ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เดิมครอบครัวประกอบอาชีพทำนา เมื่อประมาณปี  ๒๕๓๒ คนในชุมชนมีการประอาชีพการทำไม้กวาดจำนวนมาก ซึ่งข้าพเจ้าเริ่มเรียนรู้กระบวนการและวิธีการทำไม้กวาดจากครอบครัว เริ่มจากการทำใช้เองและเกิดความชำนาญจากสั่งสอนเทคนิควิธีการของบิดามารดา จนเกิดความชำนาญและสามารถนำมาประกอบเป็นอาชีพสร้างรายได้เลี้ยงดูครอบครัว

วัตถุประสงค์ ->

ขั้นตอนการผลิต

กระบวนการ/วิธีการขั้นตอน/เทคนิค/ข้อพึงระวังที่ใช้ในการแก้ปัญหาหรือพัฒนาอาชีพ

        ๑ วัตถุดิบและส่วนประกอบในการผลิต

                 ๑) ดอกหญ้าที่ใช้ทำไม้กวาดมีอยู่ ๒ ชนิด

                           ๑.๑) ดอกพง หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่าดอกแขม จะมีอยู่แถบเขาสวนกวาง อำเภอเขาสวนกวาง ซึ่งเป็นเขตติดต่อกับอำเภอน้ำพอง ซึ่งเมื่อหลายปีผ่านมาสามารถไปเก็บได้เอง ปัจจุบันค่อนข้างหายากต้องรับซื้อจากแหล่งจำหน่าย......

                           ๑.๒) ดอกกง  หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ดอกยู จะมีอยู่แถบจังหวัดเพชรบูรณ์ เชียงใหม่ พะเยา น่าน ในช่วงแรกๆ ผู้ผลิตจะไปเก็บเอง แต่ปัจจุบันจะมีผู้นำมาจำหน่ายถึงที่ทำให้สะดวกยิ่งขึ้น

               ๒) ด้ามไม้ไผ่, ด้ามพลาสติก

               ๓) เชือกไนลอน ขนาด ๑.๕ ม.ม.

               ๔) ตะปู

               ๕) เข็ม เบอร์ ๔.๕ ,๘

               ๖) ลวด เบอร์ ๒๐

               ๗) น้ำยากันรั่ว เรนโค้ท

               ๘) น้ำมันทาไม้

               ๙) น้ำมัน วานิสเงา

 

 

               ๑๐) ห่วงสำหรับร้อยเชือกกับด้ามไม้กวาดไว้ห้อยหรือแขวนเก็บไม้กวาด

         เตรียมดอกหญ้า

               ๑) นำดอกหญ้าไปตากแดด ประมาณ ๓ วัน

               ๒) นำดอกหญ้ามานวดให้ดอกร่วงหลุดจากก้าน

               ๓) เลาะ คัดแยกให้ได้ขนาดเท่าๆ กัน

               ๔) มัดเป็นกำ ๆ ขนาด ๑ กำมือ

               ๕) นำดอกหญ้าที่มัดเป็นกำมามัดรวมกันประมาณ ๕-๖ กำ เป็นมัดใหญ่

               ๖) เก็บรวบรวมไว้ รอให้การทำด้ามเรียบร้อย

               ๒.๒.๒ การเตรียมด้ามไม้กวาด

               ๑) ตัดไม้ไผ่ที่มีอายุ ๒ ปี ขนาดความยาว ๗๐ ซม.

               ๒) ตัดตา และขอบข้อต่อ ขัดด้วยกระดาษทรายให้ผิวเรียบไม่มีเสี้ยน

               ๓) นำด้ามไม้ไผ่แช่ในน้ำ นำก้อนหินหรือไม้กดให้จมน้ำ ทิ้งไว้ประมาณ ๑ สัปดาห์

               ๔) นำขึ้นตากแดดให้แห้ง

               ๕) นำลวดมามัด พันรอบด้ามไม้ไผ่แนวทแยง

               ๖) นำด้ามไม้ไผ่ไปลนไฟ พอให้เปลี่ยนสี ยกออก

               ๗) ปล่อยให้เย็น แล้วแกะลวดออก จะทำให้เกิดลวดลาย

               ๘) ทำด้วยน้ำมันทาไม้ (แลคเกอร์) ให้มีความมัน

               ๙) ทาหรือขัดด้วยวานิสเงา จะทำให้ด้ามไม้ไผ่ขึ้นเงา

               ๑๐) ติดห่วงบนปลายด้านหนึ่งของด้ามเพื่อเอาไว้ร้อยเชือก

               หมายเหตุกรณีที่มีการรวมกลุ่มการเตรียมวัสดุ จะมีการแยกงานทำเพื่อความสะดวก และความถนัด เช่น

               - กลุ่มทำลายด้ามไม้ไผ่

               - กลุ่มคัดแยกดอกหญ้า (นวดและมัดเป็นกำ)

               - กลุ่มเย็บ

               ซึ่งในแต่ละกลุ่ม สามารถนำวัสดุกลับไปทำที่บ้านได้

               ๗.๒.๒.๓ ขั้นตอนการเย็บไม้กวาด

               ๑) นำดอกหญ้าที่มัดเป็นกำไว้ มาตัดตกแต่ง และชั่งให้ได้ขนาดกำละ ๖.๕ กรัม

               ๒) มัดส่วนหัวด้วยลวดให้แน่น ๔ รอบ

               ๓) ชุปส่วนหัวด้านที่มัดด้วยลวดด้วยเรนโค้ท เพิ่มความคงทน

               ๔) เย็บด้วยเข็มกับไนลอนเข้ากับด้ามไม้ไผ่/ด้ามพลาสติก

               ๕) ตกแต่งให้ได้รูปตามต้องการ

               ๖) ทาด้วยเรนโค้ทตรงส่วนที่เย็บอีกครั้ง เพื่อให้ยึดเกาะแน่นไม่หลุดง่าย

               ๗) เสร็จเรียบร้อย พร้อมจำหน่าย

-๓-

               เทคนิค/เคล็ดลับในการผลิต

               - การเลือกไม้ไผ่ ที่มีอายุ ๒ ปี จะมีความแข็งแรง คงทน

               - การนำด้ามไม้ไผ่แช่น้ำ จะทำให้เนื้อไม้ยึดเกาะ คงทน

               - การมัดด้ามไม้ไผ่ด้วยลวด แล้วลนไฟ ทำให้เกิดลวดลายสวยงาม น่าใช้

               - การทำด้ามไม้กวาดด้วยแลคเกอร์ และวานิสเงา ทำให้มันเงา สวยงาม น่าใช้

               - การมัดดอกหญ้าด้วยลวดให้แน่น ๔ รอบ ทำให้มีความคงทน ไม่หลุดง่าย ใช้ได้นาน

               - การชุปดอกหญ้าด้วยเรนโคท ทำให้เกิดการยึดเกาะกันแน่น เพิ่มความคงทน ไม่หลุดง่าย อายุการใช้งานได้นาน

            

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ในการทำไม้กวาดให้ประสบผลสำเร็จต้องอาศัยความตั้งใจ ขยันและอดทน ละเอียดประณีตให้มีความแข็งแรงคงทน

อุปกรณ์ ->

ในการทำไม้กวาดด้ามไม้กวาด หากใช้ไม้รวก ไม่สามารถทาแลคเกอร์ได้ มอด แมลงจะกัดกิน ไม่คงทนต่อการใช้งาน          

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ข้อพึงระวัง ->