เทคนิคการย้อมสีเสื่อกก
โดย : นายณัฐพงษ์ รัฐปัตย์ ตำแหน่ง : เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน วันที่ : 2017-05-31-16:28:01ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 111 บ้านโนนตุ่น หมู่ที่ 4 ตำบลหนองแวง อำเภอพระยืน จังหวัดขอนแก่น
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
การทอเสื่อกก เป็นภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่น ที่นำเอาต้นกกมาแปรสภาพให้เป็นเส้น ย้อมสี แล้วสานทอให้เป็นแผ่นผืน เพื่อนำมาใช้ปูลาดรองนั่งหรือนอน หรือทำธุรกรรมต่างๆ ตลอดจนทำพิธีกรรมทางศาสนาและความเชื่อ
เสื่อกก เป็นผลิตภัณฑ์ที่มีใช้กันอยู่ทั่วไปทั้งในประเทศหรือต่างประเทศ ทั้งนี้เพราะต้นกกเป็นพืชธรรมชาติที่ขึ้นอยู่ทั่วทุกภูมิภาค และภูมิปัญญาของคนในท้องถิ่นที่นำต้นกกมาแปรสภาพก็มีลักษณะคล้ายกัน หรือได้อิทธิพลทางความคิดจากกันและกัน ทำให้เสื่อกกถูกจัดได้ว่าเป็นปัจจัยจำเป็นอย่างหนึ่ง ต่อการดำรงชีวิตของผู้คนในอดีต
วัตถุประสงค์ ->
การย้อมสีเส้นกก
วิธีย้อมสี นำน้ำใส่ปิ๊บ หรือถังย้อมประมาณ 3 ใน 4 ส่วนของถังย้อม ก่อไฟให้เดือดให้มีความร้อนคงที่สม่ำเสมอ นำกกที่แช่น้ำจนอิ่มตัวแล้วมาเตรียมย้อม นำสีที่ต้องการจะย้อมเทลงในถังย้อม เมื่อสีที่ละลายดีแล้วก็นำกก ที่เตรียมย้อมลงในถังย้อม ใช้ไม้พาย กวนสีและเส้นกก ให้เข้ากันแช่เส้นกก ไว้ในน้ำเดือด ประมาณ 20-30 นาที นำเส้นกก ที่ย้อมแล้วออกจากถังย้อมไปล้างในน้ำเปล่า 2-3 น้ำ เพื่อป้องกันกาตากสี แล้วนำไปตากแดดบนราวไม่ไผ่จนแห้ง นำเส้นกกที่ย้อมสีและแห้งแล้วมามัดรวมกันเป็นมัดโดยแยกเป็นแต่ละสี, การย้อมสีเส้นกกจะย้อมจากสีอ่อนไปสีเข้ม โดยการย้อมแต่ละครั้ง จะไม่ได้เปลี่ยนน้ำในถังย้อมเลย ซึ่งมี เทคนิคและขั้นตอนการย้อมคือ เริ่มย้อมจากสีชมพู สีเหลือง สีแดง สีเขียว และสีดำ ตามลำดับ ถ้าน้ำในถัง ย้อมน้อยก็เติมน้ำไปเรื่อยๆ ถ้าสีแต่ละสีจางลงก็เติมสีไปเรื่อยๆตามที่เราต้องการความเข้ม การย้อมเส้นกกมรแต่ละครั้งจะย้อมมากหรือน้อยอยู่ที่ความต้องการของคนย้อมหรืออยู่ที่แรงงานและเวลาคนที่จะทอเสื่อ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
เทคนิคในการย้อมสีให้สวยและติดทนนาน คือต้องต้มน้ำให้เดือดก่อนแล้วจึงใส่สีลงไป เมื่อใส่สีลงไปแล้วคนให้สีละลายเป็นเนื้อเดียวกันกับน้ำ เติมน้ำยาล้างจานหรือแชมพูสระผมลงไปเล็กน้อย จะทำให้ได้เส้นกกที่มีสีสดใส
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->