม จากนั้นทิ้งให้แห้ง
4.นำถุงก้อนเชื้อที่นึ้งฆ่าเชื้อแล้ว มาใส่เชื้อจากหัวเห็ดที่เตรียมไว้ โดยทั่วไปจะเลี้ยงในเมล็ดข้าวฟาง จากนั้นใช้ไม้หรือแท่งเหล็กที่ แข็งจ่มใน แอลกอฮอล์ แล้วเขี่ยให้เมล็ดข้าวฟางแตกตัวออกจากกัน จากนั้นก้หยอดหัวเชื้อเห็ดลงในถุงก้อนเชื้อเห็ด โดยปฏิบัติในพื้นที่ที่สะอาด ป้องกันการปนเปื้อนของเชื้อโรคและแมลง
5.ฃนำไปวางไว้ในโรงเรือนหรือสถานที่สำหรับเพาะเส้นใย อุณหภูมิอยูที่ 28-30 องศาเซลเซียส เพื่อให้เส้นใยเจริญเติมโต
การบ่มพักเส้นใย
เส้นใยที่เจริญเติบโตในถุงเพาะเห็ด 1 กิโลกรัม เส้นใยใช้ประมาน 30-35 วัน จึงจะเดินเต็มถุงเพาะ เมื่อเส้นใยเดินเต็มถุงแล้วต้องพักบ่มเส้นใยโดยให้เส้นใยสีน้ำตาล โดยเฉลี่ยนจะใช้เวลาประมาณ 80-90 วัน จึงนำไป เปิดดอกได้ โรงพักบ่มเส้นใยควรเป็นโรงเรือน ที่่ร่ม โปร่ง อากาศถ่ายเทได้ดี อุณหภูมิอยู่ที่ 38-35 องศาเซลเซียส
การเปิดถุงและการกระตุ้นให้เกิดดอก
1.เปิดจุกประหยัดหรือตัดปากถุงในโรงเรือน ให้ความชื้นโดยการให้น้ำในโรงเรือนและบริเวณก้อนเชื้อให้มีความชั้นสัมพัทธุ๋ที่ 70-80%
2.ปรับโรงเรือนให้มีสภาพร้อนชื้นอุณหภูมิประมาณ 33-36 องศาเซลเซียส ประมาฯ 2-3 วัน ดอกเห็ดจะเริ่มงอกออก
3.จากนั้นปรับอุณหภุมิในโรงเรือนให้ลดลงอากาศท่ายเทได้สะดวกความเชื้อ สัมพัทธุ๋ 60-70 % มีแสงสว่างปานกลางให้ดอกเห็ดเจริญเติบโตต่อไปในระหว่างให้ผลผลิตแต่ละครั้ง เส้นใยเห็ดบดจะพักตัวประมาณ 5-7 วัน ส่วนเห็ดขอนขาวจะทยอย ให้ผลผลิต
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
เรียนรู้เทคนิคการเพาะเห็ดอย่างสม่ำเสมอและขยันหมั่นเพียร ฝึกสังเกตุให้มากขึ้น
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
โรงเรือนเปิดดอก
โรงเรือนเปิดอกเห็ดบดควรใก้มีอแสง ผ่านเข้าภายในโณงเรือนได้ประมณ 60-70% มีช่องเปิด/ปิด สำหรับอากาศถ่ายเทอาจใช้ตาค่ายำรางแสงมุงฟลังคา และด้านข้าง ในฤดูฝนมึงหลังคาทับด้วยหญ้่าคาหรือวัสดุกันน้ำ
การเก็บผลผลิต
การเก็บดอกเห็ดในระยะที่ดอกเห็ด มีอายุ 2-3 วันหรือขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน 6 เซนติเมตร เป็นขนาดที่ได้ ราคาดีที่สุด ทั้งการบริโภคสดหรือแห้ง ผลผลิตเฉลี่ย ประมาณ 100-250กรัม/ถุง เก็บได้ในระยะเวลา 100-120 วัน
ข้อพึงระวัง ->