ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การสานตะกร้าพลาสติก

โดย : นายไพทูรย์ ศิริชัย วันที่ : 2017-08-29-10:07:48

ที่อยู่ : บ้านเลขที่ 129/1 บ้านสะพานใหม่พัฒนา หมู่ที่ 17 ต.ตาตุม อ.สังขะ จ.สุรินทร์

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

จากการที่ชาวบ้านส่วนใหญ่มีอาชีพในการทำการเกษตรอยู่กับธรรมชาติ อาศัยธรรมชาติในทุกๆเรื่อง รวมทั้งเครื่องไม้เครื่องมือในการทำการเกษตร ทำมาหากิน หรืออุปกรณ์ที่จำเป็นต้องใช้ในครัวเรือนจากสมัยก่อนที่วัตถุดิบๆต่างๆมาจากธรรมชาติเช่นกัน เช่น การสานตะกร้าเพื่อใส่สัมภาระไปไร่ไปสวน จะทำจากไม้ไผ่ ทำจากหญ้าที่มีในท้องถิ่นทำเพื่อใช้งานไม่มีรูปแบบที่แตกต่างกันมากขึ้นอยู่กับความถนัดของแต่ละบุคคลและประเภทการใช้งาน ไม่มีความคงทนมากมาย ชาวบ้านบางคนนำเส้นพลาสติกที่เหลือจากการรัดสิ่งของมาจากในเมือง มารัดสิ่งของแล้วรู้สึกว่ามีความคงทนและมีการดัดแปลงมาจักสานเป็นสิ่งของเครื่องใช้รวมทั้งจักสานเป็นตะกร้าพลาสติกเพื่อใช้ใส่สัมภาระที่จำเป็นและได้มีการดัดแปลงจากความคิดของผู้จักสานเองและจากการลอกเลียนแบบจดจำมาจากที่อื่น ที่พบเห็น จนพัฒนาและมีรูปแบบที่หลากหลาย                        

วัตถุประสงค์ ->

1.      เพื่อลดรายจ่ายในครัวเรือน

2.      เพื่อเพิ่มรายได้ในครัวเรือน

 

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1. เส้นพลาสติก สีและลวดลายต่างๆ ตามความชอบ

2. ภาพหรือรูปแบบที่ต้องการ

 

อุปกรณ์ ->

1. เส้นพลาสติก 5 ขีด

 2. กรรไกร

 3. หูถือกระเป๋า

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.  เลือกสายพลาสติก และสีสันที่ชอบ เพื่อให้เกิดลวดลายสวยงาม ได้พื้นสีฟ้า (สีสมมติ)  กับ ทำลายเป็นสีเขียว  (สีสมมติ)

2.  ตัดเส้นพลาสติก  สีฟ้า  (สีสมมติ)  ยาว 28 นิ้ว  จำนวน  14  เส้น   (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  และจำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)

3.  เริ่มจากวางเส้นพลาสติก  7  เส้น  เรียงให้เสมอกัน  เทคนิคคือเอาสมุดหนาๆ  มาทับไว้ไม่ให้เส้นพลาสติกเลื่อนไปมา  และนำอีก  7  เส้นมาขัดกันเป็นกากบาท  ให้อยู่กึ่งกลาง  และสลับขึ้นลงบนล่าง  และจัดเส้นให้เท่ากัน

4.  นำเส้นข้างใต้เส้น  ประมาณเส้นที่  3  ที่อยู่ข้างใต้  นำมาสอดและเป็นการล็อก  ทั้ง  2  ฝั่งซ้าย  ขวา  และทำการล็อกเช่นเดียวกัน ทั้งด้านบนและด้านล่าง

5.  พับเส้นทุกเส้น  ตามรอยที่เป็นขอบของการสาน  เป็นการขึ้นรูปตะกร้า

6.  เริ่มการตัดเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  เพื่อนำขึ้นรอบทำลายของตะกร้า  ใช้ความยาว  18  นิ้ว  จำนวน  11  เส้น  (วิธีตัดต้องให้เป็นปลายเฉียงๆ  เพื่อง่ายต่อการสอดสานกัน  จำนวนเส้นขึ้นอยู่กับขนาดของผลิตภัณฑ์ที่จักสาน)

7.  จากนั้นนำเส้นสีฟ้า  (สีสมมติ)  ที่ล็อกไว้ออกถอยออกมา  เพื่อเป็นการเตรียมเริ่มการสานขึ้นรูป

8.  ทำการขึ้นเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  มาขัดไปมายึดเกณฑ์จากตรงกลางของเส้นทั้งหมดก่อน  สลับไปมาเป็นตารางไปเรื่อย ๆ

9.  ชั้นที่  2  ดันเส้นให้ชิด  ก็สานสลับกันไปเป็นชั้นๆ  โดยจะต้องมีการล็อกเส้นเพื่อไม่ให้เลื่อนไปมาเสมอ

10.  พอสานไปจนใกล้ขอบก็ทำการเหน็บเส้นให้ไปทางเดียวกัน  ทิ่มลงไปทางก้นตระกร้า เพื่อเตรียมเอาเส้นสีเขียวมาทำขอบ

11.  เริ่มทำขอบนำเส้นพลาสติกสีเขียว  (สีสมมติ)  2  เส้นประกบกัน  แล้ววางทาบไปกับขอบตะกร้าดึงเส้นสีฟ้า  (สีสมมติ)  ที่ล็อกดึงกลับมา  แล้วก็สานทับไปกับขอบเส้นสีเขียว  (สีสมมติ)  แต่ต้องสลับลายสีไปด้วยเพื่อเป็นการสร้างขอบตะกร้าให้เกิดลวดลาย  ทำอย่างนี้ทุกเส้นรอบตะกร้า

12.  ขั้นทำการเก็บชาย  ตัดชายให้สั้นพอดีกับการซ่อนลายได้แล้วก็เหน็บเก็บเข้าไปด้านใน ทำทุกเส้นเพื่อความเรียบร้อย

13.  การทำหู  ตัดเส้นพลาสติก  2  เส้น แล้วนำมาตัดผ่าครึ่ง 

14.  เพื่อนำไปถัดสานขัดกันไปมานั้นไขว้เส้นพลาสติก  2  เส้นเข้าหากัน  โดยจะเรียงเป็น  4  เส้น  การถัก คือ นำเส้นซ้ายสุด  มาไขว้อ้อมไปด้านหลังวกกลับของเส้นที่  3  ต่อด้วยนำเส้นขวาสุด  นับถอยหลังไปไขว้ด้านหลังวกกลับเส้นที่  3  เช่นกัน  ทำสลับไปมาอย่างนี้จนสุดปลายพลาสติก

15.  นำมาติดหูที่ตัวตะกร้าโดยการรวบเส้นของหูเข้าด้วยกัน แบ่งแยกเป็น  2  ข้าง  แล้วร้อยเข้ากับตัวตะกร้า  สานเป็นลวดลาย  แล้วทำการเก็บปลายเส้นให้เรียบร้อย   สำหรับเป็นหูหิ้ว หรือแขวนก็ได้  หรือนำมาสอดใส่ในสายยางพลาสติก  แล้วนำไปติดหูที่ตัวตะกร้าแทนก็ได้

 

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดสุรินทร์
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา