ความรู้สัมมาชีพชุมชน

ทอผ้าไหมมัดหมี่

โดย : นางทองใบ ไชยอินทร์ วันที่ : 2017-03-30-09:57:15

ที่อยู่ : 99 หมู่ที่ 6 ตำบลตาเกษ อ.อุทุมรพิสัย จ.ศรีสะเกษ

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

มีความสนใจและมีความรู้จากประสบการณ์ที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นและเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาชาวบ้าน 

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัว

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

1.       เส้นไหม

2.       ด่างฟอก/เกลือ

3.       สีย้อมไหมธรรมชาติ

4.       โคลน

อุปกรณ์ ->

1.       ฟืม

2.       กี่

3.       กระสวย   4 หลอด  5  หลา  6  อัก

font-size:16.0pt;line-height:115%;font-family:"TH SarabunIT๙","sans-serif"'>โคลน

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1.       จัดหาเส้นไหม/ด้าย

2.       นำเส้นไหม/ด้ายไปย้อมตามแบบธรรมชาติโดยการนำเปลือกไม้ที่ให้สีมาต้มแล้วเก็บน้ำไว้ย้อมเส้นด้ายรวมทั้งการเก็บโคลนตมมามาไว้หมักย้อมผ้าให้เกิดความหม่นการได้มาซึ่งเปลือกไม้ให้สีและฟืนนั้นซึ่งได้มาจากชุมชน

3.       การกวักเป็นขั้นตอนสำคัญของการทอผ้า เนื่องจากต้องทำเส้นใยให้ตึงอย่างสม่ำเสมอ

4.       การค้นเป็นขั้นตอนการแยกเส้นไหม/ด้ายที่ได้มาจากขั้นตอนการกวักไปสู่การย้อมทอ ซึ่งต้องใช้ความชำนาญการพิเศษเช่นกัน เพื่อให้ได้ขนาดความยาวของเส้นใยเท่ากันการควบคุมความตึงของเส้นใยให้สม่ำเสมอจึงสำคัญยิ่ง

5.       การมัด ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนการขึ้นลายด้วยการพันผูกเชือกฟางเพื่อกันสีกับกลุ่มเส้นใยก่อนย้อมซึ่งเป็นขั้นตอนที่ทำได้ทุกคนเพราะได้ใช้แบบลายรองรับการผูกมัดเส้นไว้ด้านล่างจึงเป็นขั้นตอนที่สามารกระจายงาน กระจายรายได้และกระจายการเรียนรู้เพื่อสืบทอดภูมิปัญญาโดยเฉพาะเยาวชนของหมู่บ้านให้ได้สัมผัสกับภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าของบรรพบุรุษพร้อมกับมีรายได้ประจำอย่างมีความภาคภูมิใจ

6.       การย้อม ซึ่งขั้นตอนการทำสีธรรมชาติจะประสานกับขั้นตอนการมัดด้วยในกลุ่มเส้นใยชุดหนึ่งจะต้องผ่านขั้นตอนการมัดย้อมหลายรอบ ตามลักษณะลวดลายที่ต้องการจึงจะนำไปทอได้พืชที่ให้สีนำมาเป็นวัตถุดิบสำคัญ ได้แก่ ดอกอัญชัญ((สีม่วง) เปลอกมะม่วง(สีเขียว) เปลือกประดู่ ลูกหมากและครั่ง (สีแดง) งิ้วป่า(สีโอวัลติน) น้ำโคลน (สีดำ/น้ำตาล) เป็นต้น เมื่อได้วัตถุดิบแล้วจะต้องนำมาช่น้ำและต้มเอาน้ำสีออกมาเก็บไว้ก่อนเป็นการเบื้องต้นด้วยเมื่อปล่อยให้แห้งจะได้สีไม่สมบูรณ์เมื่อจะทำการย้อมอีกทีทั้งนี้จะมีกรรมวิธีที่ประณีตไม่ด้อยไปกว่าขั้นตอนอื่น

7.       การทอจะมีสมาชิกในครัวเรือนช่วยกันปั่นด้ายเพื่อทำเส้นพุ่งบางคนช่วยแก้เชือกมัดหมี่ง

6.0pt;line-height:115%;font-family:"TH SarabunIT๙","sans-serif"'>

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดศรีสะเกษ
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา