เทคนิคการสร้างสัมมาชีพชุมชน บ้านป่าดู่
โดย : นางธัญสิริ บรรลังก์ วันที่ : 2017-03-29-08:39:10ที่อยู่ : สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอวังหิน
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
แผนการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๔ ) ได้กำหนดยุทธศาสตร์การสร้างความเป็นธรรม ลดความเหลื่อมล้ำในสังคม เป็น ๑ ใน๑๐ ยุทธศาสตร์ การพัฒนาตามแผน และรัฐบาลได้กำหนดนโยบายการบริหารราชการแผ่นดิน จำนวน ๑๑ ด้าน ซึ่งเป็นนโยบายด้านการลดความเหลื่อมล้ำของสั่งคมและการสร้างโอกาสในการเข้าถึงบริการของรัฐ เป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญที่มุ่งหวังแก้ไขปัญหาเกี่ยวกับปากท้องของประชาชนในระดับล่างที่เป็นคนส่วนใหญ่ของประเทศ โดยมีแผนงานที่สำคัญคือแผนการพัฒนาเศรษฐกิจรากฐานและชุมชนเข้มแข็ง ซึ่งได้มอบหมายให้กระทรวงมหาดไทย โดยมีกรมการพัฒนาชุมชน เป็นหน่วยงานหลักในการบูรณาการไปสู่การปฏิบัติ
ปัจจุบันสถานการณ์ประกอบอาชีพของประชาชนภาคการเกษตรในชุมชน มีความเสี่ยงที่เกิดจากการประกอบอาชีพแบบดั้งเดิม ไม่มีอาชีพหรือรายได้เสริมหลังฤดูการผลิต มีการรวมตัวกันเป็นกลุ่มอาชีพค่อนข้างน้อย หรือมีแต่ไม่ได้รับการส่งเสริมและพัฒนาอย่างพอเพียง ประชาชนเคลื่อนย้ายไปประกอบอาชีพในเมือง ซึ่งส่วนราชการมีศูนย์ฝึกอาชีพ/แหล่งเรียนรู้การประกอบอาชีพ แต่ไม่ได้ใช้ประโยชน์เท่าที่ควร ปราชญ์ชุมชนด้านอาชีพที่เชี่ยวชาญและประสบผลสำเร็จในการประกอบอาชีพในหมู่บ้าน มีส่วนน้อยที่สามารถถ่ายทอดให้คนอื่นๆปฏิบัติตามให้สำเร็จได้
ในปี ๒๕๖๐ กรมการพัฒนาชุมชนได้มุ่งเน้นการยกระดับเศรษฐกิจ เพื่อทำให้ชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้น โดยมีการสร้างสัมมาชีพและมีรายได้เพิ่มขึ้น โดยการสร้างสัมมาชีพชุมชนบนหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ให้ประชาชนได้รับการพัฒนาอาชีพและมีรายได้ โดยให้ชาวบ้านสอนชาวบ้านในสิ่งที่เขาอยากทำ ฝึกปฏิบัติจริงเพื่อให้สามารถนำไปประกอบอาชีพได้ จนพัฒนาเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ ให้กับครัวเรือน และต่อยอดสู่การรวมกลุ่ม จัดตั้งเป็นกลุ่มอาชีพที่มีความเข้มแข็งต่อไป
อำเภอวังหิน จังหวัดศรีสะเกษ มีพื้นที่ดำเนินการส่งเสริมและสนับสนุนการสร้างสัมมาชีพชุมชน จำนวน 26 หมู่บ้าน บ้านป่าดู่ หมู่ที่ 3 ตำบลทุ่งสว่าง เป็น 1 ใน 26 หมู่บ้าน ที่ดำเนินการตามโครงการจนสามารถสรุปบทเรียนจากกการดำเนินการได้ดังนี้
วัตถุประสงค์ ->
1.ทบทวน เตรียมเนื้อหา จัดทำแผนงาน ที่จะถ่ายทอดความรู้
2. ประสานปราชญ์ชุมชนในหมู่บ้านที่ได้รับการคัดเลือกเข้าร่วมประชุม
3. เตรียมวัสดุ อุปกรณ์ สถานที่ในการจัดประชุม ให้พร้อม
4. จัดประชุมเตรียมความพร้อมของทีมสัมมาชีพชุมชน โดยดำเนินการดังนี้
4.1 ลำดับแรก ต้องสร้างความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับสัมมาชีพชุมชน ให้กับปราชญ์ชุมชนได้เข้าใจถึงความเป็นไปเป็นมา วัตถุประสงค์ ขั้นตอนการดำเนินงาน และผลประโยชน์ที่จะได้รับหลังจากดำเนินการ
4.2 ถ่ายทอดเทคนิคการเป็นวิทยากรสัมมาชีพชุมชน ให้กับปราชญ์ชุมชน เพื่อให้ปราชญ์ชุมชน มีทักษะในการถ่ายทอด มีความรู้ และเทคนิคการเป็นวิทยากร เพื่อที่จะได้สามารถไปถ่ายทอดความรู้ให้กับครัวเรือนเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ
4.3 แบ่งครัวเรือนรับผิดชอบ 1 คน ต่อ 4 ครัวเรือน
4.4 ทบทวน และจัดทำแผนการฝึกอบรมอาชีพ การส่งเสริม สนับสนุน กำกับและติดตามครัวเรือนสัมมาชีพ
4.5 วิเคราะห์ข้อมูลความต้องการฝึกอาชีพ
4.6 จัดเตรียมพื้นที่ฝึกอบรม ศึกษาดูงาน และวัสดุ/อุปกรณ์ในการฝึกอาชีพ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชน มีความมุ่งมั่น ทำงานด้วยความตั้งใจจริง ใส่ใจในงานที่ทำ และมีติดตาม ส่งเสริมสนับสนุนครัวเรือนเป้าหมาย ให้กำลังใจ ให้คำแนะนำแก่ครัวเรือนเป้าหมายอย่างสม่ำเสมอ
อุปกรณ์ ->
การถ่ายทอดความรู้ให้กับปราชญ์ชุมชน ผู้ถ่ายทอดต้องเตรียมความพร้อม วางแผนงานมาเป็นอย่างดี จึงจะสามารถถ่ายทอดความรู้ให้กับผู้รับการถอดได้อย่างมีประสิทธิภาพ และเข้าใจมากที่สุด
กระบวนการ/ขั้นตอน->
เจ้าหน้าที่พัฒนาชุมชนได้สนับสนุนการขับเคลื่อนสัมมาชีพชุมชนโดยคัดเลือกปราชญ์ชุมชนคือนางสุพรรณ มโนรมย์ เป็นวิทยากรสัมมาชีพชุมชนบ้านป่าดู่ เข้ารับการฝึกอบรมตามโครงการพัฒนาผู้นำสัมมาชีพเป็นวิทยากรสัมมาชีพชุมชน ที่ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนจังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งเป็นผู้ที่ประกอบสัมมาชีพ ที่มีความรู้ความชำนาญในการประกอบอาชีพปลูกดอกมะลิและร้อยมาลัยมะลิ ประสบความสำเร็จและมีความมั่นคงในอาชีพเป็นที่ยอมรับของคนในชุมชนพร้อมมีจิตอาสาที่จะถ่ายทอดและขยายผลไปยังบุคคลอื่นๆในชุมชน
นางสุพรรณ มโนรมย์ และทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน รวม ๕ คน ดำเนินการขับเคลื่อนสัมมาชีพชุมชนบ้านป่าดู่ พร้อมกับจ้าหน้าที่สำนักงานพัฒนาชุมชนและทีมสนับสนุนการขับเคลื่อนสัมมาชีพชุมชนประกอบด้วย เครือข่าย 4 องค์กรคือ ศอช. กลุ่มสตรี ผู้นำอช. กลุ่มออมทรัพย์ ดังนี้
๑. ประชุมเชิงปฏิบัติการวิทยากรสัมมาชีพระดับจังหวัด ได้เข้าร่วมสร้างเครือข่ายแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกับจังหวัด
๒. .เตรียมความพร้อมทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน ที่หอประชุมอำเภอวังหิน
๓. .ส่งเสริมการสร้างสัมมาชีพชุมชนในระดับหมู่บ้าน ดังนี้
-ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้านได้ให้องค์ความรู้แก่ครอบครัวเป้าหมายสัมมาชีพ จำนวน 20 ครัวเรือน ในเรื่องสัมมาชีพชุมชน จะต้องเป็นอาชีพที่พึงมีลักษณะดังนี้อาชีพที่ไม่เบียดเบียนตนเอง ไม่เบียดเบียนผู้อื่น ไม่เบียดเบียนสิ่งแวดล้อม และมีรายได้มากกว่ารายจ่าย เป็นความพยายามที่จะปรับจากการทำมาหากิน เป็นการทำมาค้าขาย โยไม่ได้เอากำไรสูงสุดเป็นตัวตั้งหรือเป็นเป้าหมายสุดท้ายและต้องคำนึงถึงความเป็นธรรมทางสังคม กล่าวคือความสุขของตนและคนทำงานรวมถึงประโยชน์ของผู้บริโภคและผู้รับบริการเป็นหลัก
- วิทยากรสัมมาชีพชุมชนพร้อมทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน ได้นำเสนอองค์ความรู้ในเรื่องของการปลูกดอกมะลิพร้อมสาธิตกิจกรรมการร้อยมาลัยมะลิ
-ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน นำครอบครัวครัวเรือนเป้าหมายศึกษาดูงานที่บ้านหนองกอง หมู่ที่ ๔ ตำบลทุ่งสว่าง
-ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน รับมอบวัสดุสาธิตพร้อมแสดงการสาธิตกิจกรรมร้อยมาลัยมะลิ
๔ .ทีมวิทยากรสัมมาชีพชุมชนระดับหมู่บ้าน สนับสนุนการจัดตั้งและพัฒนากลุ่มอาชีพ เดิมที่มีอยู่แล้วให้ดียิ่งขึ้นพร้อมสนับสนุนให้วิทยากรสัมมาชีพชุมชนคือนางสุพรรณ มโนรมย์ ได้สมัครพัฒนาตนเองตามระบบมาตรฐานการพัฒนาชุมชน
๔.๒ เทคนิค
(๑) ใช้เทคนิค การการสร้างแรงบันดาลใจ เขาทำได้เราทำได้ ความพยายามอยู่ที่ไหนความสำเร็จอยู่ที่นั่น
(๒) ใช้เทคนิค สร้างการมีส่วนร่วม เจ้าหน้าที่ต้องมีส่วนร่วมในลักษณะช่วยเหลือ แนะนำ เป็นผู้กระตุ้นให้เกิดกิจกรรมสัมมาชีพ ไม่ใช่การชี้นำ
ข้อพึงระวัง ->