ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ผักพื้นบ้านและพืชสมุนไพรหลายชนิดบางบ้านก็มักมีติดครัวเรือนกันอยู่แล้วในรูปแบบของพืชผักสวนครัว ทั้งพริกขี้หนู ข่า ตะไคร้ กระชาย มะกรูด มะนาว แต่นอกเหนือไปจากพืชเหล่านี้ก็ยังมีผักพื้นบ้านและไม้สมุนไพรอีกหลายชนิดที่น่าปลูกและมีติดสวนเอาไว้ บางชนิดก็สวยงามพอที่จะปลูกเพื่อประดับสวนได้ด้วย ซึ่งแบ่งง่าย ๆดังนี้

ผักเลื้อย ได้แก่ ตำลึง มะระ มะระขี้นก ฟักข้าว ถั่วพู รางจืด ดีปลี อัญชัน ชมจันทร์  ผักปลัง เป็นต้น

ไม้พุ่มและไม้คลุมดิน เช่น หญ้าปักกิ่ง บัวบก ช้าพลู ผักกูด กระชาย หญ้าหนวดแมว ผักชีลาว โสน ผักหวานบ้าน ชะอม กระถิน ฟ้าทะลายโจร หม่อน รวมทั้งสมุนไพรต่างประเทศที่นิยมปลูกมากขึ้น เช่น โรสแมรี่ ออริกาโน ไธม์ เลมอนบาล์ม เบซิล มินต์ ตะใคร้ มะกรูด มะนาว

ไม้ยืนต้น เช่น สะเดา ขี้เหล็ก แค มะรุม ทองหลาง ยอ แต้ว

วัตถุประสงค์ ->

สร้างอาชีพเสริม เพิ่มรายได้

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

พันธุืพืชสมุนไพร

อุปกรณ์ ->

จอบ/เสียม/พลั่ว และวัสดุอุปกรณือื่นๆ ในการปลูก

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. ก่อนที่จะปลูกต้นไม้ลงในกระถาง จะต้องเลือกกระถางให้มีขนาดที่พอเหมาะกับต้นไม้นั้น เมื่อได้กระถางมาแล้ว ก็ใช้เศษกระถางแตกขนาดประมาณ 2-3 นิ้ว วางปิดรูก้นกระถาง ทุบอิฐมอญเป็นก้อนเล็ก ๆ ใส่ลงก้นกระถางให้สูงประมาณ 1 นิ้วเพื่อช่วยให้เก็บความชื้นและระบายน้ำได้ดีขึ้น
2. ใช้ดินที่ผสมแล้วใส่ลงไปประมาณครึ่งกระถาง นำต้นไม้วางลงตรงกลางแล้วใส่ดินผสมลงในกระถางจนเกือบเต็ม โดยให้ต่ำกว่าขอบกระถาง 1 นิ้ว กดดินให้แน่นพอประมาณ เพื่อไม่ให้ต้นไม้ล้ม
3. รดน้ำให้ชุ่มแล้วยกวางในร่มหรือในเรือนเพาะชำจนกว่าต้นไม้จะทรงตัว แล้วจึงยกออกวางกลางแจ้งได้

ข้อพึงระวัง ->

อย่างไรก็ตามแม้ว่าผักพื้นบ้านจะเป็นพืชที่ขึ้นได้ง่าย และไม่ต้องดูแลมากนัก แต่ก็ใช่ว่าผักพื้นบ้านทุกชนิดจะสามารถปลูกในสวนของเราได้ เพราะยังมีปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับสภาพอากาศและลักษณะเฉพาะของแต่ละท้องถิ่น ทางที่ดีจึงควรเลือกปลูกผักพื้นบ้านที่มีอยู่ในท้องถิ่นของเราจะดีกว่า สำหรับข้อคิดก่อนปลูกพืชก็มีง่ายๆ ดังนี้

1. เลือกผักที่ชอบ ผักที่จะปลูกควรเป็นพืชผักที่ปลูกง่าย ตัวเราและคนในครอบครัวชอบรับประทาน อีกทั้งยังควรนำมาทำอาหารได้หลากหลาย

2. เลือกให้เหมาะกับพื้นที่ หากคุณมีพื้นที่จำกัดก็ไม่ควรปลูกไม้ยืนต้นขนาดใหญ่เกิน หาไม้ระดับสูงต้นเล็กมาปลูกดีกว่า ส่วนไม้พุ่มให้ปลูกเป็นกลุ่ม ซึ่งผักพื้นบ้านส่วนใหญ่ไม่นิยมทำเป็นแปลงชัดเจนนัก เอาที่เราเดินเข้าไปเก็บได้สะดวกจัดกลุ่มให้ดูไม่รกตาก็พอ

3. เลือกต้นพันธุ์ผัก หากซื้อจากร้านต้นไม้ควรเลือกต้นที่สมบูรณ์ แข็งแรง มีใบใหม่จำนวนมาก ไม่มีโรคและแมลงเข้าทำลาย ส่วนพืชที่เก็บในท้องถิ่นมาปลูก บางชนิดอาจเก็บเมล็ดมาหว่าน ตอนจากต้นพันธุ์ หรือถอนทั้งต้นมาปลูกได้

4. ปลูกผสมผสานกับพืชผักและไม้ประดับที่มีอยู่แล้ว ได้ประโยชน์เป็นทั้งอาหาร ยาและตกแต่งสถานที่ในตัว นอกจากนี้ก็ควรปลูกไม้ดอกแซมไปใกล้กับบริเวณที่ปลูกผักเพื่อช่วงล่อแมลงที่มีประโยชน์ให้เข้ามากำจัดแมลงศักตรูพืชด้วย

5. ตำแหน่งที่ปลูกพืชผักพื้นบ้านก็ใกล้เคียงกับผักสวนครัวทั่วไป บริเวณที่ปลูกควรได้รับแสงแดดครึ่งวันจนถึงเต็มวัน เพื่อให้พืชเจริญเติบโตได้เต็มที่