การทอผ้า
โดย : นายสุรศักดิ์ ทองเฟื่อง วันที่ : 2017-08-21-21:52:51ที่อยู่ : 44 หมู่ 7 ตำบลนาเวียง อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
นางทองดา ศรีจันทร์ อายุ ๖๓ ปี อาศัยอยู่บ้านเลขที่ ๓๐ หมู่ที่ ๗ ตำบลนาเวียง อำเภอทรายมูล จังหวัดยโสธร เป็นผู้ที่มีความสนใจในการทอผ้าพื้นเมือง และมีความชำนาญด้านการทอผ้าหลายรูปแบบ เป็นบุคคลสำคัญของบ้านนาเวียง มีผลงานด้านการทอผ้าฝ้าย ผ้าขาวม้า และผ้าสำหรับการทำที่นอน หมอน และอื่นๆ นางทองดา ศรีจันทร์ ได้คิดรูปแบบลายผ้าต่างๆ ได้แก่ ลายขิตนาคขอ ลายบัวเป็นชั้น ลายดอกแก้ว ลายดอกพิกุลทอง และอื่นๆ โดยได้รับการอบรมสั่งสอนจากมารดา จากนั้นเริ่มต้นทอผ้า และพัฒนาลายต่างๆ ด้วยตนเอง นอกจากนี้ ยังได้ถ่ายทอดความรู้ด้านการทอผ้าให้กับเยาวชนรุ่นหลัง และบุคคลที่สนใจทั่วไป นางทองดา ศรีจันทร์ เป็นผู้ริเริ่มต้นทอผ้าลายหอไตร เป็นคนแรก โดยได้รับแรงบันดาลใจ จากนายอำเภอทรายมูล นายทวีระวัฒน์ วงศ์ว่องไว เมื่อปี ๒๕๕๑ จากนั้นเริ่มต้นออกแบบและปรับปรุงพัฒนาลาย จนได้รับความนิยมและมีการใช้อย่างแพร่หลายเพื่อพัฒนาต่อยอกการทอผ้าลายหอไตร จึงได้รวมกลุ่มสัมมาชีพการทอผ้าขึ้น เพื่อใช้ในครัวเรือน และจำหน่ายให้คนในหมู่บ้าน และบุคคลทั่วไป
วัตถุประสงค์ ->
1. ลดรายจ่ายเพิ่มรายได้ให้กับครัวเรือน
2. มีอาชีพเสริมให้กับชุมชน
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
ด้ายสีต่าง ๆ
อุปกรณ์ ->
1. กง เป็นเครื่องมือสำหรับใส่ไหมที่เป็นปอย (ไน) แล้วนำไปกรอใส่ใน
2. อัก ใช้คู่กับกงจะรับเส้นไหมจากกงมาใส่ไว้ใน
3. หลา, ไน หรือเครื่องกรอหลอด
4. หลอดกรอไหม ใช้สำหรับใส่เส้นไหม
5. ฮัง (ที่เสียบหลอด) เป็นที่เก็บหลอดกรอไหม
6. ก้านสวย (กระสวย) ใช้คู่กับหลอด
7. กี่ทอผ้า เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับทอผ้าให้เป็นผืนสำเร็จออกมา
8. ฟืม (ฟันหวี) เป็นเครื่องมือที่ใช้สำหรับแยกเส้นไหมยืนให้ออกจากกัน
9. กรรไกร ใช้สำหรับตัดตกแต่งผ้าไหม
10. ผัง ใช้สำหรับตึงริมผ้าให้เสมอกัน มีลักษณะเป็นไม้ยาวเท่ากับความกว้างของผ้า
กระบวนการ/ขั้นตอน->
1. นำด้ายค้นใส่หลักเผือ ความยาว ขนาดตามต้องการ
2. แล้วต่อเข้าฟืม กางใส่กี่
3. ทอขัดกกเล็กน้อย
4. เก็บลายใส่ตะกอ
5. ด้ายส่วนที่เหลือนามาปั่นใส่หลอดเพื่อทอ
6. เก็บลายขิตตามต้องการ
ข้อพึงระวัง ->