ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

จังหวัดหนองบัวลำภู ผลิตข้าวเหนียวคุณภาพดีที่ปลูกในพื้นที่จังหวัดหนองบัวลำภู ที่เป็นการปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ปลอดจากการใช้สารเคมีในพื้นที่เพาะปลูก ทำให้ได้ข้าวที่เมื่อผ่านกรรมวิธีการหุงแล้วมีความนุ่ม หอม  อร่อย เป็นเอกลักษณ์เด่นอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นข้าวที่ปลูกในพื้นที่ที่เหมาะสม เหมาะเจาะพอดี ทั้งสภาพภูมิประเทศที่เป็นที่ราบลุ่มแอ่งกระทะ มีเทือกเขาภูพานล้อมรอบ มีแม่น้ำน้อยใหญ่ถึง ๑๑ สายที่ไหลผ่าน มีความสูงจากระดับน้ำทะเลเฉลี่ยที่พอเพมาะคือ ๑๐๐ – ๒๐๐ เมตร จากระดับน้ำทะเล  ทำให้มีความเข้มของแสงที่พอเหมาะในเวลากลางวันและมีการไหลผ่านของกระแสลมที่พัดวนลงมาจากเทือกเขา ทำให้ตลอดทั้งปีในพื้นที่จังหวัดหนองบัวลำภูมีอุณหภูมที่เหมาะสมอย่างยิ่ง อีกทั้งยังอุดมสมบูรณ์ด้วยแร่ธาตุที่พืชต้องการ จะเห็นได้จากมีการขุดค้นพบแหล่งซากโบราณ ทั้งได้โนเสาร์สายพันธุ์กินพืช  ซากหอยหิน ๑๕๐ ล้านปี ที่บ่งบอกว่าพื้นที่บริเวณนี้เคยเป็นแหล่งน้ำและแหล่งพืช สำคัญมาก่อน และยังมีการค้นพบแหลงอารยะธรรมโบราณอีกหลายจุด รวมทั้งการพบเมล็ดข้าวสารกลายเป็นหินในพื้นที่ ซึ่งแสดงให้เห็นว่ามีการปลูกข้าวเหนียวมาแต่โบราณและมีการสืบทอดวัฒนธรรมการหุงข้าวและ การใช้ประโยชน์จากข้าวเหนียวมาแต่โบราณกาล การจะหุงข้าวให้อร่อยต้องมีการหุงแบบโบราณที่สืบทอดต่อๆกันมา จะได้ข้าวที่มีรสชาติหอมกรุ่น รสนุ่มชุ่มลิ้นเมื่อได้เคี้ยวข้าวแล้วอร่อยจนยากที่จะหยุดรัปทาน  จนกลายเป็นเสน่ห์ปลายจวัก ที่เมื่อได้กินแล้วหลงใหล จนเป็นที่มาของชื่อข้าวเหนียวผัวหลงที่ผัวรักผัวหลง ไม่อยากไปกินข้าวนอกบ้าน

  กลุ่มจึงได้นำข้าวมาแปรรูปอาหาร เพื่อเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์ การทำขนมข้าวแต๋น เป็นอีกภูมิปัญญาที่สืบทอดมาจากบรรพบุรุษ นำมาประยุกต์แปรรูปเป็นขนมขบเคี้ยวที่มีรสชาติอร่อย สามารถทำเป็นอาชีพเสริม เพิ่มรายได้ให้กับชุมชนได้

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อให้คนในชุมชนมีอาชีพ สร้างรายได้ ลดรายจ่าย

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.  ข้าวสารเหนียว   5 ลิตร
2. -แตงโม               1 ผล
3. -งาขาว                1 ขีด
4. -เกลือป่น            1 ช้อนโต๊ะ
5. -น้ำตาลปี๊บ         1 ถุง
6. -น้ำอ้อยผง          2 ขีด
7. -น้ำมันพืช           1 ขวด

อุปกรณ์ ->

อุปกรณ์ในการทำขนม   กระทะใหญ่  ตะหลิว ชาม  กระด้ง  หม้อนึ่ง  หวดนึ่งข้าว      

 ถุงบรรจุภัณฑ์   ฝากะปิสำหรับทำแม่พิมพ์  อุปกรณ์ในการทำความสะอาด  เครื่องรีดปากถุง   หม้อ  

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.นำ แตงโม 1 ลูก มาคั้นเอาแต่น้ำ แล้วนำไปผสมน้ำเปล่าให้ได้ 4 แก้ว ใส่เกลือ น้ำอ้อยผง งาขาว(ถ้ามี) คนให้เข้ากัน เก็บใส่ภาชนะไว้ (ควรทำก่อนนี่งข้าว)  หมายเหตุ ถ้าไม่มีแตงโม อาจเป็นน้ำผลไม้ชนิดอื่นก็ได้   เช่น มะม่วง หรือผลไม้ตามฤดูกาล

2.นำข้าวสาร(ข้าวเหนียว) มาแช่น้ำ 1 คืน นึ่งให้สุก พักไว้ให้เย็น แล้วนำมาคลุกกับ น้ำแตงโมที่เตรียมไว้แล้วทิ้งไว้ประมาณ 5 นาที

3.น้ำไปกดลงในพิมพ์ ไห้แน่นพอสมควร

4.นำข้าวออกจากพิมพ์ วางบนตะแกรง แล้วนำไปตากแดด ประมาณ 1 วันครึ่ง เมื่อแห้งแล้ว เก็บใส่ถึง มัดปากถุงให้แน่น

5.ใส่น้ำมันให้เต็มกระทะ ตั้งไฟให้ร้อนจัด เอาข้าวที่จากแห้งแล้วลงทอด ประมาณ 40 วินาที ข้าวแต๋นจะลอยชึ้น ให้ตัดออก นำมาวางบนตะแกรง เพื่อสะเด็ดน้ำมัน และพักไว้ให้เย็น

6.นำน้ำตาลปี๊บ เคียวไฟให้ตกทราย พักไว้ให้เย็นพอประมาณ แล้วนำมาหยดลงบนข้าว

7.ใช้ถุงพลาสติกสำหรับใส่อาหาร ขนาดที่ต้องการบรรจุขาย ถ้าจะให้ดี ปิดปากถุงให้มิดชิด กันลมเข้า วิธีง่ายๆ ไล่ลมออกจากถุง แล้วใช้เครื่องรีดปากถุง

 

ข้อพึงระวัง ->

เคล็ดลับในการปรุง

การทำน้ำอ้อยสำหรับหยอดหน้าข้าวแต๋น ให้เคี่ยวน้ำอ้อยจนข้นเหนียว ทิ้งไว้ให้เย็นก่อนแล้วค่อยหยอดลงไปที่หน้าข้าวแต๋น เพื่อให้ข้าวแต๋นกรอบได้นานขึ้น

เคล็ดลับในการเลือกเครื่องปรุง

การทอดข้าวแต๋น หรือ จืนข้าวแต๋น ต้องทอดในน้ำมันที่ร้อนจัด แล้วพลิกกลับไปมาจะทำให้ข้าวแต๋นพองตัว และกรอบอร่อย