การทำข้าวฮางบ้านดอนตาล
โดย : นายจิตติ สมัย วันที่ : 2017-03-17-10:05:02ที่อยู่ : บ้านดอนตาล ม.11 ต.พังโคน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
การนำ ข้าวเจ้าหอมมะลิหรือข้าวเหนียวในพื้นที่ ที่ชุมชนปลูกเองที่มีลักษณะเฉพาะสายพันธุ์ที่มีความโดดเด่นเรื่องกลิ่นหอมและวิตามินสูง ช่วยในการบำรุงร่างกายได้สารพัด ข้าวฮางบ้านดอนตาลได้นำภูมิปัญญาท้องถิ่นที่สืบทอดมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ถือเป็นการฟื้นฟูวัฒนธรรมเก่าๆ ที่มีมาแต่รุ่นปู่ย่าตายาย โดยจะนำข้าวเปลือกมาแช่ไว้ในน้ำประมาณ 1-2 วัน นำขึ้นมาพักไว้ 2 วัน จากนั้นก็นำมานึ่ง และตากเอาไว้ให้แห้ง แล้วนำไปตำด้วยครกกระเดื่อง(ครกมอง) ซึ่งจะได้เมล็ดข้าวสารสีเหลืองทอง และจมูกข้าวอยู่ครบ เหตุที่ยังเป็นสีเหลืองทองนั้นก็เพราะยังมีวิตามินเหลืออยู่ครบโดยเฉพาะอย่างยิ่งคือจมูกข้าว แต่ปัจจุบันใช้โรงสีแทนการตำด้วยครกเนื่องจากสะดวกและรวดเร็วกว่า
วัตถุประสงค์ ->
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ข้าวเปลือก (จ้าว / เหนียว)
อุปกรณ์ ->
เตา มวยนึ่งข้าว
กระบวนการ/ขั้นตอน->
ขั้นตอนดังนี้
1.การนำข้าวเปลือกมาบ่มพักไว้ 2 คืน
2.จากนั้นนำไปแช่น้ำประมาณ 2 วัน
3.และนำขึ้นมาพักไว้อีก 2 วัน เพื่อกระตุ้นให้เกิดการงอกของจมูกข้าว แล้วนำข้าวไปตากให้แห้ง 2แดด
4. หลังจากนั้นนำข้าวเปลือกที่ได้ไปนึ่ง ใช้เวลาในการนึ่งประมาณ 40 นาที โดยใช้มวยนึ่งข้าวหรือหม้อนึ่งความดัน
5. นำข้าวสุกที่นึ่งเสร็จใหม่ มาราดด้วยน้ำเย็นทันทีให้ทั่ว ทำซ้ำ 2 ครั้ง คือ ครั้งที่ 1 หลังการนึ่งเสร็จ ครั้งที่ 2 ห่างจากครั้งที่ 1ประมาณ 20 นาที
6. นำข้าวนึ่งไปตากผึ่งลม แห้งพอประมาณ ข้อควรระวังไม่ควรนำตากแดด
7. การแปรรูป เป็นกระบวนการสุดท้ายทำข้าวฮางงอก ซึ่งจะต้องอาศัยความชำนาญมากเพื่อไม่ให้เมล็ดข้าวแตกหัก มีวิธีการปฏิบัติ คือ *การตำด้วยครก (ครกตำมือ หรือครกกระเดี่ยง)
8. การคัดแยกเมล็ดข้าว เพื่อความบริสุทธิ์ และให้ได้เมล็ดที่สวยงาม จะต้องมีการคัดเลือกเมล็ดหักและสิ่งเจือปนออก
9. การบรรจุหีบห่อถ้าบรรจุในภาชนะธรรมดาเก็บรักษาไว้ในห้องอุณหภูมิปกติ เก็บได้นาน 3 เดือน ถ้าบรรจุระบบสุญญากาศสามารถเก็บได้นาน
ข้อพึงระวัง ->
ก่อนรับประทานห้ามแช่นำ้นานเกินไปข้าวจะเหนียวมาก