การทอผ้าลายขิต
โดย : นางเปลี่ยน แก้วสง่า ตำแหน่ง : ปราชญ์ชุมชน วันที่ : 2017-07-05-10:24:29ที่อยู่ : 140/1 หมู่ที่ 6 ตำบลโนนกาเล็น อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ผ้าทอลายขิด
เป็นภูมิปัญญาพื้นบ้านของไทยที่สืบทอดกันมาช้านาน ผ้าทอลายขิดส่วนใหญ่นิยมใช้วัตถุดิบจากเส้นใยฝ้ายมากเป็นอันดับหนึ่ง และรองลง มาก็คือเส้นใยไหม นำมาทอเป็นเครื่องใช้ต่างๆ อาทิ ปลอกหมอน ผ้าคลุมไหล่ ผ้าม่าน เสื้อ ผ้าซิ่น กระเป๋า ฯลฯ ซึ่งชาวบ้านหนองผือ ได้มีการทอสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น
วัตถุประสงค์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน
1. สืบเส้นด้ายยืนเข้ากับแกนม้วนด้ายยืน และร้อยปลายด้ายแต่ละเส้นเข้าในตะกอแต่ละชุดและฟันหวี ดึงปลายเส้นด้ายยืนทั้งหมดม้วนเข้ากับแกนม้วนผ้าอีกด้านหนึ่ง ปรับความตึงหย่อนให้พอเหมาะ กรอด้ายเข้ากระสวยเพื่อใช้เป็นด้ายพุ่ง
2. เริ่มการทอโดยกดเครื่องแยกหมู่ตะกอ เส้นด้ายยืนชุดที่ 1 จะถูกแยก ออกและเกิดช่องว่าง สอดกระสวยด้ายพุ่งผ่าน สลับตะกอชุดที่ 1 ยกตะกอชุดที่ 2 สอดกระสวยด้ายพุ่งกลับ ทำสลับกันไปเรื่อย ๆ
3. การกระทบฟันหวี (ฟืม) เมื่อสอดกระสวยด้ายพุ่งกลับก็จะกระทบ
ฟันหวี เพื่อให้ด้ายพุ่งแนบติดกัน ได้เนื้อผ้าที่แน่นหนา
4. การเก็บหรือม้วนผ้า เมื่อทอผ้าได้พอประมาณแล้วก็จะม้วนเก็บในแกนม้วนผ้า โดยผ่อนแกนด้ายยืนให้คลายออกและปรับความตึงหย่อนใหม่ ให้พอเหมาะ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
-
อุปกรณ์ ->
การทอผ้าฝ้ายลายขิต จะต้องใช้ความชำนาญสูง ถ้าทำผิด ก็จะไม่เป็นลวดลายตามที่เราต้องการ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
-
ข้อพึงระวัง ->