สานสุ่มไก่
โดย : นายทองดี สมศรี วันที่ : 2017-03-15-22:00:41ที่อยู่ : บ้านเลขที่ ๔๘ หมู่ ๑๓ . ซอย - ถนน - ตำบล โนน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
คุณพ่อทองดี สมศรี ได้รับการสืบทอดวิธีการสานสุ่มไก่ยาวนานตั้งแต่บรรพบุรุษ เดิมผลิตเพียงแค่ใช้เองในครัวเรือนและในชุมชนเพื่อใช้เป็นอุปกรณ์ในการกักขังไก่ แต่ด้วยฝีมือที่ประณีต สุ่มไก่ที่มีความคงทนสวยงาม ทำให้เริ่มมีคนจากต่างหมู่บ้านมาขอซื้อเพื่อไปใช้งาน และเริ่มมีกลุ่มพ่อค้ามารับซื้อเพื่อไปจำหน่าย จนผลิตไม่ทัน จึงได้มีการสืบทอดภูมิปัญญาให้กับลูกหลานและคนในหมู่บ้านได้ช่วยกันสานสุ่มเพื่อให้ทันตามความต้องการของตลาด จนในปัจจุบันอาชีพสานสุ่มไก่ ได้เป็นอาชีพเสริมที่สร้างรายได้ให้กับชาวบ้านได้เป็นอย่างดี
วัตถุประสงค์ ->
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ไม้ไผ้
อุปกรณ์ ->
มีด
มีดจักตอก
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ขั้นที่ 1 หาไม้ไผ่ขนาดพอดีไม่แก่หรืออ่อนเกินไป
ขั้นที่ 2 ผ่าลำไผ่ออกเป็นเส้นๆ
ขั้นที่ 3 เหลาตอกเส้นไผ่เป็นตอกยืน ตอกยาว และตอกไผ่ตีน ความกว้างของตอก แต่ละแบบโดยประมาณ ตอกยืน 1.3-1.7 เซนติเมตร ตอกยาว 0.8 เซนติเมตรและ ตอกไผ่ตีน 1.6-2.0 เซนติเมตร
ขั้นที่ 4 ส่วนที่เป็นข้อไผ่นำมาเหลาเป็นตะขอข้อไผ่หลักหมุดยึดหัวสุ่ม เพื่อไม่ให้สุ่ม ขยับเขยื่อนในขณะสานขึ้นรูปหมุดยึดหัวสุ่ม เพื่อไม่ให้สุ่มขยับเขยื่อนในขณะสานขึ้นรูป
ขั้นที่ 5 ใช้ค้อนตอกตะขอข้อไผ่หลักหมุดยึดหัวสุ่มบนพื้นดินลานกว้าง เพื่อยึดสุ่มไก่ ไว้ใน การสานขึ้นรูปใช้ตอกยาวสานรอบ ๆ สุ่มไก่เพื่อขึ้นรูปแบบลายหนึ่ง (ยกหนึ่งข้ามหนึ่ง) โดยจุดเริ่มต้นของตอกยาวแต่ละเส้นเปลี่ยนตำแหน่งไปเรื่อย ๆ เพื่อให้สุ่มไก่ได้รูปทรงกลม
ขั้นที่ 6 สานตีนสุ่มไก่ โดยใช้ตอกไผ่ตีนประมาณ 5 เส้น
ขั้นที่ 7 การเลื่อยตัดปลายตอกยืนตีนสุ่มไก่ที่ยื่นยาวทิ้งไป
ขั้นที่ 8 ได้สุ่มไก่ที่เสร็จสมบรูณ์
ข้อพึงระวัง ->
- การเอาใจใส่ในทุกขั้นตอนการผลิต หากสานผิดต้องรีบดำเนินการแก้ไขทันที ไม่ปล่อยให้ผ่านไป
- การเลือกวัสดุในการสาน เลือกไม้ไผ่ที่ไม่อ่อนหรือแก่จนเกินไป