ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

จากการได้เข้าร่วมฝึกอบรมหลักสูตร วิทยากรปราชญ์สัมมาชีพชุมชน ณ ศูนย์การศึกษาและพัฒนาชุมชนลำปาง และได้รับมอบหมายภารกิจจากกรมการพัฒนาชุมชน ให้เป็นวิทยากรโดยสร้างทีมวิทยากรร่วมกับปราชญ์ในชุมชนอีก 4 คน ได้คัดเลือกครัวเรือนสัมมาชีพในชุมชนจำนวน 20 ครัวเรือน ซึ่งมีความประสงค์ที่จะปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์เพื่อสร้างสัมมาชีพชุมชนตามแนวทางของกรมการพัฒนาชุมชน เหตุผลที่เลือกการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์ เป็นอีกทางเลือกหนึ่งของเกษตรกร ที่ต้องการให้มะนาวสามารถออกลูกนอกฤดูกาลได้ และง่ายต่อการจัดการ เนื่องจากการปลูกในบ่อซีเมนต์สามารถปลูกให้มีขนาดทรงพุ่มเท่ากับการปลูกในแปลงดินได้ และง่ายต่อการงดน้ำเพื่อบังคับให้ออกลูกนอกฤดู

วัตถุประสงค์ ->

1.ประชุมชี้แจงโครงการสัมมาชีพชุมชนให้กับครัวเรือนสัมมาชีพ

2. อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์และการบังคับมะนาวให้ออกผลนอกฤดู

3. นำครัวเรือนสัมมาชีพศึกษาดูงานเกี่ยวกับการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์จากแหล่งเรียนรู้ของหมู่บ้าน คือ สวนมะนาวของนายสุรเดช  ต๊ะปวน  ปราชญ์สัมมาชีพ

4. อบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการดูแล การกำจัดศัตรูของมะนาว และการใส่ปุ๋ย

5. สาธิตการปลูกมะนาวฯ -การเตรียมดิน การคัดเลือกต้นกล้า(พันธุ์มะนาว) การปลูก

6. ส่งเสริมให้ครัวเรือนสัมมาชีพทำการปลูกมะนาวด้วยตนเอง

7. ติดตามและประเมินผล

การเริ่มต้นปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์ เริ่มจากการเตรียมพื้นที่ โดยพื้นที่นั้นจะต้องมีแดดส่องถึงตลอดหรือประมาณ 60% ที่มีแสงเเดดส่องถึงต่อวัน โดยเฉพาะในช่วงเช้าหากมีแดดส่องถึงจะยิ่งดี และตอนหน้าฝนจะต้องไม่มีน้ำขังเป็นอันขาด เมื่อได้พื้นที่แล้วจากนั้นจะเป็นการเตรียมพื้นที่สำหรับการปลูกมะนาว สำหรับใครที่มีพื้นที่เหลือสามารถปลูกให้ห่างกันได้ เช่น 3×4, 4×4, 4×5 เมตร โดยไม่แนะนำไม่ปลูกห่างมากกว่าขนาดดังกล่าว เพราะจะทำให้สิ้นเปลืองโดยใช่เหตุ แนะนำให้ปลูกห่างกันเป็นขนาดความกว้าง x ยาว 3×2 เมตร โดยฝั่งที่หันหน้าเข้าเจอดวงอาทิตย์ตอนเช้า ให้ปลูกห่างกัน 2 เมตร และฝั่งที่โดนเงา ให้ปลูกห่างกันเป็น 3 เมตร ไม่แนะนำให้ปลูกชิดกันมากไปกว่านี้เพราะมะนาวจะไม่ได้รับแสงแดดเต็มที่ และเมื่อแดดส่งไม่ถึงโดนต้นปัญหาพวกเชื้อโรคก็จะตามมา

วิธีการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์ หลังจากที่ใส่ดินลงไปในบ่อซีเมนต์แล้ว ให้ทำการขุดตรงกลางออกความลึกพอเหมาะกับขนาดของกิ่งชำ ถุงดำไม่ควรขุดลึกมากเกินไปเพราะขณะที่มะนาวโตจะทำให้รากไปกองกันอยู่ที่ก้นบ่อเร็วเกินไป และจะส่งผลให้มีการเจริญเติบโตที่ช้า หลังจากที่ใส่กิ่งชำลงไปแล้ว ให้กลบกดดินให้แน่นพอสมควร แล้วปักไม้ค้ำลงไปจากนั้นมัดด้วยเชือกแล้วรดน้ำถือว่าเป็นอันเสร็จ แนะนำหากเรามีต้นกล้วยให้ใช้กาบกล้วยแห้งมามัดจะยิ่งดีกว่าใช้พวกเชือกฟาง หรือเชือกที่ทำจากพลาสติก พอเวลาผ่านไปสัก 3-4 เดือน เชือกกล้วยจะสลายหายไปเองโดยไม่ต้องไปตามแก้เชือกมัดออก และมะนาวจะไม่อึดอัดมากเกินไปขณะที่มันกำลังเจริญเติบโต

 

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1. การได้มีโอกาสรับการอบรมพัฒนาความรู้ ทักษะต่าง ๆ จากกรมการพัฒนาชุมชน

2 การส่งเสริมสนับสนุนของพัฒนากรประจำตำบล

3. ความร่วมมมือ ความรัก ความสามัคคีของครัวเรือนสัมมาชีพ

อุปกรณ์ ->

วิธีการดูแลในช่วงแรกเริ่ม อายุ 1 สัปดาห์ ถึง 3 เดือนโดยประมาณ ควรรดน้ำต้นมะนาวอาทิตย์ละ 2-3 ครั้ง การให้น้ำแต่ละครั้งควรให้ประมาณ 15 นาที โดยให้ในช่วงเช้าหรือเย็น ไม่ควรให้น้ำตอนที่มีแดงแรงเนื่องจากจะทำให้ต้นมะนาวน็อกได้

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การเตรียมดินสำหรับปลูกมะนาวส่วนผสมของดินจะใช้วัสดุหลัก 3 ชนิด คือ หน้าดิน 1 ส่วน มูลวัวเก่า 1 ส่วน และ แกลบ+เศษใบไม้ 2 ส่วน ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน การใช้แกลบจะช่วยให้สภาพดินมีการระบายน้ำที่ดีและดินไม่แน่น ถ้าใช้แค่หน้าดินผสมกับขี้วัวจะทำให้ดินปลูกแน่นมากเกินไป เวลาให้น้ำไป 4-5 วัน น้ำยังไม่ถึงข้างล่างของบ่อ และการใส่ดินจะต้องใส่ให้พูนเป็นภูเขา โดยสิ่งที่ต้องเน้นเป็นพิเศษนั้นคือ จะต้องขึ้นเหยียบที่ขอบวงบ่อ บริเวณตรงกลางไม่ต้องเหยียบ การใส่ดินให้เป็นภูเขาจะช่วยในเรื่องดินยุบลงมาเสมอวงบ่อได้นานถึง 1 ปี

ข้อพึงระวัง ->