เพาะเห็ดนางฟ้า
โดย : นายแสวง ขันทอง ตำแหน่ง : เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน วันที่ : 2017-07-27-16:28:19ที่อยู่ : 22 หมู่ที่ 4 ตำบลนาเยีย
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เห็ดขอนขาวเป็นเห็ดที่ขึ้นได้เองตามธรรมชาติ ตามขอนไม้ที่ผุพังในเขตป่าร้อนชื้น
เช่น ประเทศไทย ลาว เขมร เวียดนามและมาเลเซีย ประชาชนนิยมบริโภคกันมากเพราะรสชาติดี ปัจจุบันเกษตรกรหันมาสนใจการเพาะเห็ดชนิดนี้กันมากขึ้นเรื่อย ๆ ประกอบกับการเพาะและการดูแลรักษาไม่ยุ่งยากเกินไป และเหมาะกับสภาพดินอาหาศของไทยเรา โดยเฉพาะภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เพราะบางปีเพาะได้แม้กระทั่งฤดูหนาว
วัตถุประสงค์ ->
นำขวดเชื้อเห็ดขอนขาวมาลนไฟที่ตะเกียงกอฮอล์ ใช้เข็มเขี่ยเชื้อ ย่อยหัวเชื้อให้ละเอียดนำไปเคาะลงในถุงพลาสติกแต่ละถุง ประมาณ 20-30 เมล็ด ขวดเชื้อ 1 ขวด เขี่ยลงถุงได้ประมาณ 30-35 ถุง ปิดสำลีแล้วปิดกระดาษ รัดด้วยยางรัดอีกทีให้มิดชิด นำไปวางเรียงกันไว้บนชั้นในโรงเรือนบ่มเชื้อ
การบ่มเชื้อเห็ดขอนขาว จะใช้ระยะเวลาบ่มประมาณ 35-45 วัน ก่อนนำไปเปิดดอก
โดยใช้เซฟวิน 85 ผสมน้ำฉีดพ่นทุก ๆ 7 วัน
การเปิดดอกในโรงเรือน
พอบ่มเชื้อครบ 35-45 วัน แล้วนำก้อนเชื้อไปวางเรียงไว้ในแผงโรงเรือนที่เตรียมไว้ ใช้เซฟวิน 85 ผสมน้ำรดหรือฉีดเพื่อใส่ก้อนเชื้อเห็ดแล้ว ทิ้งไว้ 2 วัน หลังจากพ่นยาเรียบร้อยแล้ว วันต่อมาเข้าไปแกะกระดาษ ดึงสำลีออก แล้วใช้หางช้อนเช็ดด้วยแอลแอฮอล์ฆ่าเชื้อ แล้วเขี่ยเมล็ดข้าวฟ่างภายในปากถุงออกทุกถุง ให้เสร็จภายใน 1-2 วัน เสร็จแล้วทำความสะอาดบริเวณพื้นที่ภายในโรงเรือน จากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม 1 วัน วันต่อมาถอดปลอกคอออกแล้วดึงหน้าถุงพลาสติกให้เหยียดตรง แล้วใช้มีดโกนกรีดปากถุง
ด้านล่าง โดยการกรีดเข้าหาตัวเอง รดน้ำวันละ 3 ครั้ง คือ เช้า เที่ยง เย็น แล้วสังเกตว่าถุงใดมีดอกเห็ดออกดอกเป็นตุ่มงอกออกมาให้ใช้มีดโกนกรีดบริเวณไหล่ถุง โดยรอบออก ถ้าก้อนไปนยังไม่ออกดอกอย่ากรีดปล่อยไปเรื่อย ๆ โดยรดน้ำวันละ 3 เวลา และก้อนใดออกดอกเต็มที่แล้วใช้มีดคม ๆ ตัดส่งขายตลาดได้ อย่าพยายามดึงดอกเห็ดรุ่นแรกเพราะอาจทำให้หน้าก้อนเห็ดพังได้
** ให้สังเกตถ้าโรงเรือนร้อนเกินไป ดอกเห็ดจะมีขายาวไม่มีดอกหมวกเลย ควรระบายอากาศให้บ้าง โดยเปิดจั่วด้านหน้าและด้านหลังของโรงเรือน วันละ 2-3 ชั่วโมง
ศัตรูของเห็ดขอนขาว
จำพวกแมลง เช่น ไรไข่ปลา ถ้าระบาดในโรงเรือนจะทำให้เสียหายต่อผลผลิตได้ ควรป้องกันล่วงหน้าเสียก่อน เช่น ระหว่างบ่มเชื้อ ต้องฉีดพ่นทุก ๆ วัน โรงเรือนเปิดดอกต้องพ่นยาเสียก่อน ก่อนที่นำก้อนเห็ดเข้าไปในโรงเรือน ถ้าระบาดในระหว่างออกดอก ควรเก็บดอกเห็ดออกให้หมดแล้วพ่นด้วยยาเซฟวิน 85 อย่างเข้มข้น โดยใช้ยา 9 ช้อนแกงต่อน้ำ 1 ปิ๊ป หรือ 20 ลิตร ฉีดพ่นให้ทั่วแล้วปิดโรงเรือนไว้ 2 วัน ไม่ให้รดน้ำ พอครบ 2 วัน แล้วค่อยรดน้ำวันละ 3 ครั้ง
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. ชุมชนต้องการกิจกรรมนี้ทำให้เกิดความรักและความต้องการจะดำเนินกิจกรรม
2. ชุมชนเกิดรายได้เป็นรูปธรรม
อุปกรณ์ ->
1. การดูแลเรื่องการรดน้ำต้องให้สม่ำเสมอวันไหนฝนตกมากไม่ต้องรดน้ำมากเพียงผิวบาง ๆ ก็พอ
2. ถ้าเห็ดขาเหลืองเอาหญ้าคาลงบางส่วนให้ร้อน 2-3 วัน และลดการรดน้ำลงเหลือ 2-3 ครั้งต่อวัน
3. ถ้ามีแมลงรบกวน อย้าใช้ยาฆ่าแมลงฉีดพ่นดอกเห็ด ควรเก็บดอกเห็ดให้หมดเสียก่อนค่อยพ่นยา
ไล่แมลง
4. ไม่จำเป็นอย่าให้บุคคลอื่นเข้าไปในโรงเรือนเห็ด อาจจะนำเชื้อโรคหรือแมลงเข้าสู่โรงเรือนเราได้
5. มีปัญหาควรปรึกษาผู้รู้ทันที หรือศูนย์เชื้อเห็ดอีสานสาขาที่อยู่ใกล้บ้าน
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->