เลี้ยงปลาดุกในบ่อพลาสติก
โดย : นายบรรพต กาลจักร วันที่ : 2017-09-22-18:30:37ที่อยู่ : 11 ม.12 ต. หนองหมี
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
ปลาดุกโตเร็ว เป็นที่ต้องการตลาด
วัตถุประสงค์ ->
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
-ลูกปลาดุกบิ๊กอุย
อุปกรณ์ ->
-พลาสติกดำ
-ถังน้ำ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. การขุดบ่อ
ขุดบ่อกว้างขนาด 2 เมตร ยาว 4 เมตร ลึก 1 เมตร จะได้พื้นที่ 8 ตารางเมตร ความลาดชัน 1 : 2 ยกคันบ่อขึ้นสูงจากพื้นดิน 0.25 เมตร หรือ 0.5 เมตร แล้วก่อรอบ ๆ ด้วยกระสอบทราย
การขุดบ่อไม่ควรขุดบ่อใกล้ต้นไม้ใหญ่ เนื่องจากรากของต้นไม้อาจทำให้ผ้าพลาสติกฉีกขาดได้ และต้องเก็บเศษกระเบื้องหรือเศษกรวดหินบริเวณผิวบ่อออกให้หมด ก่อนปูผ้าพลาสติกควรใช้กระสอบปุ๋ยปรุผิวบ่อ
2. การปูผ้าพลาสติก
ให้นำผ้าพลาสติกขนาดกว้าง 3.6 เมตร ยาว 6 เมตร ปูในบ่อที่ขุดไว้ การปูผ้าพลาสติก ควรดึงและตรึงผ้าพลาสติกทั้ง 4 มุม โดยให้ผ้าพลาสติกมีการเหลื่อมกับขอบบ่อเท่า ๆ กัน และห้ามลงไปปูผ้าพลาสติกในบ่อ เพราะจะทำให้ผ้าพลาสติกฉีกขาดได้ จากนั้นให้ล้อมรอบบ่อด้วยตาข่ายเก็บชายฝั่งดิน เพื่อกันศัตรูบางชนิด เช่น งู หนู มากินปลา นอกจากนี้บริเวณรอบคันบ่อควรปลูกพืชผักสวนครัว
3. การปล่อยน้ำ
เมื่อปล่อยน้ำเข้าบ่อ น้ำจะค่อย ๆ ดันผ้าพลาสติกไปชิดผิวบ่อตั้งแต่ก้นบ่อขึ้นไป ใส่น้ำในบ่อพลาสติกให้มีความสูงประมาณ 30 ซม. แล้วใช้ EM สาดให้ทั่วบ่อ ใส่พืชน้ำ เช่น ผักบุ้ง ผักตบชวา ลงในบ่อเพื่อให้ร่มเงาแก่ปลา ปล่อยน้ำพักไว้ 3-7 วัน จึงจะปล่อยปลา
ข้อควรระวัง
หากใส่น้ำประปาควรพักน้ำไว้อย่างน้อย 2-3 วัน เพื่อให้ฤทธิ์คลอรีนระเหยหมดก่อนจึงค่อยดำเนินการตามขั้นตอนที่ 3
หมายเหตุ
1. รอบคันบ่ออาจปลูกผักสวนครัวได้ และสามารถนำน้ำในบ่อขึ้นมารดผักได้ แต่เติมน้ำลงบ่อให้ความสูงเท่าเดิม และควรล้อมรอบบ่อด้วยมุ้งฟ้าเก็บชายฝังดิน เพื่อกันงูและสัตว์อื่นมากินปลา
2. ผ้าพลาสติกใช้ผ้าพลาสติก PVC plastic sheet มีความหนาประมาณ 1-2 มิลลิเมตร อายุการใช้งานประมาณ 5 ปี
3. นอกจากขุดบ่อขนาดกว้าง 2 เมตร ยาว 4 เมตร ลึก 1 เมตร แล้ว ยังสามารถขุดบ่อขนาดกว้าง 3.5 เมตร ยาว 3.5 เมตร ลึก 30 เซนติเมตร หรือขุดบ่อขนาดกว้าง 1 เมตร ยาว 8 เมตร ลึก 50 เซนติเมตร เลี้ยงปลาดุกจำนวน 400 ตัว เหมาะสำหรับเลี้ยงปลาแบบบ่อตื้นในสวนยางพารา
อัตราการปล่อย
ลูกพันธุ์ปลาดุกขนาด 5-7 ซม. ปล่อยในอัตรา 50-70 ตัวต่อตารางเมตร (บ่อกว้าง 2 เมตร ยาว 4 เมตร ลึก 1 เมตร ให้ปล่อยพันธุ์ปลาดุก 400-500 ตัว)
การเตรียมพันธุ์ปลาและการปล่อยปลา
- ควรจัดซื้อพันธุ์ปลาจากฟาร์มที่เชื่อถือได้
- ปลาที่ปล่อยควรมีขนาดใกล้เคียงกัน
- ก่อนปล่อยปลาควรปรับอุณหภูมิน้ำในถุงบรรจุปลา โดยลอยถุงปลาในบ่อ 20-30 นาที แล้วจึงค่อยปล่อยปลาลงในบ่อ
การจัดการน้ำในบ่อเลี้ยง
- ในช่วงแรกที่ปล่อยปลา ให้เติมน้ำลงในบ่อให้มีความสูงประมาณ 30 ซม. แล้วค่อยๆ เพิ่มระดับน้ำขึ้นไปเรื่อยๆ จนมีระดับสูงสุด 50-70 ซม. (เพิ่มระดับน้ำ 5 ซม.ต่อสัปดาห์)
- ระหว่างการเลี้ยงปลา ให้ใช้ EM สาดให้ทั่วบ่อ สัปดาห์ละ 1 ครั้ง เพื่อบำบัดน้ำ ซึ่งการเลี้ยงแบบนี้ไม่ต้องเปลี่ยนถ่ายน้ำตลอดระยะเวลาการเลี้ยง
การให้อาหารปลา
- ควรให้อาหารปลาวันละ 2 มื้อ เช้าและเย็น ไม่ควรให้อาหารปลามากเกินไป เพราะจะทำให้น้ำเน่าเสีย
การให้อาหาร ผู้เลี้ยงต้องอาศัยการสังเกต ตรวจสอบพฤติกรรมการกินของสัตว์น้ำเพื่อเป็นข้อมูลในการปรับเปลี่ยนปริมาณและความถี่ของการให้อาหารให้ถูกต้องเหมาะสม
เมื่อให้อาหารแล้วอาหารที่ให้ควรหมดภายในเวลา 15-20 นาที ดังนั้นเพื่อให้ง่ายในการปฏิบัติ เราจะสังเกตจากมื้อแรกที่ให้อาหารแล้วปรับปริมาณการให้ทุก 7 วัน เช่น มื้อแรกให้อาหารปลา ประมาณ 300 กรัม
ถ้าภายใน 20-30 นาที ปลากินหมด แสดงว่าอาหารไม่พอ ให้เพิ่มอาหารเล็กน้อย
ถ้าภายใน 20-30 นาที ปลากินไม่หมด ให้ลดอาหารลง
เมื่อครบ 7 วัน ก็ให้ปรับอาหารใหม่ เพิ่มอีก 50 กรัม เป็น 350 กรัม จนครบ 7 วัน ปรับการให้อาหารอีก คือ ปรับเพิ่มอาหารทุก 7 วัน
ผลผลิตและการเจริญเติบโต
1. ระยะเวลาการเลี้ยงประมาณ 3-4 เดือน ได้ปลาขนาด 100 - 250 กรัม/ตัว
2. อัตรารอดประมาณ 80 – 95 %
3. ได้ผลผลิตประมาณ 30 – 50 กก./บ่อ
4. คิดเป็นมูลค่าปลาประมาณ 1,200 – 2,500 บาท (กก. ละ 40 - 50 บาท)
ข้อพึงระวัง ->