เทคนิคส่งเสริมสัมมาชีพ

เทคนิคการปลูกมะนาว

โดย : นายสมศักดิ์ ผลานิสงค์ ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-07-01-23:03:27

ที่อยู่ : ๖๓ หมู่ที่ ๑ บ้านโนนข่า ตำบลโนนข่า

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เป็นอีกแนวทางเลือกหนึ่งของเกษตรกรที่ต้องการให้มะนาวสามารถออกลูกนอกฤดู และง่ายต่อการจัดการ เนื่องจากการปลูกในบ่อซีเมนต์สามารถปลูกให้มีขนาดทรงพุ่มเท่ากับการปลูกใน แปลงดินได้ และง่ายต่อการงดน้ำเพื่อบังคับให้ออกลูกนอกฤดู

พันธุ์มะนาวที่แนะนำให้ปลูก ได้แก่ มะนาวแป้น มะนาวแป้นพันธุ์พิจิตร และพันธุ์อื่นๆ

วัตถุประสงค์ ->

1. จัดวางฝาปิดบ่อซีเมนต์ในระยะห่างระหว่างแถว และระหว่างต้นในระยะ 2-4 x 2-4 เมตร พร้อมนำบ่อซีเมนต์วางทับด้านบน 1 ไร่ จะได้ประมาณ 100-400 ต้น ตามระยะที่ใช้
2. นำดินที่ผสมแล้วใส่ในกระถาง ให้ระดับดินต่ำกว่าขอบบ่อประมาณ 10 เซนติเมตร ให้ใส่ดินประมาณ 2 ใน 3 ของบ่อ แล้วนำต้นมะนาวลงบ่อ แล้วจึงใส่ดินกลบทีหลังหรืออาจใส่ดินให้ได้ระดับก่อนค่อยขุดหลุมปลูกทีหลังก็ได้ โดยนำถุงพลาสติกหรือกระถางออกก่อนปลูกทุกครั้ง หลังจากนั้นกลบหน้าดินให้แน่นพอประมาณ พร้อมนำวัสดุอินทรีย์โรยกลบปากบ่อ เช่น แกลบ ขี้เถ้า ขุยมะพร้าว เศษใบไม้ ปุ๋ยหมัก และมูลโค เป็นต้น ทั้งนี้ ให้หลีกเลี่ยงการใส่ขี้เถ้าจำนวนมาก เนื่องจากขี้เถ้ามีสารอนินทรีย์ที่เป็นแร่มาก เมื่อละลายน้ำจะให้กรด อาจทำให้รากมะนาว และต้นมะนาวเหี่ยวตายได้ หรือดินมีสภาพเป็นกรดมาก
3. สำหรับต้นมะนาวขนาดเล็กให้ใช้ไม้ไผ่ปักข้างลำต้น พร้อมผูกเชือกรั้งให้ลำต้นตรง ส่วนต้นมะนาวขนาดใหญ่ไม่ต้องรั้งต้นด้วยไม้ก็ได้ หากแต่ต้นมีกิ่งสาขาแผ่กว้างให้ใช้ไม้ไผ่ปักค้ำทั้ง 4 ด้าน
4. เมื่อปลูกเสร็จให้รดน้ำให้ชุ่ม โดยสังเกตน้ำที่ซึมออกบนฝารองด้านล่าง และนำฟางข้าว แกลบหรือเศษใบไม้มากลบบริเวณโคนต้น และปากบ่อทั้งหมด เพื่อรักษาความชุ่มชื้นหน้าดิน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ผู้ปลูกต้องมีใจรัก และหมั่นดูแล ดังนี้การให้น้ำ หากปลูกไม่กี่ต้นก็สามารถให้น้ำด้วยการตักรดก็ได้ แต่หากปลูกหลายต้นหรือเพื่อการค้าอาจติดตั้งระบบน้ำหยดเพื่อให้น้ำง่าย และสะดวกกว่า โดยระยะแรกจะให้ทุกวัน และเมื่อต้นมะนาวตั้งตัวได้แล้วจะให้วันเว้นวันก็ได้ขึ้นอยู่กับสภาพหน้าดิน และสภาพอากาศ

นอกจากนั้น หากมีการให้น้ำแบบสปริงเกอร์แล้ว เกษตรกรมักนิยมปลูกผักแซมบริเวณรอบต้นมะนาวร่วมด้วย

การใส่ปุ๋ย ให้ใส่ปุ๋ยสูตร 15-15-15 ประมาณ 1-2 กำมือ ทุกๆ 3-4 เดือน/ครั้ง หรืออาจผสมกับน้ำรดบริเวณโคนต้นก็ได้ ทั้งนี้ แนะนำให้หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยเคมี ให้ใส่เฉพาะในช่วงบังคับการออกดอกหรือระยะออกดอกติดผลเท่านั้น ส่วนปุ๋ยคอกให้ใส่ 1 ถังเล็ก ทุกๆ 3 เดือน และให้ดีควรรดน้ำร่วมกับการละลายปุ๋ยคอกร่วมด้วย

การตัดแต่งกิ่ง ควรตัดแต่งกิ่งให้มีทรงพุ่มเสมอกันในทุกด้าน โดยให้ตัดแต่งกิ่งที่ยาวหรือยื่นออกนอกทรงพุ่มมากเกินไป หรือกิ่งที่เป็นโรคไม่เจริญเติบโตทิ้งเสีย

อุปกรณ์ ->

ในช่วงมะนาวในวงบ่อซีเมนต์อายุ 2 ปีขึ้นไป เราต้องควบคุมทรงพุ่มให้ได้โดยไม่ต้องเสียดาย รวมถึงการสำรวจปรับแต่งระบบน้ำให้การให้น้ำของเราในแต่ละวงบ่อซีเมนต์นั้นอยู่ในระดับปริมาณที่เท่ากัน และมีการเติมดินหรือใส่ปุ๋ยคอกช่วย เพื่อยืดอายุมะนาวให้ยาวนานขึ้นรวมถึงการรักษาจำนวนผลผลิต จำนวนผลต่อต้นให้มีปริมาณที่มากพอเพื่อสร้างกำไรให้แก่เกษตรกรชาวสวนมะนาวของเราต่อไป
 

กระบวนการ/ขั้นตอน->

วิธีการดูแลในช่วงแรกเริ่ม อายุ 1 สัปดาห์ ถึง 3 เดือนโดยประมาณ ควรรดน้ำต้นมะนาวอาทิตย์ละ 2-3 ครั้ง การให้น้ำแต่ละครั้งควรให้ประมาณ 15 นาที โดยให้ในช่วงเช้าหรือเย็น ไม่ควรให้น้ำตอนที่มีแดงแรงเนื่องจากจะทำให้ต้นมะนาวน็อกได้ ส่วนการกำจัดวัชพืชควรให้ความสำคัญเป็นลำดับต้นๆ โดยอย่าให้วัชพืชขึ้นแย่งอาหารบริเวณโคนต้น เนื่องจากวัชพืชพวกนี้จะคอยแย่งสารอาหารจะต้นมะนาวทำให้มะนาวโตช้า แคระแกรน และทำให้ต้นมะนาวมีใบสีเหลือง ควรกำจัดโดยการตัดหญ้าเป็นประจำและสม่ำเสมอ สุดท้ายหลังจากที่เราปลูกมะนาวได้ 1-2 เดือน ให้ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 27-6-6 โดยการใส่เดือนละครั้ง โดยอย่าใส่ชิดบริเวณโคต้นมากเกินไป ใส่ห่างจากโคนประมาณ 20-30 ซม. เพื่อบำรุงต้นให้แข็งแรง และไม่ควรใส่เยอะมากเกินไป

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดขอนแก่น
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา