เทคนิคส่งเสริมสัมมาชีพ

เทคนิคการทำน้าส้มควันไม้

โดย : นายอนันต์ พรหมราช ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-02-17-10:04:57

ที่อยู่ : 187 ม.2 ต.หลักช้าง อ.ช้างกล้าง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

การเผาถ่านเป็นอาชีพของคนไทยสมัยก่อน จนปัจจุบันมีให้เห็นน้อยมาก ส่วนใหญ่อยู่ตามชาญเมือง เผาถ่านขาย ซึ่งเดี๋ยวนี้ป่าไม้ในเมืองหายากเต็มที การคิดค้นกรรมวิธีและวัตถุดิบในการนำมาแทนถ่านไม้ได้มีการพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง แต่การเผาถ่านโดยปกตินั้นจะมีควันที่เกิดจากการเผาถ่าน ส่วนใหญ่จะทิ้งไปโดยเปล่าประโยชน์ จึงได้คิดที่จะนำควันดังกล่าวมาใช้ประโยชน์อย่างจริงจัง ซึ่งควันในช่วงที่ไม้กำลังเปลี่ยนเป็นถ่านเมื่อทำให้เย็นลงจนควบแน่นแล้วกลั่นตัวเป็นหยดน้ำ จะได้สิ่งที่เรียกว่าของเหลวสีคล้ำเหนียว เรียกว่า น้ำส้มควันไม้ มีกลิ่นไหม้ของกำมะถันอยู่มาก ส่วนประกอบส่วนใหญ่เป็นกรดอะซิติก ซึ่งมีความเป็นกรดต่ำ มีสีน้ำตาลแกมแดง 

วัตถุประสงค์ ->

  • ดัดแปลงถังน้ำมันเก่า 200 ลิตรโดยต่อท่อออกมาด้านนอกความสูงระดับ 90% ของตัวถังเป็นรูปตัวT ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 3-4 นิ้ว โดยด้านบนจะเป็นปล่องควันและด้านล่างเป็นบริเวณที่ให้น้ำส้มควันไม้หยดออกมา ส่วนฝาปิดถังก็ต่อท่อออกมาเช่นกันความสูงประมาณ 20 เซนติเมตร จากนั้นเจาะรูด้วยสว่านข้างถังทั้ง 3 ด้านเส้นผ่าศูนย์กลาง ¾ นิ้ว (3หุน) สูงจากพื้นด้านล่างประมาณ 20 เซนติเมตรเพื่อระบายอากาศ
     
  • ถังขนาด 200 ลิตรจะมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 56 ซม. สูง 89 ซม. จะแบ่งใส่วัตถุดิบออกเป็นชั้นๆ คือ
  1. ชั้นที่ 1 และชั้นที่ 3 ใส่แกลบดิบความสูงประมาณ 25 เซนติเมตร หรือไม้ที่เป็นเชื่อเพลงอื่น
  2. ชั้นที่ 2 และชั้นที่ 4 ใส่ตะไคร้หอมความสูงประมาณ 5 เซนติเมตร
  3. ชั้นที่ 5 เป็นชั้นสุดท้ายให้เทแกลบดิบใส่ลงไปในถังให้เต็ม
  • จุดไฟเผาวัสดุที่เป็นส่วนผสมทั้งหมดและปิดฝาถังโดยปล่อยให้ควันลอยออกมาทางปล่องควันที่ต่อออกมา ประมาณ 1 ชั่วโมง สังเกตลักษณะของควันที่เผาไหม้ว่าอยู่ในระดับที่จะสามารถกลั่นออกมาเป็นน้ำส้มควันไม้ได้หรือไม่ โดยสังเกตจากช่วงที่ควันมีสีขาวขุ่นออกเหลือง อุณหภูมิปากปล่องระหว่าง 80-150 องศาเซลเซียส เป็นช่วงที่ผลผลิตจะมีคุณภาพดีที่สุด
  • ทำการปิดปากปล่องควันด้านบนโดยใช้ขวดพลาสติกบรรจุน้ำเปล่าปิดรูไว้ทั้ง 2 ปล่อง ควันที่ร้อนภายในเมื่อกระทบความเย็นจะเริ่มควบแน่นประมาณ 10 นาที จากนั่นกลั่นตัวออกมาเป็นหยดน้ำไหลออกมาทางด้านล่างของปล่องควันจะได้น้ำส้มควันไม้สมุนไพรบริสุทธิ์ โดยใช้เวลาเผาไหม้ทั้งหมด 24 ชั่วโมง
  • ปริมาณของวัตถุดิบสามารถผลิตน้ำส้มควันไม้ได้ 15 ลิตร ใช้ผ้าขาวบางกรองเอาเฉพาะน้ำส้มควันไม้เก็บไว้ใช้งานต่อไปได้ หรือทิ้งไว้ให้ตกตะกอน

     

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

  • ก่อนนำไปใช้ต้องทิ้งไว้จากการกักเก็บก่อนอย่างน้อย 3 เดือน เพื่อให้สารบางอย่างมีการตกตะกอนและเจือจาง เนื่องจากน้ำส้มควันไม้มีความเป็นกรดไม่ถึงกับสูงมาก แต่หากถูกสัมผัสโดนส่วนของร่างกายในบริเวณที่บอบบางอาจทำอันตรายได้ ควรระวังอย่าให้เข้าตา เพราะอาจทำให้ตาบอดได้
  • น้ำส้มควันไม้ไม่ใช่ปุ๋ย แต่เป็นตัวเร่งปฎิกิริยาให้สารเคมีที่ถูกผสมเข้าด้วยกันมีประสิทธิภาพดียิ่งขึ้น ดังนั้นการนำไปใช้ทางการเกษตรจะช่วยเสริมประสิทธิภาพให้กับพืชแต่ไม่สามารถใช้แทนปุ๋ยได้นั่นเอง
  • การใช้เพื่อฆ่าเชื้อจุลินทรีย์และแมลงในดิน ควรทำก่อนเพาะปลูกอย่างน้อย 10 วัน สำหรับฆ่าตัวอ่อนและทิ้งไว้เพื่อให้เจือจาง การนำไปใช้ต้องผสมน้ำให้เจือจางตามความเหมาะสมที่จะนำไปใช้โดยอัตราส่วนต่างๆ การฉีดพ่นผักผลไม้เพื่อให้ดอกติดผล ควรพ่นก่อนที่ดอกจะบาน หากฉีดพ่นหลังจากดอกบานแมลงจะไม่เข้ามาผสมเกสร เพราะกลิ่นฉุนของน้ำส้มควันไม้และดอกจะถูกกัดกร่อนทำลายเป็นผลให้เกิดการร่วงง่าย
     

กระบวนการ/ขั้นตอน->

น้ำส้มควันไม้ที่ได้นี้ หากทิ้งไว้ในภาชนะพลาสติกประมาณ 3 เดือนในที่ร่ม ลดการสั่นสะเทือนของภาชนะบรรจุเพื่อให้มีการตกตะกอนและแยกตัวเป็น 3 ชั้น ชั้นแรกจะได้ น้ำมันเบา ที่ลอยอยู่ผิวน้ำ ชั้นที่สองเป็นน้ำส้มไม้ และถัดมาเป็นน้ำมันทาร์ ตกตะกอนอยู่ด้านล่างสุด สามารถสกัดคัดแยกส่วนต่างๆ มาใช้ประโยชน์ต่อไป
 

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนศูนย์ศีกษาและพัฒนาชุมชนนครศรีธรรมราช
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา