การเพาะเห็ดนางฟ้า-นางรม
โดย : นายฐานัส ยอดยา วันที่ : 2017-03-23-20:35:45ที่อยู่ : บ้านดอนม่วง ม.9 ต.ดู่ อ.ราษีไศล จ.ศรีสะเกษ
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
เห็ดนางฟ้า-นางรมเป็นเห็ดอีกกลุ่มหนึ่งที่เป็นที่นิยมรับประทานมีทั้งแบบเห็ดสด แบบบรรจุกระป๋อง หรือแม้แต่ตากแห้ง ความนิยมในการบริโภคเห็ดมีมากขึ้นเรื่อยๆ ตามรูปแบบและรสชาติของเห็ดตระกูลนางฟ้า-นางรม ซึ่งเห็ดชนิดนี้มีส่วนประกอบของไวตามิน กรดอะมิโนจำเป็นอยู่หลายชนิด ตัวดอกเห็ดใช้บำบัดอาการปวดเอว ปวดขา อาการชาตามแขน ขา ขยายหลอดเลือดและอาการเอ็นยึด น้ำสารสกัดจากดอกเห็ดยับยั้งเซลล์มะเร็งได้
วัตถุประสงค์ ->
1) เพื่อบริโภคและจำหน่าย
2) เพื่อสร้างรายได้ให้แก่ครัวเรือนและใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
3) เพื่อสร้างกลุ่มอาชีพให้เข้มแข็ง
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
อุปกรณ์ ->
วัสดุที่ใช้ในการเตรียมก้อนเชื้อ
1) ขี้เลื่อยไม้ยางพาราแห้ง 100 กก.
2) รำละเอียด 5 กก.
3) ชีโกล 10 - 20 ซีซี
4) ปูนขาว 1 กก.
5) ยิปซั่ม 1 กก.
6) ดีเกลือ 200 กรัม
7) ชอแม๊กซ์ 10-20 ซีซี
8) น้ำสะอาด 60 - 70 ลิตร
9) ถังนึ่งก้อนเห็ด ขนาด 200 ลิตร
กระบวนการ/ขั้นตอน->
วิธีการผลิตก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า – นางรม
1) นำส่วนผสมต่างๆ มาคลุกเคล้าให้เข้ากัน
2) เติมน้ำลงไปผสมควรผสมให้ความชื้นกระจายให้ทั่วสม่ำเสมอให้ได้ความชื้นประมาณ 65-75 % ทดสอบโดยใช้มือกำส่วนผสมแล้วบีบถ้ามีน้ำซึมออกมาแสดงว่าชื้นเกินไปให้เติมขี้เลื่อยลงไป ถ้าไม่มีน้ำซึมออกมาให้แบมือออก ส่วนผสมจะจับกันเป็นก้อนและแตกออก 2-3 ส่วนแสดงว่าใช้ได้
3) บรรจุใส่ถุงพลาสติกทนร้อนที่ใช้เพาะเห็ด ถุงละประมาณ 8-10 ขีดอัดให้แน่นพอประมาณใส่คอขวดพลาสติกหุ้มด้วยสำลีและกระดาษ
4) นำไปนึ่งด้วยหม้อนึ่งลูกทุ่งที่อุณหภูมิ 100 องศาเซลเซียส (น้ำเดือด) นาน 3-4 ชั่วโมง
5) หลังจากนึ่งแล้วทิ้งไว้ให้เย็น ใส่เชื้อลงไป นำก้อนเชื้อไปบ่มในที่มืดและอุณหภูมิสูงประมาณ 28 - 35 องศาเซลเซียส เพื่อเร่งการเจริญเติบโตของเส้นใย เส้นใยเห็ดจะเจริญเต็มถุงประมาณ 3 - 4 สัปดาห์
6) เมื่อเส้นใยเดินเต็มถุงแล้วให้พักก้อนเชื้อระยะหนึ่งเพื่อให้เส้นใยสะสมอาหารและพร้อมจะเจริญเป็นดอกเห็ดแล้วนำไปเปิดดอกในโรงเรือนต่อไป
การเปิดถุงก้อนเชื้อเห็ดนางฟ้า – นางรม ทำได้ 4 วิธี คือ
1) การเปิดปากถุงโดยการม้วนปากถุงลง โดยการดึงคอขวดออก พร้อมกับม้วนปากถุงลงไปจนถึงก้อนเชื้อ แล้วนำไปวางบนชั้นภายในโรงเรือน ข้อเสียของการเปิดถุงโดยวิธีนี้คือ โอกาสที่น้ำจะขังในถุงและทำให้ก้อนเชื้อเสียมีมาก
2) การเปิดปากถุงโดยใช้มีดปาดปากถุงบริเวณคอขวดออก แล้วนำไปวางบนชั้น เพาะเห็ด วิธีนี้มีข้อเสียคล้ายกับวิธีแรก
3) การกรีดปากถุงโดยใช้มีดคมๆ กรีดข้างถุงเป็น 4 แนว แล้วนำไปวางตั้งหรือแขวนในแนวตั้ง ข้อเสีย คือเปลืองเนื้อที่ในการวางก้อนเชื้อ
4) ดึงจุกสำลีออกแล้วนำก้อนเชื้อมาวางเรียงซ้อนกันภายในโรงเรือน ให้เห็ดเจริญออกมาทางปากถุงทางเดียวเป็นวิธีที่นิยมใช้กันมากเพราะประหยัดเนื้อที่ภายในโรงเรือนและน้ำไม่ขังในก้อนเชื้อ
ข้อพึงระวัง ->
1) ควรดูแลโรงเรือนหรือตู้เพาะให้ดีอย่าให้มีรูมากเกินไม่ควรให้ความชื้นต่ำกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ และควรใช้เครื่องมือรดน้ำที่เป็นบัวรดฝอยละเอียดมากๆ ฉีดน้ำให้เป็นฝอยชื้นที่ผิวหน้าของก้อนเชื้อหรือวัสดุคลุม อย่าให้มากถึงกับเปียกโชกหรือน้ำขัง ฉีดทีละน้อยแต่บ่อยครั้งดอกเห็ดที่ชุ่มน้ำเกินไปเมื่อตัดแล้วจะเสียเร็วเก็บไว้ได้ไม่ทน