ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

       การปลูกมะนาวในบ่อซีเมนตื  สามารถบังับให้หมะนาวสามารถออกลูกนอกฤดู  และง่ายต่อการจัดการ  เนื่องจากการปลูกในบ่อซีเมนต์สามารถปลูกให้มีขนาดทรงพุ่มเท่ากับการปลูกในแปลงดินได้  และง่ายต่อการงดน้ำเพื่อบังคับให้ออกลูกนอกฤดู

วัตถุประสงค์ ->

1.  จัดวางฝาปิดบ่อซีเมนต์ระยะห่างระหว่างแถว  และระหว่างต้นในระยะ  2-4-/-2-4  เมตร  พร้อมนำบ่อซีเมนต์วางทับด้านบน  1  ไร่  จะได้ประมาณ  100-400  ต้น  ตามระยะที่ใช้

2.  นำดินที่ผสมแล้วใส่ในกระถาง  ให้ระดับดินต่่ำขอบบ่อประมาณ  10  เซนติเมตร  ให้ใส่ดินประมาณ  2  ใน  3  ของบ่อ  แล้วนำต้นมะนาวลงบ่อ  แล้วจึงใส่ดินกลบทีหลังหรืออาจใส่ดินให้ได้ระดับก่อนค่อยขุดหลุมทีหลังก็ได้   ดดยนำถุงพลาสติกหรือกระถางหรือกระถางออกก่อนปลูกทุกครั้ง  หลังจากนั้นกลบหน้ากินให้แน่นพอประมาณ   พร้อมนำวัสดุอินทรีย์โดรยกลบปากบ่อ  เช่น  แกลบ  ขี้เถ้า  ขุยมะพร้าว  เศษใบไม้  ปุ๋ยหมัก  และมูลโค  เป็นต้น  ทั้งนี้ให้หลีกเลี่ยงการใส่ขี้เถ้าจำนวนมาก  เนื่องจากขี้เถ้ามีสารอนินทรีย์ที่เป็นแร่มาก  เมื่อละลายน้ำจะให้กรด  อาจทำให้รากมะนาว  และต้นมะนาวเหี่ยวตายได้  หรือดินมีสภาพเป็น

กรดมาก

3.  สำหรับต้นมะพร้าวขนาดเล้กให้ไช้ไม้ไผ่ปักข้างลำต้น  พร้อมผูกเชือกรั้งให้ลำต้นตรง  ส่วตต้นมะนาวขนาดใหญ่ไม่ต้องรั้งต้นด้วยไม้ก็ได้  หากแต่ต้นกิ่งสาขาแผ่กว้างให้ใช้ไม้ไผ่ปักค้ำทั้ง  4  ด้าน

4.  เมื่อปลูกเสร็จให้รดน้ำให้ชุ่ม  โดยสังเกตุน้ำที่ซึมออกบนฝารองด้านล่าง  และนำฟางข้าว  แกลบหรือเศษใบไม้มากลบบริเวณโคนต้น  และปากบ่อทั้งหมด  เพื่อรักษาความชุ่มชื่้นหน้าดิน

การดูแล

        การให้น้ำ  หากปลูกไม่กี่ต้นก็สามารถให้น้ำด้วยการตักรดก็ได้  แก่หากปลูกหลายต้นหรือเพื่อการค้า  อาจติดตั้งระบบน้ำหยดเพื่อให้น้ำง่าย  และสะดวกกว่า  โดยระยะแรกจะให้ทุกวัน  และเมื่อต้นมะนาวตั้งตัวได้แล้วจะให้วันเว้นวันก็ได้ขชึ้นอยู่กับสภาพหน้าดิน  และสภาพอากาศนอกจากนั้น  ให้ใส่ปุ๋ยสูตนร  15-15-15  ประมาณ  1-2  กำมือ  ทุก  ๆ  3-4  เดือน/ครั้ง  หรืออาทจผสมกับน้ำรดบริเวณโคนต้นก็ได้  ทั้งนี้  แนะนำให้หลีกเลี่ยงการใส่ปุ๋ยเคมี  ให้ใส่เฉพาะในสช่วงบังตคับการออกดอกหรือระยะออกดอกติดผลเท่านั้น  ส่วนปุ๋ยคิกให้ใส่  1  ถัง  เล็ก  ทุก  ๆ  3  เดือน  และให้ดีควรรดน้ำร่วมกับการละลายปุ๋ยคอกร่วมด้วยการตัดแต่งกิ่ง  ควรตัดแต่งกิ่งใหม้มีทรงพุ่มเสมอกันในทุกด้าน  โดยให้ตัดแต่งกิ่งที่ยาวหรือที่ยื่นออกนอกทรงพุ่มมากเกินไป  หรือกิ่งที่เป็นโรคไม่เจริญเติบโตทิ้งเสีย

การเด็ดดอก

          การเด็ดดอกทิ้งเป็นขั้นตอนเพื่อให้ต้นเติบโต  และแตกกิ่งจนกว่าจะมีความพร้อมในการออกดอก  และติดผลมะนาว  เพราะการปลูกกมะนาวในบ่อซีเมนต์จะใช้กิ่งพันธ์ุที่ได้จากการตอนกิ่ง  หรือการติดตา  ซึ่งจะติดดอกต่อเนื่องหลังการปลูกเพียงไม่กี่เดือนหลังการปลูก  แต่ช่วงแรกต้นยังเล็ก  และมีกิ่งน้อย  จึงไม่ควรให้ติดดอกและผลในระยะนี้  การเด็ดดอกนั้น  จะทำการเด็ดดอกทิ้งจนกว่าต้นจะมีอายุตั้งแต่  6-8  เดือน  จนมีลำต้น  และจำนวนกิ่งพร้อมก่อน  และหลังจากนั้น  ค่อยปล่อยให้มะนาวติดดอก  และผลสำหรัีบการเก็บผลผลิตครั้งแรก

การบังคับให้ออกลูกนอกฤดู

             มะนาวจะติดดอกในช่วงเดือน  มีนาคม-เมษายน  และจะเก็บผลผลิตในช่วงเดือน  พฤษภาคม  เป็นต้นไป  จนถึงเดือน  ตุลาคม  ตรามขนาดที่ต้องการในช่วงนี้จะทำให้มะนาวมีราคาถูกมาก  แ ต่จะแพงมากในช่วงเดือน  พฤศจิกายน-เมษายน  ดังนั้น  การบังคับให้มะนาวออกลอกในสช่วงพฤศจิกายน-เมษายน  จะขายมะนาวได้ในราคาที่สูงขึ้นมาก

          สำหรับการทำให้มะนาวออกลูกนอกฤดู  สามารถทำได้โดยงดการให้น้ำ  และการตัดแต่งกิ่ง  โดยมะนาว  จะออกดอกเมื่อมีการแตกกิ่งใหม่  และออกใบใหม่  ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้

          1.  เลือกต้นมะนาวที่มีอายุตั้งแต่  8-12  เดือน  (ต้นที่ปลูกจากต้นตอนอายุตั้งแต่  1  ปี  และหลังจากปลูกในท่อซีเมนต์แล้ว  8  เดือน  ขึ้นไป

          2.  ให้เลือกกิ่งแก่หรือกิ่งที่มีใลแก่แล้ว  และทำการตัดแต่งกิ่ง

          3.  งดการให้น้ำมะนาวเป็นเวลา  7-10  วัน  จนใบเหี่ยวหรือเริ่มร่วง  หากในช่วงดังกล่าวมีแนวโน้มที่ฝนจะตกให้ใช้ผ้าใบพลาสติกคลุมคอบปากท่อทั้งหมด

          4.  หลังจากงดให้น้ำประมาณ  เวลา 7-10  วัน  จะสังเกตุใบแก่จะเริ่มเหี่ยวหรือมีใบร่วง  ทั้งนี้  ขึ้นอยู่กับสภาพความชุ่มชื้นของดินด้วย

          5.  ทำการให้น้ำ  ร่วมกับปุ๋ยสูตร  12-12-24  ประมาณ  1-2  กำมือ/ต้น

          6.  ทะนาวจะแตกกิ่ง  และออกใบหใม่ประมาณ  15-20  วัน  พร้อมแตกดอก  โดยในระยะแตกใบใหม่  และออกดอกให้ฉีดด้วยน้ำหมักหรือน้ำต้มสุมุนไพรเพื่อป้องกันหนอนหรือแมลงกินใบ  อ่อนหรือฉีดพ่นด้วยยากำจัดแมลง

         7.  ให้น้ำปกติ  วันละครั้งหรือวันเว้นวันจนถึงการเก็บเกี่ยวผลิต

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.  สามารถบังคับให้มะนาวออกลูกนอกฤดูหรือตลอดทั้งปีได้ง่าย

2.  ไม่เปลืองแงงงานหรือเกิดค่าใช้จ่ายในการเตรียมแปลงหรือปรับพื้นที่

3.  ง่ายต่อการดูแล  และการให้น้ำมีประสิทธิภาพ

4.  ป้องกันโรคบางชนิดได้ง่ายจากสภาพดินที่ไม่เหมาะสม

5.  เหมาะสำหรับการปลูกไว้รับประทานเองหรือเพื่อส่งจำหน่าย

อุปกรณ์ ->

1.  อายุของต้นมะนาวสั้นกว่าการปลูกในแปลงดินแต่ไม่แตกต่างกันมาก

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การปลูกมะนาวให้ลูกดกอย่างต่อเนื่อง  และมีอายุหลายปี

1.  การคัดเลือกกิ่งพันธ์ุ

      กิ่งพันธ์ุมะนาวที่ใช้ปลูกในกระถาง  หากต้องการย่นระยะเวลาการเก็บผลให้เร็วขึ้นควรใช้กิ่งพันธ์ุ  ขนาดใหญ่ที่มีการอนุบาลนาน  8  เดือน-1 ปี  ขึ้นไปแต่หากใช้กิ่งพันธ์ุที่ได้จากการตอนอาจต้องใช้ระยะเวลานานขึ้นกว่าจะให้ผลผลิต  ทั้งนี้  กิ่งพันธ์ุที่ดีจะช่วยให้ต้นมะนาวเติบโตให้ผลอย่างต่อเนื่อง  และมีอายุนานหลายปี

2.  การผสมวัสดุปลูก

      วัสดุสำหรับการปลูกมะนาวในบ่อซีเมนต์ควรมีการผสมระหว่างดินกับวัสดุทางการเกษตร  เช่น  ปุ๋ย  คอก  และมูลสัตว์ต่าง ๆ  ปุ๋ยหมัก  แกลบ  ขี้เถ้า  ขี้เบื่อย  เป็นต้น  ซึ่งจะเป็นการเพิ่มอินทรีย์ในวัตถุดิบ  ทำให้ดินร่วนซุย  ดินเก็บความชืท้นได้ดี  และเป็นยการเพิ่มธาตุอาหารให้แก่ต้นมะนาวอย่างต่อเนื่อง

3.  การคลุมหน้าดิน  และการปล่อยไส้เดือนดิน

        หลังจากปลูกมะนาวเสร็จจำเป็นต้องหาวัสดุสำหรับการคลุมหน้าดิน  เช่น  แกลบ  ฟาง

ข้าว  เศษใบไม้  เป็นต้น  ซึ่งจะเป็นการช่วยให้ความชื้นดินในบ่อซีเมนต์ไม่สูญเสียง่าย  ส่วนการปล่อยไส้เดือนดินถือเป็นการเพิ่มอัตราการย่อยสลายอินทรีย์วัตถุจากการย่อยกินอินทรีย์ในดิน  ทั้งนี้  การที่ดินมีอินทรีย์วัตถุ  และมีอัตราการปล่อยสวารอาหารในดินที่เหมาะสวมจะช่วยส่งเสริมการเติบโต  และยึดอายุของต้นมะนาวได้ดี

4.  การให้น้ำ  ให้ปุ๋ย  และการดูแลอื่น ๆ  

     การให้น้ำนิยมให้ดดยระบบน้ำหยด  ความถี่  1-2  ครั้ง/วัน  ในปริอมาณที่หน้าดินในระยะ  10-15  เซนติมเตร  มีคสวามชุ่มชื้นเท่านั้น  ส่วนการใส่ปุ๋ย  แนะนำให้่เลือกใช้ปุ๋ยคอกเป็นหลัก  และให้ปุ๋ยเคมีเฉพาะในระยะการเร่งออกผลนอกฤดูเท่านั้น  โดยการให้ปุ๋ยคอกแนะนำให้โรยหน้าบ่อซีเมนต์ทุก  2-3  เดือน  ในปริมาณที่ไม่ต้องมากนัก  ร่วมกับการนำปุ๋ยคอกแช่น้ำ  และให้น้ำแก่ต้นมะนาวอีกทางซึ่งเป็นการให้ปุ๋ย  และน้ำร่วมกันอีกครั้ง

5.  การตัดแต่งกิ่ง

             การตัดแต่งกิ่งถือเป็นขั้นตอนหนึ่งทีาสำคัญในการบีังคับมะนาวให้ออกนอกฤดู  และเป็นการจำกัดขนาดจำนวนกิ่ง  และขนาดทรงพุ่มให้เหมาะสม  เพราะหากจำนวนกิ่งมากจะมีผลต่อการขยายจำนวนรากตามจำนวนกิ่ง  และขนาดของลำต้น  ทำให้ต้นมะนาวดึงธาตุอาหารจากดินไปใช้ในอัตราที่เร็วสขึ้น  ดินขาดธาตุอาหารเร็ว  ส่งผลต่ออายุของต้นมะนาวตามมา

 

ข้อพึงระวัง ->