ความรู้สัมมาชีพชุมชน

การจักสานเครื่งใช้จากไม้ไผ่

โดย : นายสมคิด จันสุวรรณ วันที่ : 2017-09-11-17:00:20

ที่อยู่ : 8 หมู่ที่ 2 ตำบลกุดชุม

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

เครื่องจักสานไม้ไผ่ เป็นหัตถกรรมพื้นบ้านที่มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับชีวิตมนุษย์มาช้านาน จัดเป็นงาน หัตถกรรมที่เก่าแก่ที่สุดประเภทหนึ่ง เพื่อสนองประโยชน์ใช้สอยการด ารงชีวิตของมนุษย์ เครื่องจักสานไม้ไผ่ ก่อก าเนิดขึ้นมาจากชีวิตความเป็นอยู่ระดับพื้นบ้าน ในสังคมชนบทภาคเกษตรกรรม จะใช้ช่วงเวลาว่างหลังจากการ ทำไร่ทำนา เลือกใช้ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่นมาผลิตงานหัตถกรรมด้วยใจรัก เพื่อความสุข ความเพลิดเพลิน ตลอดจนสนองประโยชน์ใช้สอยต่อตนเองและครอบครัว และวิวัฒนาการเรื่อยมาจากคนรุ่นหนึ่งไปยังอีกรุ่นหนึ่งต่อกันไป เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์ได้ดีที่สุด มีการพัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ให้สวยงาม น่าใช้ในการอุปโภคบริโภค หรือใช้สอยในพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมขนบธรรมเนียมประเพณีของแต่ละท้องถิ่นในภูมิภาคต่างๆ ของ ประเทศ เป็นมรดกสืบทอดอันยาวนานจนกลายเป็นงานหัตถกรรมพื้นบ้านทีมีความงามบริสุทธิ์แบบธรรมชาติ สะท้อนถึงความเป็นอิสระและการแสดงออกของความคิดที่เฉลียวฉลาด ซึ่งเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านโดยแท้ กลุ่มอาชีพจักสานไม้ไผ่ บ้านหนองเรือ หมู่ที่ 2 ตำบลกุดชุม อำเภอกุดชุม จังหวัดยโสธร เป็นกลุ่มที่จัดตั้งขึ้นโดย กระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในชุมชน ตามแนวการจัดตั้งกลุ่มสัมมาชีพชุมชน  ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง สามารถสร้างงาน สร้างอาชีพ สร้างรายได้ ให้กับประชาชนในหมู่บ้านหนองเรือ  ซึ่งวสามารถทำเป็นรายได้เสริมให้ครอบครัวหลังฤดูการเก็บเกี่ยวข้าว ทำให้มีฐานะความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

วัตถุประสงค์ ->

เพื่อให้คนในชุมชนมีการรวมกลุ่ม มีการสร้างงานสร้างรายได้ จากภูมิปัญญาท้องถิ่น มีรายได้หลังการเก็บเกี่ยว และที่สำคัญมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

ไม้ไผ่

อุปกรณ์ ->

-มีดจัดตอก

-มีดโต้

-เลื่อย

-ลวดเหนียว

-เคร่องรีดตอก

-คีมไม้

กระบวนการ/ขั้นตอน->


การเตรียมไม้ไผ่ เลือกลำต้นที่มีความตรง ลำปล้องยาว ผิวเรียบเป็นมัน หลังจากตัด ออกมาจากกอ นำมาแช่น้ำตลอดทั้ง ลำเพื่อให้ไม้ไผ่มีความสดและป้องกันมด ปลวก มอด เจาะไช เมื่อจะนำมาใช้งานจึงตัดเอาตามขนาดที่ต้องการมาผ่าออกแล้วนำไป จักเป็นตอกแล้วตากแดดให้แห้ง 

การสาน หลังจากเตรียมวัตถุดิบ ในการทำงานจักสานแล้วก็ถึงขั้นลงมือสาน ช่าง 
สานจะต้องรู้ว่า ควรใช้ลายสานแบบใด สำหรับเครื่องจักสานแต่ละชนิดเช่น ป้าน 
น้ำชาใช้ลายหนึ่ง กระบุงใช้ลายสาม กระด้งใช้ลายขอ ช่างจักสานที่มีความชำนาญ มากจะสามารถสานลายต่างๆได้อย่างรวดเร็วและคล่องแคล่ว เป็นระเบียบ และสวย

 

ข้อพึงระวัง ->

 1. การย่างไม้ไผ่ย้างพอหมาด ๆ ใช้ไฟอ่อนๆ เพื่อป้องกันมอด

  2. ระหว่างการจักสานควรใช้ไม้ไผ่จุ่มน้ำเพื่อให้ไม้ไผ่อ่อนตัว

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดยโสธร
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา