ความรู้สัมมาชีพชุมชน

กระติบข้าว

โดย : นางมาลี ผ่องแผ้ว วันที่ : 2017-03-27-12:49:37

ที่อยู่ : 95 ม.1 ต.หนองสูงใต้

ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->

ครั้งแรก จะเป็นการสานกระติ๊บข้าวเอาไว้ใช้ในครัวเรือนของตนเอง  เพราะว่าชุมชนส่วนใหญ่

ต้องอาศัยกระติ๊บข้าว  สำหรับบรรจุข้าวเหนี่ยวที่นึ่งสุกแล้ว  ถ้าสานได้จำนวนมากก็จะเอาไว้เป็นของฝาก

ของที่ระลึก แก่ญาติพี่น้องที่มาเยี่ยมเยือน  เมื่อมีจำนวนมากขึ้นก็แบ่งขายเพิ่มรายได้ให้กับครอบครัว  มีหลายครัวเรือนที่มีภูมิปัญญาในการสานกระติ๊บข้าว  จึงเกิดการรวมกลุ่มกันขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ซึ่งกันและกัน รวมทั้งทำเป็นอาชีพเสริมเพิ่มรายได้ให้กับครัวเรือน และเป็นการสืบทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นของชุมชนไม่ให้สูญหายด้วย

วัตถุประสงค์ ->

สร้างรายได้แก่ครวเรือน

วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->

๑.     ไม้ไผ่ไร่

 

อุปกรณ์ ->

๑.     ไม้ไผ่ไร่

๒.    หวาย

๓.    เครื่องจักตอก

๔.    ฐานกระติบข้าว

กระบวนการ/ขั้นตอน->

ขั้นตอนที่ ๑ การเตรียมไม้ไผ่

          ๑. ตัดไม้ไผ่ไร่(เพราะมีคุณสมบัติเนื้อจะเหนียวกว่าไม่ไผ่ชนิดอื่นๆ) เป็นท่อน ๆละ ขนาดความยาว  ๔๐ ซ.ม.

          ๒. ตัดข้อไม้ไผ่ให้เรียบ

          ๓. ขูดเปลือกสีเขียวของไม้ไผ่ออกให้หมด

          ๔. ผ่าไม้ไผ่แบ่งครึ่ง  ต่อจากนั้นผ่าเป็น ๔ ซีก  ผ่าออกเป็น  ๘ ซีก  และผ่า ๑๖ ซีก  ตามลำดับ  ซึ่งไม้ ๑ ท่อนจะแบ่งออกได้  ๑๖ ซีก

          ๕. เหลาเส้นตอก  โดยกำหนดขนาดตามที่ต้องการ

          ๖. นำเส้นตอกมารีดโดยการใช้เครื่องรีดเส้น  เพื่อให้เส้นคมทั้งสองด้าน  ทำให้เวลาสานเส้นจะได้ชิดกันและมีความละเอียดสวยงาม

          ๗. คละเส้นตอกผสมกัน  แล้วมานับตอกครั้งละ ๓ เส้น  นับเป็น ๑  ถ้านับเส้นตอกได้ ๓๐ คู่ จะเท่ากับ ๑ ฝา  ซึ่งกระติบข้าว ๑ กล่อง เท่ากับ ๒ ฝาที่จะนำมาประกบกันเป็นกระติบข้าว  เท่ากับต้องใช้เส้นตอกจำนวน  ๖๐ คู่  เทคนิคในการสานคือถ้าต้องการเส้นละเอียด  จะต้องใช้เส้นตอกไม่น้อยกว่า ๒๘ คู่ขึ้นไป

ข้อพึงระวัง ->

ไม้ไผ่ที่เป็นทรัพยากรที่มีอยู่มากมายในพื้นที่  ถ้าไปตัดในป่าสงวนมากจะทำให้ป่าไม้ถูกทำลาย 

เว็บไซต์สัมมาชีพชุมชนจังหวัดมุกดาหาร
กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย

โทรศัพท์ :
Email :
ที่อยู่ :

เกี่ยวกับเรา