ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

บ้านเขวาสินรินทร์ มีการสืบทอดการทอผ้าไหมกันมายาวนาน มีอาชีพเสริมการทอผ้าไหมเกือมทั้งหมู่บ้าน ฝีมือการทอผ้าไหมพื้นเมือง เช่น ผ้าไหมมัดหมี่โฮล ผ้าไหมมัดหมี่ลายอัมปรม สมอ อันลูยซีม หางกระรอง เป็นต้น 

วัตถุประสงค์ ->

1. มีภูมิปัญญาที่ถ่ายทอดจากรุ่รสู่รุ่น

2. มีการรวมกลุ่ม

3. มีการตลาดที่เข้มแข็ง

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กระบวนการ/ขั้นตอน->

การมัดหมี่โฮล

       ผ้าโฮลเป็นผ้าไหมมัดหมี่ที่มีลักษณะเฉพาะที่โดดเด่น นิยมใช้เส้นไหมน้อยในการทอ มีการมัดย้อมเส้นพุ่งด้วยวิธีการเฉพาะเรียกว่า จนองโฮล
โดยการมัดหมี่ผ้าโฮล นิยมมัดหมี่ 21 ลำ ซึ่งการมัดหมี่เพียงหนึ่งลาย สามารถทอได้ถึง 4 แบบด้วยกัน ได้แก่ (ลายโฮลผู้ชาย) 
ผ้าโฮลสะไรย์ (ลายโฮลธรรมดา หรือโฮลผู้หญิง) ผ้าโฮลเกียรติ และผ้าโฮลปะนะ
         ในการค้นลำมัดหมี่  มัดหมี่โฮลแต่ละลำจะเป็นอิสระต่อกัน การทอจะใช้เทคนิคการทอพิเศษโดยการทอผ้าให้ลายเฉียงขึ้นเรียกว่า “ปะน๊ะ” การมัดย้อม จะนิยมใช้สีธรรมชาติ และมัดย้อมหลายครั้ง ละเอียดทุกขั้นตอน  การย้อมสีผ้าโฮล คือ จะต้องให้ครูทอผ้ามาสอนวิธีการย้อมเสียก่อน เพราะถือกันว่าเป็นผ้าครู ที่จะต้องผ่านกระบวนการครอบบครูเสียก่อน ผ้าโฮลมี 5 สี ได้แก่ สีดำ, แดง,เหลือง,น้ำเงิน และเขียว สีเหล่านี้ได้จากการย้อมด้วยสีธรรมชาติ เนื้อผ้ามักมี 2 สี ด้านหน้าเป็นสีอ่อน อีกด้านหนึ่งเป็นสีเข้มกว่า

    ลายโฮลผู้หญิง (โฮลสะไรย์) เป็นผ้ามัดหมี่ที่เกิดจากการมัดหมี่ลวดลายเดียวกันกับ ผ้าโฮลเปราะห์ แต่เมื่อนำมาทอจะใช้วิธีการดึงลายให้เกิดลวดลาย อีกแบบหนึ่ง และเพิ่มองค์ประกอบของลวดลายเพิ่มเข้าไป คือมีลายสายฝน หางกระรอกและคั่นด้วยเส้นพื้นสีแดงครั่งเป็นต้น ซึ่งแตกต่างจากลายโฮลเปราะห์ เอกลักษณ์อย่างหนึ่งของผ้า คือบริเวณริมผ้าจะมีเส้นสันนูนขนานไปกันทั้งสองด้าน ในทิศของแนวเส้นพุ่งอันเนื่องจากการจัดลวดลายแล้ว ม้วนเส้นไหม ที่เหลือสอดเข้าในช่องว่างของเส้นยืน จากนั้นทอทับ ทำให้ริมผ้าของผ้ามัดหมี่สุรินทร์มีความหนาและแข็งแรง

ขั้นตอนการทอผ้าโฮล

       การทอผ้าโฮล จะใช้ฟืมหรือฟันหวี 42 นิ้ว เป็นผ้ามัดหมี่ 3 ตะกอ ชาวสุรินทร์ส่วนมากเมื่อเริ่มทอผ้าโฮลจะต้องทอสีเขียวก่อน เรียกว่า การเปิดตา แล้วตามด้วยทอมัดหมี่ โดยมีเส้นพุ่งสีอื่นทอสลับประกอบ ได้แก่ สีน้ำเงิน สีแดง สีเขียว และเส้นหางกระรอก

ข้อพึงระวัง ->