ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

บ้านบุรีรัมย์ หมู่ที่ ๑ ตำบลในวงใต้ ประชากรส่วนใหญ่ย้ายถิ่นฐานมาจากจังหวัดทางภาคอีสาน              จึงมีความรู้และภูมิปัญญาในเรื่องของการทอเสื่อกกเป็นอย่างดี เมื่อมาประกอบอาชีพทำสวนผลไม้ก็พอจะมีเวลาว่าง ในช่วงนอกฤดูไม้ผล คนแก่คนเฒ่าที่เฝ้าบ้านรอการเก็บเกี่ยวผลิตผลด้านการเกษตร ต่างไม่ปล่อยเวลาว่างให้ผ่านไปโดยสูญเปล่า  การทอเสื่อกกของชุมชน จึงยังคงอยู่ได้เสมอมาจนถึงวันนี้ อีกทั้งยังเป็นรายได้เสริมจากอาชีพหลักอีกด้วย

วัตถุประสงค์ ->

๑.      สร้างรายได้แก่ครัวเรือน

๒.      เพื่อใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

๑.      ต้นกก

๒.      เชือกในล่อน/ได้

๓.      ผ้าเย็บริม

อุปกรณ์ ->

๑.      กี่ทอเสื่อ

๒.      จักรเย็บผ้า

มีด/กรรไกร

กระบวนการ/ขั้นตอน->

๑.  การปลูกกกหรือทำนากก   นับเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างวัสดุในการทอเสื่อ  โดยเตรียมที่ดินด้วยการไถ  แล้วปักดำหัวกกลงในนาเหมือนการดำนาข้าว  จากนั้นมีการบำรุงรักษา ถอนหญ้า  ใส่ปุ๋ย ปลูกแซมด้วยเวลา  ๓-๔ เดือน  ก็สามารถเก็บเกี่ยวได้
          ๒.  การตัดกก จะใช้มีดเล็กตัดเกือบถึงโคนต้นกก  แล้วนำมากองเรียงเพื่อคัดแยกขนาด ตั้งแต่ความยาว ๙ คืบ  ๘ คืบ  เรื่อยลงมาจนถึง  ๔ คืบ  จากนั้นนำแต่ละกองที่มีขนาดเท่ากันมัดเก็บไว้ด้วยกัน ตัดดอกทิ้งเพื่อทำการกรีดเป็นเส้น
           ๓.  การกรีดจะใช้มีดปลายแหลมที่ทำมาจากใบเลื่อย  กรีดแบ่งครึ่งกกแต่ละเส้นถ้าเป็นต้นเล็ก  ถ้าเป็นต้นใหญ่ก็กรีดเหมือนกัน  แต่จะมีส่วนที่กรีดทิ้ง  เพื่อให้แห้งง่าย
           ๔.  หลังจากได้เส้นกกแล้ว ก็นำไปตาก  โดยแผ่วางเรียงเป็นแนวยาว  วันแรกจะตากเต็มวัน  จากนั้นนำมามัดเป็นมัดเล็กๆ  แล้วตากอีกราว ๒ วัน  ให้เส้นกกนั้นแห้ง
           ๕.  การย้อมสี  นำกกที่ตากแห้งแล้วมามัดแช่น้ำราว  ๑๐ ชั่วโมง  เพื่อให้เส้นกกนิ่ม  จากนั้นต้มน้ำให้เดือด  ใส่สีย้อม แล้วนำเส้นกกที่มัดเป็นกำแช่ลงไปในน้ำสีที่กำลังเดือดทิ้งไว้  ๑๐-๑๕  นาที  จึงนำไปแช่น้ำ  แล้วนำขึ้นตากในที่ร่มมีลมพัดผ่าน ๓-๔ วัน  เมื่อเส้นกกสีแห้ง  ก็สามารถนำไปใช้ในการทอได้
            ๖.  การทอจะร้อยเส้นเอ็นกับฟืมเป็นเส้นยืนตามขนาดของคืบที่กำหนด  แล้วใช้เส้นกกใส่กระสวยทอเรียงเป็นเส้นนอนคล้ายการทอผ้า  การใส่ลายสีในการทอนิยมใส่ตอนแรก และตอนสุดท้ายของการทอ  เมื่อจะเต็มผืน
           ๗  เมื่อทอได้เต็มผืนก็มัดริมเสื่อ  ตัดเสื่อออกจากกี่ และตัดริมอีกครั้งพร้อมแต่งเสื่อให้มีความเรียบร้อยสวยงาม

ข้อพึงระวัง ->

๑.      การจัดเก็บวัตถุดิบควรจะอยู่ในที่ไม่อับชื้น

๒.      สีที่ใช้ในการย้อมสีต้นกกควรเป็นสีที่มีคุณภาพ

๓.      เส้นกกที่นำมาทอจะต้องแห้งสนิทและไม่เป็นรา