ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ผ้าลายขิด เป็นผ้าพื้นเมืองของภาคอีสาน บางส่วนจะพบทางภาคเหนือและภาคกลาง นับว่าเป็นศิลปะในการคิดสร้างสรรค์ผลงานที่สะท้อนให้เห็นภาพลักษณะลวดลายและวิวัฒนาการของชุมชนหรือท้องถิ่นของไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ ชาวบ้านในชุมชนหรือท้องถิ่นถือว่าในกระบวนการทอผ้าทั้งหลาย การทอผ้าลายขิดจะต้องอาศัยความชำนาญและต้องมีชั้นเชิงทางฝีมือสูงกว่าการทอผ้าอย่างอื่น เพราะทอได้ยากมาก มีเทคนิคการทอที่ซับซ้อนกว่าการทอผ้าแบบธรรมดา เพราะต้องใช้เวลานานและความอดทนสูง ประกอบกับมีความละเอียดลออมาก มีกรรมวิธีที่ยุ่งยาก ทอได้ช้า นอกจากผู้ที่มีพรสวรรค์ทางด้านนี้จริงๆ เป็นอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้หลังจากการทำอาชีพหลักนอกฤดูการเกษตร

วัตถุประสงค์ ->

1 . เป็นการอนุรักษ์สืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่นในเรื่องหารทอผ้า

2.สร้างรายได้ให้ครอบครัว

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

อุปกรณ์ ->

กี่หรือหูก เป็นอุปกรณ์ในการทอผ้า ให้เป็นผืนตามลวยลายที่ต้องการ
ฟันหวีหรือฟืม มีลักษณะเป็นกรอบโลหะภายในเป็นซี่ถี่ ๆ คล้ายหวี แต่ละเส้นจะใช้เส้นด้ายยืนสอด เข้าไปช่องละเส้น เรียงลำดับตามความกว้างของหน้าผ้าจัด เส้นยืนให้อยู่ห่างกนตามความละเอียดของผ้า
ตะกอหรือเขา มีลักษณะเป็นกรอบไม้ หรือโครงเหล็ก ภายในทำด้วยลวด หรือซี่โลหะเล็ก ๆ มีรูตรงกลางสำหรับร้อยด้ายยืน ปกติมี 2 ชุด ถ้าเพิ่มตะกอมากขึ้น จะสามารถสลับลายได้มากขึ้น.
ไม้ไขว้ อุปกรณืที่ใช้ในการจัดเส้นด้ายให้เป็นระเบียบ
ไม้ค้ำ ไม้ที่ใช้สอดด้ายเส้นยืน เพื่อทำให้เกิดลวดลายในการทอ ด้วยเทคนิคพิเศษ
ไม้หาบหูก ใช้ประโยชน์ในการดึงด้ายให้ตึง
ไม้ดาบหรือไม้หลาบ มีขนาด 2 – 3 นิ้ว ลักษณะแบนยาว ใช้สอดผ่านด้ายยืน แล้วผลิกขึ้นทำให้เกิดช่องว่างให้กระสวยพุ่งผ่าน
ไม้แป้นกี่ ที่นั่งของผู้ทอ บางแห่งใช้ไม้แผ่น บางแห่งใช้ไม่ไฝ่ สอดด้วยแผ่นไม่ที่ใช้รองนั่ง
เชือกเขา ใช้ดึงเขากับไม้หางหูก ให้ตึง
แกนม้วนผ้า เป้นแกนที่อยู่ตรงกันข้ามกับแกนม้วนด้ายยืน ใช้ม้วนผ้าที่ทอเสร็จแล้ว

กระบวนการ/ขั้นตอน->

1. นำด้ายค้นใส่หลักเผือ ความยาว ขนาดตามต้องการ 

2. แล้วต่อเข้าฟืม กางใส่กี่ 

3. ทอขัดกกเล็กน้อย 

4. เก็บลายใส่ตะกอ 

5. ด้ายส่วนที่เหลือนามาปั่นใส่หลอดเพื่อทอ

6. เก็บลายขิตตามต้องการ

ข้อพึงระวัง ->

ต้องใช้ความปราณีตในการทอผ้า ต้องมีควมขยันอดทนมีใจรักในการทอผ้า