ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การสานตะกร้าหวาย

โดย : นายทองแสง กะพุทธา วันที่ : 2017-03-21-15:10:25

ที่อยู่ : บ้านโคกสามัคคี ตำบลต้นผึ้ง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

มนุษย์จะนำวัตถุดิบจากธรรมชาติเท่าที่จะหาได้ใกล้ตัวมาทำให้เกิดประโยชน์ เช่น การนำใบไม้ กิ่งไม้ ต้นไม้ประเภทเถานำมาสานมาขัดเป็นรูปทรงง่ายๆ เพื่อใช้เป็นภาชนะหรือมาสานขัดกันเป็นแผ่นเพื่อใช้สำหรับปูรองนั่ง รองนอน ก่อนที่จะพัฒนามาเป็นเครื่องจักสานที่มีความประณีตในยุคต่อๆ มา เครื่องจักสานเป็นงานศิลปหัตถกรรมที่มนุษย์คิดวิธีการต่างๆ ขึ้นเพื่อใช้สร้างเครื่องมือเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันด้วยวิธีการสอดขัดและสานกันของวัสดุ 
ที่เป็นเส้นเป็นริ้ว โดยสร้างรูปทรงของสิ่งที่ประดิษฐ์ขึ้นนั้นตามความประสงค์ในการใช้สอยตามสภาพภูมิศาสตร์ ประสานกับขนบธรรมเนียมประเพณีความเชื่อศาสนาและวัสดุในท้องถิ่นนั้นๆ

วัตถุประสงค์ ->

๑ สร้างอาชีพและรายได้

๒ ลดปัญหาการว่างงาน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

วัสดุที่ใช้ทำเครื่องจักสาน

1. ไม้ไผ่ เป็นไม้ที่ใช้ทำเครื่องจักสานมากมายหลายชนิด มีลักษณะเป็นไม้ปล้อง เป็นข้อ มีหนาม และแขนงมาก เมื่อแก่จะมีสีเหลือง โดยจะนำส่วนลำต้นมาใช้จักเป็นตอกสำหรับสานเป็นภาชนะต่างๆ

2. กก เป็นพันธุ์ไม้ชนิดหนึ่งที่ชอบขึ้นในที่ชื้นและมีขึ้นทั่วไป เช่น ในนา ริมหนอง บึง และที่น้ำท่วมแฉะ ลำต้นกลมหรือสามเหลี่ยม มีทั้งชนิดลำต้นใหญ่ยาว และลำต้นเล็กและสั้น ส่วนมากนำมาทอเสื่อมากกว่านำมาสานโดยตรง

อุปกรณ์ ->

วั

สดุและอุปกรณ์

วัสดุ

1. หวายหางหนู (เส้นเล็ก)

2. หวายน้ำ (เส้นใหญ่)

3. ไม้เจลย (ไม้ขึ้นตามริมน้ำ)

4. หวายใหญ่ (อยู่บนบก)

5. เพนกเปรียบ (ขึ้นอยู่ตามชุมชน)

6. ตะปูเข็ม

อุปกรณ์

1. ฆ้อนตีตะปู (ขนาดเล็ก)

2. แป้นเจาะรู (ทำจากเหล็ก)

3. มีดตอก

4. ลูกกรง

5. เหล็กปลายแหลม

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ขั้นตอนและวิธีการทำตะกร้า

1. คิดแบบ  ออกแบบรูปทรง เช่น สี่เหลี่ยม กลม กระจาด โตก ฯลฯ

2. ทำฐานตารูปแบบ

3. ขึ้นลูกกรงเป็นชั้นๆ

4. พันขอบบน

5. จูงนางปากขอบ

6. ตึงวงจับหรือมือจับ

7. พันงวงจับหรือมือจับ

8. ตกแต่งให้สวยงาม

 

รูปแบบรูปทรงของตะกร้าหวาย

1.  ตะกร้าทรงกลมแบบกระจาด

2.  ตะกร้ากลมแบบมือจับ

3.  ตะกร้าแบบทรงเหลี่ยม

4.  ตะกร้าแบบทรงรีหรือรูปไข่

5.  ตะกร้าใส่ผ้าทรงกลม 3 ชั้น หรือ 4 ชั้น

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดสกลนคร
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา