การทำสบู่จากน้ำมันพืชที่ใช้แล้ว
โดย : นางเกศสุดา ทองจันทร์ วันที่ : 2017-04-16-14:21:40ที่อยู่ : ๒๘๕ หมู่ที่ ๘ ตำบลบ้านนา อำเภอกะเปอร์ จังหวัดระนอง
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ในการปรุงอาหารในครัวเรือนส่วนใหญ่ มักจะมีน้ำมันเป็นส่วนประกอบ เช่น การทอดปลา หมู ไก่ ฯลฯ และเมื่อใช้แล้วมักจะเทน้ำมันที่ใช้ทำอาหารแล้วทิ้งลงในท่อระบายน้ำ ซึ่งเป็นการสร้างมลภาวะให้กับสิ่งแวดล้อมโดยไม่รู้ตัว หลังจากมีโอกาสได้ฝึกอาชีพการทำสบู่จากน้ำมันเหลือใช้ จึงได้นำมาต่อยอดจนเกิดความชำนาญ สามารถลดรายจ่ายในครอบครัว จึงอยากถ่ายทอดองค์ความรู้แก่บุคคลทั่วไปที่สนใจ
วัตถุประสงค์ ->
1. สร้างรายได้เสริมจากการประกอบอาชีพหลัก
2. ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
3. อนุรักษ์ภูมิปัญญา และอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
1.น้ำมันที่เหลือจากการทอดอาหารแล้วตั้งทิ้งไว้ให้ตกตะกอน รินเฉพาะส่วนที่ใส 1.5 กก.
2 โซดาไฟ 185 กรัม
3.น้ำสะอาด (ถ้าเป็นน้ำฝน จะยิ่งดี ฟองมาก) 600 กรัม
อุปกรณ์ ->
1.กาละมังพลาสติก ชนิดก้นเรียบ จำนวน 2 ใบ
2.เครื่องชั่งขนาดเล็ก(ขนาด 1-2 กิโลกรัม)
3.แก้วน้ำพลาสติกชนิดมีหูจับ
4.ถ้วยตวงน้ำ - ช้อนตวง
5.พายไม้ หรือพายพลาสติก
6.ถุงมือยาง
7.พิมพ์ (กล่องพลาสติกทรงเตี้ยและกว้าง หรือกล่องบรรจุไอกรีม ,กล่องอาหารสำเร็จรูป ที่ใช้แล้วก็ได้ เตรียมไว้ 3-4 กล่อง)
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. เตรียมส่วนผสม และอุปกรณ์ต่างๆที่จำเป็นให้ครบ และถ้าทำบริเวณที่โล่งจะดีกว่าทำในห้อง
2. แต่งกายด้วยชุดที่รัดกุม สวมถุงมือยาง (ถ้าสวมแว่นตาและหาหน้ากากผ้าปิดปาก-จมูก ก็จะปลอดภัยมากยิ่งขึ้น )
3. ชั่งน้ำเท่าที่กำหนดใส่ในกาละมังใบที่ 1
4. ชั่งโซดาไฟ ตามปริมาณที่กำหนด (ชั่งใส่แก้วน้ำพลาสติกชนิดมีหูจับ)
5. ค่อยๆเทโซดาไฟลงในน้ำอย่างเบามือ ระวังอย่าให้กระเด็น (โซดาไฟเป็นด่างชนิดเข้มข้น เป็นอันตรายมากต่อผิวหนังและเยื่อบุต่างๆ ห้ามเทน้ำลงในโซดาไฟโดยเด็ดขาด และอย่ายื่นหน้าไปใกล้ๆภาชนะ) แล้วใช้พายคนให้โซดาไฟละลายจนหมด(น้ำจะร้อนขึ้นมาก) จากนั้นปล่อยทิ้งไว้ให้น้ำด่างมีอุณหภูมิลดลงเกือบเท่าอุณหภูมิห้อง น้ำที่ได้นี้เรียกว่า “น้ำด่าง”
6. ชั่งน้ำมันปริมาณเท่าที่กำหนด ใส่ในกาละมังใบที่ 2 จากนั้นค่อยๆเทน้ำด่าง(จากข้อ 5)ลงในน้ำมัน พร้อมกับใช้พายคนเบาๆไปในทางเดียวกัน เมื่อเทน้ำด่างหมดแล้ว ให้คนแรง ๆ 15 นาที พัก 5 นาที สลับกันไป พร้อมกับเติมน้ำหมักชีวภาพมะกรูดและผงบอแรกซ์ที่บดละเอียดแล้ว
7. คนนานประมาณ 30 นาที หรือจนส่วนผสมข้นมากและสีขุ่นขึ้น(จะคล้ายกับนมขนหวาน) จึงเทส่วนผสมสบู่ลงในกล่องพลาสติก
8. ยกกล่องไปวางในที่พ้นมือเด็ก วางไว้นิ่ง ๆ ประมาณ 1 สัปดาห์ สบู่จะเริ่มแข็งตัว แต่ต้องพักไว้ประมาณ 1 เดือน จึงจะนำมาใช้ได้เพื่อให้ส่วนผสมทำปฏิกิริยากันสมบูรณ์ดี (ถ้าใช้ก่อนหน้านี้สบู่จะกัดมือ)
จากสูตรนี้ จะได้สบู่ประมาณ 2 กิโลกรัม ถ้าเป็นครอบครัวเล็กๆ ก็อาจใช้นานเป็นปีเลยทีเดียว วิธีใช้ก็เพียงนำภาชนะจุ่มน้ำให้เปียก นำฝอยขัดหม้อไปจุ่มน้ำให้เปียกแล้วนำมาถูกับเนื้อสบู่ ขัดถูบริเวณคราบสกปรก จากนั้นล้างฟองสบู่ด้วยน้ำให้สะอาด เพียงเท่านี้ภาชนะก็จะสะอาด เงาแวววาว
ข้อพึงระวัง ->
๑. ควรสวมถุงมือยางป้องกันอันตรายจากโซดาไฟ อาจกัดมือได้
๒. ท่องให้ขึ้นใจ ห้ามเทน้ำลงในโซดาไฟโดยเด็ดขาด เพราะจะทำให้เกิดปฏิกิริยาน้ำและโซดาไฟอาจกระเด็นโดนผิวหนังและร่างกาย จนเกิดอันตรายได้ ให้จำว่า โซดาไฟใส่น้ำๆๆๆๆ