จักสานหวาย
โดย : นายสมพงษ์ พิมพ์จ่อง วันที่ : 2017-07-24-11:28:11ที่อยู่ : 51 บ้านหัวช้าง หมู่ที่ 14 ตำบลกุดรัง อำเภอกุดรัง จังหวัดมหาสารคาม
ความเป็นมา / แรงบันดาลใจ / เหตุผลที่ทำ ->
หลังจากจบการศึกษาภาคบังคับได้เข้าไปเป็นสาวโรงงานทำเฟอร์นิเจอร์ หลังจากที่ลาออกจากโรงงานมาอยู่ที่บ้านจึงมีความคิดที่จะนำความรู้ที่ได้รับจากการทำเฟอร์นิเจอร์จากการทำงานในโรงงานมาเผยแพร่และถ่ายทอดให้คนในหมู่บ้านทำเป็นอาชีพเสริม โดยการรวมกลุ่มกันทำงานด้านการจักสาน เช่น สานสุ่ม สานตะกร้า สานสวิง สานไม้กวาดทางมะพร้าว ฯลฯ และยึดเป็นอาชีพเสริมเพื่อเพิ่มรายได้ให้คนในหมู่บ้านเรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน
วัตถุประสงค์ ->
- เพื่อลดรายจ่าย - เพื่อเพิ่มรายได้ - เพื่อรักษาสุขภาพของผู้บริโภค - เพื่อทำเป็นอาชีพ
วัตถุดิบ (ถ้ามี) ->
กก ใบตาล ใบลาน หวาย ไม้ไผ่
อุปกรณ์ ->
มีด เหล็กหมาด คีมไม้ เครื่องยิง ฯลฯ
กระบวนการ/ขั้นตอน->
การสานหลังจากเตรียมวัตถุดิบ ในการทำงานจักสานแล้วก็ถึงขั้นลงมือสาน ช่างสานจะต้องรู้ว่า ควรใช้ลายสานแบบใด สำหรับเครื่องจักสานแต่ละชนิดเช่น ป้าน
น้ำชาใช้ลายหนึ่ง กระบุงใช้ลายสาม กระด้งใช้ลายขอ ช่างจักสานที่มีความชำนาญมากจะสามารถสานลายต่างๆได้อย่างรวดเร็วและคล่องแคล่ว เป็นระเบียบ และสวยลวดลายในการจักสานแบ่งตามลักษณะการใช้งานได้ 3 ลักษณะคือ
1. ลวดลายพื้นฐาน ถือเป็นลายแม่บท สำหรับการสานทั่วไป มี 6 ลาย คือ
1.1 ลายขัด 1.2 ลายสอง 1.3 ลายสาม
1.4 ลายตาหลิ่ว 1.5 ลายขอ 1.6 ลายบองหยอง
2. ลวดลายพัฒนา เป็นลายที่ช่างจักสานในอดีตได้คิดค้นพัฒนาขึ้นมา ที่ปรากฏทั่วไป มี 5 ลาย คือ
2.1 ลายบ้า 2.2 ลายดีด้าน 2.3 ลายเฉลาเกล็ดเต่า2.4 ลายดอกขิง 2.5 ลายดีหล่ม
3. ลวดลายประดิษฐ์ เป็นลวดลายที่คิดค้นประดิษฐ์ขึ้นเป็นลักษณะเฉพาะของช่าง
ข้อพึงระวัง ->
ขนาดตอกหรือหวายที่จะนำมาจักสานควรมีขนาดเท่ากัน