จักสานไม้ไผ่บ้านสร้างช้าง
โดย : นางสาวณัชรกานต์ ธานี ตำแหน่ง : เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชน วันที่ : 2017-04-05-13:36:22ที่อยู่ : สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเขื่องใน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ไผ่เป็นพันธุ์ไม้ที่อำนวยประโยชน์หลายประการ ทั้งประโยชน์ทางตรงและทางอ้อมใช้หน่อเป็นอาหาร ลำต้นสารพัดประโยชน์เป็นเครื่องใช้ ภาชนะ ที่พักอาศัย อุปกรณ์จับปลา วิถีชีวิตของคนอีสานที่กินข้าวเหนียวเป็นส่วนใหญ่ ภาชนะที่ใส่ข้าวเหนียวได้ดีก้อทำมาจากบ้านไผ่ คนอีสานเรียกว่า กระติบ และคนอีสานมีความรอบรู้ในการใช้ชีวิตที่เรียบง่ายสามารถนำวัสดุธรรมชาติ ที่มีอยู่ในพื้นที่มาทำเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือน มากมายนอกจากระติบข้าวที่กล่าวมาแล้ว การทำภาชนะที่ใช้ใส่ของได้สารพัด ทั้งการหิ้ว หาบ อย่างตะกร้า หรือ กะต้า แม้กระทั่งเครื่องมือจับสัตว์น้ำ ก้อทำจากไม้ไผ่ เช่น ลอบ เป็นต้น การรู้จักนำไผ่มาใช้ประโยชน์สารพัดเป็นการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น อย่างน้อยผู้ชายในชนบทอีสานต้องจักสานไม้ไผ่เป็นเกือบทุกคน
วัตถุประสงค์ ->
การเลือกไม้ไผ่ควรเลือกลำต้นที่มีความตรง ลำปล้องยาว ผิวเรียบเป็นมัน หลักจากตัดออกจากกอให้นำมาแช่น้ำตลอดทั้งลำเพื่อให้ไผ่มีความสดและป้องกันมด มอด เครื่องจักสานทุกอย่างที่ทำจากไผ่หากต้องการเพิ่มความแข็งแรง ทนทาน การรมควันเป็นวิธีการหนึ่งที่ช่วยได้ดีโดยใช้ฟางพรมน้ำหมาด ๆ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1. การเลือกไม้ไผ่ ควรเลือกไม้ไผ่ ที่มีปล้องยาวอายุประมาณ 10 เดือน ถึง 1 ปี
2. การจักตอก ต้องมีขนาดความกว้าง ความยาวให้เท่า ๆ กันทุกเส้น เพื่อจะได้กระติบรูปทรงสวยงาม
3. ก่อนที่จะเหลาเส้นตอก หรือขูดให้นำเส้นตอกที่จักแล้ว แช่น้ำประมาณ 1 ชั่วโมง เพื่อให้เส้นตอกอ่อนนุ่ม จะได้ขูดเหลาง่ายขึ้น แล้วนำไปตากแดด ให้แห้งสนิท เพื่อป้องกันเชื้อราก่อนลงมือสาน
อุปกรณ์ ->
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ข้อพึงระวัง ->