ความรู้สัมมาชีพชุมชน

เย็บผ้า

โดย : นางอำพรรณ สาวะน้อย วันที่ : 2017-03-07-10:33:23

ที่อยู่ : 45/1 ม.7 ต.บ้านกลาง

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เนื่องจากรายได้ไม่เพียงพอ และรายจ่ายที่เพิ่มขึ้น ทำให้ต้องหาอาชีพเสริม เพื่อหารายได้ให้เพิ่มขึ้น  จึงได้จัดกลุ่มทเย็บผ้า โดยมีผู้รับซื้อ และ จัดจำหน่ายในงานต่าง ๆ ทำให้มีรายได้เสริมเพื่อใช้จ่ายในครัวเรือน

วัตถุประสงค์ ->

หารายได้

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

  • เข็ม
  • ด้ายหรือไหมปัก

อุปกรณ์ ->

-

กระบวนการ/ขั้นตอน->

สอย (Slip Stitch หรือ Ladder Stitch)

การสอยแบบนี้เป็นที่นิยมเก็บชายปลอกหมอนหรือชิ้นงานที่ต้องการเก็บปลายแบบไม่ต้องการให้เห็นด้ายค่ะ เพราะการสอยจะทำให้ไม่เห็นด้ายเป็นเพียงจุดเล็ก ๆ ค่ะ เพราะอย่างนั้นเราจึงควรเลือกด้ายให้เข้ากับสีผ้าที่สุดนะคะ

  1. ร้อยด้านเข้ากับเข็ม มัดปมปลายด้ายด้านหนึ่งค่ะ จากนั้นก็แทงเข็มตรงรอยพับขอบผ้าด้านในค่ะ
  2. แทงเข็มลงบนผ้าอีกผืนตรงข้ามกับจุดแรกที่เราแทงเข็มขึ้นในขั้นตอนก่อนหน้าค่ะ แทงตรงรอยพับจากด้านนอกเข้าไปด้านใน ตรงจุดนี้จะเป็นจุดที่เชื่อมให้ผ้าทั้ง 2 ผืนติดกันนะคะ ต้องสอยให้ทั้ง 2 จุดตรงกันในแต่ละด้านเพื่อจะได้ซ่อนด้ายได้ค่ะ แต่อย่าเพิ่งดึงเข็มให้สุดนะคะ ค้างไว้อย่างนั้นก่อน
     
  3. แทงเข็มขึ้นจากจุดเดิมบนผ้าชิ้นเดิมไป ⅛ นิ้ว แล้วดึงเข็มขึ้นให้สุดค่ะ
  4. แทงเข็มลงบนผ้าอีกชิ้นในจุดที่ตรงกับจุดที่เราแทงเข็มขึ้นมาในขั้นตอนก่อนนะคะ แล้วก็แทงเข็มขึ้นจากจุดนี้ไปอีก ⅛ นิ้วแล้วค่อยดึงเข็มขึ้นให้สุดค่ะ
     
  5. ทำซ้ำวิธีเดิมนะคะ นั่นคือแทงเข็มลงบนผ้าชิ้นตรงข้ามในจุดเดียวกับที่เราแทงเข็มขึ้นค่ะ ทำซ้ำไปเรื่อย ๆ เลยจนสุดชิ้นงาน
     
  6. รอยสอยที่ได้จะดูเหมือนขั้นบันไดของบันไดลิงเลยนะคะ เป็นขั้น ๆ เสมอกัน ข้อสำคัญของการสอยก็คือต้องดึงด้ายให้ตึงและเลือกสีด้ายให้เป็นสีเดียวของผ้าค่ะ 


เนา (Running Stitch)

เนาคือการเย็บแบบด้านเส้นสีเขียวทั้ง 2 เส้นด้านบนค่ะ เป็นการเย็บแบบง่ายที่มักใช้เย็บขอบแบบธรรมดาพื้นฐาน และเมื่อต้องการยึดผ้า 2 ชิ้นเข้าด้วยกันแบบชั่วคราวแล้วละก็ การเย็บเนาตะเข็บค่อนข้างห่างกันก็เป็นตัวเลือกที่ดีค่ะ แต่หากต้องการตะเข็บแน่นหนาก็ให้เย็บถี่ ๆ ค่ะ

  1. ร้อยด้ายเข้าในเข็มแล้วมัดปมที่ปลายด้านหนึ่ง แทงเข็มจากผ้าด้านหลังเพื่อจะได้ซ่อนปมไว้ด้านหลังผ้าค่ะ
  2. แทงเข็มลงไปในผ้าจากจุดแทงขึ้นเมื่อกี้ ½ นิ้ว แล้วแทงเข็มกลับขึ้นมาอีกครั้งด้วยระยะห่างที่เท่ากันซึ่งก็คือ ½ นิ้วค่ะ
  3. ทำแบบเดิมไปเรื่อย ๆ ค่ะ ให้ได้ระยะห่างเท่ากันจนสุดชิ้นงานค่ะ เมื่อเนาเสร็จแล้วก็จะดูเหมือนเส้นประเลยค่ะ จะปรับขนาดความห่างหรือถี่ของตะเข็บยังไงก็ได้นะคะ ขอแค่เย็บให้เท่ากันก็พอ

สอยฟันปลา (Catchstitch)

สอยฟันปลาสีฟ้าที่เห็นด้านบนนี้เป็นตะเข็บแบบเห็นเพียงครึ่งเดียวตรงผ้าด้านหน้านะคะ และยังเป็นตะเข็บที่เหมาะมากสำหรับเย็บขอบผ้า หรือใช้กับงานที่เป็นวงกลมอย่างผ้าปูโต๊ะหรือโซฟา ทั้งยังเหมาะสำหรับเย็บผ้าซับในของผ้าม่านอีกด้วยนะคะ

  1. รีดผ้าให้เรียบก่อนนะคะ จะช่วยให้เย็บได้ง่ายขึ้น
  2. เริ่มเย็บจากด้านซ้ายของผ้าชิ้นล่าง แทงเข็มขึ้นจากด้านล่าง ผูกปมซ่อนไว้ด้านล่างเลย
  3. ปักเข็มลงบนผ้าอีกชิ้นที่อยู่ด้านบนค่ะ แทงเข็มย้อนกลับไป ⅛ นิ้ว แล้วดึงเข็มขึ้น
     
  4. ปักเข็มกลับมายังผ้าชิ้นล่างค่ะ โดยให้ไหมปักพาดทับไหมที่ปักไว้ก่อนหน้านี้ในแนวทแยง จากนั้นก็แทงเข็มขึ้นห่างจากจุดที่ปัก ⅛ นิ้วค่ะ เท่านี้เราก็จะได้ลายปักสอยฟันปลาแล้วนะคะ
  5. ปักแบบเดิมซ้ำไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะได้ความยาวตามต้องการค่ะ
     


ลายปักริมผ้าห่ม (Blanket stitch)

ใช่แล้วค่ะ เรามักจะเห็นลายนี้ใช้เย็บขอบผ้าห่มเสียเป็นส่วนใหญ่ ช่วยเก็บขอบผ้าได้ดีเลยค่ะ แถมเย็บไม่ยากด้วยเช่นกัน

  1. ประกบผ้า 2 ชิ้นเข้าด้วยกันนะคะ ขอบควรพับหรือรีดให้เรียบร้อยก่อนปักลายนี้ค่ะ
  2. มัดปมไหมปักก่อน จากนั้นแทงเข็มขึ้นจากใต้ผ้าชิ้นบน ให้ปมซ่อนอยู่ตรงกลางระหว่างผ้าทั้ง 2 ชิ้น แทงเข้ามาสัก 1 ซม. หรือแล้วแต่ว่าต้องการความสูงของลายมากแค่ไหน ดึงเข็มขึ้นด้านบนเลยค่ะ
     
  3. กลับไปแทงเข็มจากผ้าชิ้นล่างสุดขึ้นมาค่ะ แทงตรงรูเริ่มเลยค่ะ
  4. ค่อย ๆ ดึงเข็มและไหมปักนะคะ พอไหมปักเริ่มกลายเป็นห่วงกลมเล็ก ๆ ให้สอดเข็มเข้าไปในห่วงนั้นแล้วจึงดึงให้ห่วงปิดสนิท
     
  5. แทงเข็มจากด้านล่างผ้าทั้ง 2 ชิ้นขึ้นมาค่ะ แทงเข้ามาลึกเท่ารอยปักแรก โดยให้ห่างจากรอยเดิม ¼ นิ้ว
  6. ค่อย ๆ ดึงเข็มนะคะ เพื่อให้ไหมกลายเป็นห่วงกลมเล็ก ๆ จากนั้นให้สอดเข็มเข้าไปในห่วงแล้วดึงไหมให้ปิดสนิท
  7. จากนั้นก็ขยับไปแทงเข็มจากข้างล่างค่ะ ห่างไป ¼ นิ้ว
  8. ทำซ้ำวิธีเดิมก็จะได้ลายนี้ยาวต่อกันไปเรื่อย ๆ เท่าที่ต้องการเลย

ตะเข็บเย็บหุ้ม (Whipstitch)

ส่วนมากแล้วการเย็บตะเข็บแบบนี้มักใช้เย็บเก็บขอบต่าง ๆ ค่ะ คล้ายการสอยเลย แต่ว่าจะเห็นด้ายชัดเจนกว่า

  1. มัดปมปลายไหมปักให้เรียบร้อย ก่อนจะแทงเข็มจากตะเข็บผ้าด้านในขึ้นมาค่ะ ปมจะได้ถูกซ่อนไว้ในผ้า แทงให้ห่างจากขอบผ้าเล็กน้อยนะคะ
  2. แทงเข็มจากด้านล่างอีกครั้งค่ะ ให้ห่างจากจุดเดิมสัก ½ นิ้ว หรือแล้วแต่ว่าเราจะต้องการให้ห่างมากน้อยแค่ไหน
  3. ปักเข็มขึ้นค่ะ จากนั้นก็ปักขึ้นเช่นเดิม ทำซ้ำ ๆ จนกว่าจะจบชิ้นงานนะคะ

ด้นถอยหลัง (Backstitch)

ด้นถอยหลังเป็นการเย็บขั้นพื้นฐานที่สำคัญมากเลยค่ะ เพราะใช้กันบ่อย ๆ แถมยังเป็นลายเย็บที่แข็งแรงมาก เหมาะสำหรับเย็บผ้าให้ติดกัแน่น ทั้งยังใช้ปักลายผ้าด้วยนะคะ

  1. มัดปมไหมเสียก่อนนะคะ จากนั้นแทงเข็มจากด้านล่างขึ้นมาด้านบนค่ะ
  2. ส่งเข็มกลับด้านล่างผ้าด้วยการแทงลงไปค่ะ ห่างจากจุดแรก ½ นิ้วนะคะ แต่แน่นอนว่าเราสามารถปรับความกว้างได้ตามต้องการเสมอ
     
  3. แทงเข็มขึ้นจากด้านล่างค่ะ ห่างจากจุดที่แทงลงไป ½ นิ้วหรือขนาดเดียวกันกับรอยเย็บแรกนะคะ ควรให้มีความกว้างยาวเท่า ๆ กันค่ะ แนะนำให้ปักเป็นเส้นตรงก่อนสำหรับมือใหม่
  4. ขั้นต่อไป แทนที่จะปักเข็มเย็บไปด้านหน้า เราจะปักกลับไปยังจุดเดิมที่เราแทงเข็มลงไปก่อนหน้านี้นะคะ
  5. แทงเข็มขึ้นมาบนผ้าอีกครั้ง ห่างจากจุดแทงขึ้นครั้งก่อน ½ นิ้วหรือเท่ากับรอยเย็บก่อน ๆ นี้นะคะ
  6. ใช่แล้วค่ะ เย็บย้อนกลับค่ะ แทงเข็มกลับไปยังจุดเดิมที่เพิ่งแทงเข็มลงไปก่อนหน้าค่ะ แล้วจากนั้นก็ปักไปด้านหน้าด้วยขนาดความกว้างยาวเท่า ๆ กันค่ะ
  7. ทำแบบนี้ไปเรื่อย ๆ ค่ะ ขนาดของรอยเย็บควรจะห่างเท่า ๆ กัน และสำหรับขอแนะนำให้เย็บเป็นเส้นตรงก่อนนะคะ แต่หากต้องการเย็บเป็นเส้นโค้ง ๆ ก็ควรตะเย็บให้ถี่ ๆ สักนิดค่ะ ถึงจะได้เส้นโค้งที่สวยงาม

ข้อพึงระวัง ->

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดลำพูน
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา